مکاتب اهل سنت
عایشه در جنگی علیه امیرالمؤمنین شرکت کرد، از حفصه خواست در این جنگ شرکت کند که عبدالله بن عمر مانع او شد؛ با تذکر این نکته به زبیده، گفتند علیه مأمون قیام کند، وی گفت: ساکت شوید، زنان را چه به خونخواهی و جنگ با مردان؟!
ای عایشه! تو واسطه میان رسول خدا صلیاللهعلیهوآله و امت او هستى. حجاب تو همچنان بر حرمت خود باقى است. قرآن کریم اعمال تو را محدود کرده و تو نباید آن محدودیت اعمال را فراخى و گسترش دهى. قرآن امر کرده صدایت آرام باشد، تو آن را بلند نکن و فریاد نزن. تو به طور حتم مىدانى اگر ستون دین کج شود، به واسطه همت زنان راست نمىگردد.
«حارث بن حوت» نزد امام آمد و گفت: آيا چنين پندارى كه من اصحاب جمل را (با این عظمت و جلیلالقدر بودنشان مانند طلحه و زبیر) گمراه مىدانم؟ حضرت فرمودند: اى حارث! تو زير پاى خود را ديدى، امّا به پيرامونت نگاه نكردى؛ پس سرگردان شدى! تو حق را نشناختى تا بدانى كه اهل حق چه كسانى هستند؟ و باطل را نيز نشناختى تا باطل گرايان را بدانى!
خداوند برای هدایت بشریت، از انسانهای ویژه خود بهره برده است؛ اما در این میان، برخی خود را به جای انسانهای ویژه، جا میزنند؛ در حالیکه برای هدایت دیگر انسانها، باید یا هدایت گشته و یا در مسیر هدایت قرار گرفته باشند. خلیفه اول، از افرادی است که دختر رسول خدا صلیاللهعلیهوآله را آزار داده و غصبناک کرده و با این عملکرد نمیتواند از آن افراد ویژه هدایت یافته باشد.
عایشه یکی از زنان پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله است که هم در زمان حیات پیامبر صلیاللهعلیهوآله و هم در زمان بعد از رحلت حضرت، دست به کارهایی میزد که پیامبر صلیاللهعلیهوآله و جانشین او را مورد آزار و اذیت قرار میداد؛ ازجمله بعد از رحلت پیامبر صلیاللهعلیهوآله به مخالفت با حضرت علی علیهالسلام پرداخت و جنگی را به راه انداخت که باعث شد خون عده زیادی از مردم، به ناحق بر زمین بریزد.
امسلمه میگوید: شبی رسول خدا صلیاللهعلیهوآله برخاست و میفرمود: «لا اله الا الله، امشب دیگر از فتنهها چه نازل شده؟ چه کسی صاحبان این حجرهها را بیدار میکند؟ (منظور حضرت، همسرانش بودند) چه بسا پوشیدهای در دنیا، در آخرت برهنه است!» و نیز پیامبر با اشاره به خانه عایشه فرمود: فتنه اینجاست که شاخ شیطان بیرون میآید.
در جنگ جمل به امیرالمؤمینن جسارتهای فراوانی شد و روسیاهی عاملین آن تا ابد در تاریخ ثبت و ضبط شده است. عایشه با همراهانش سوار بر جمل شد و به جانب عاملین حکومت امیرالمؤمنین علی علیهالسلام حرکت کرد. اما خداوند متعال با وعدهی حقی که داده، لشکر جمل را ذلیل کرد و با روسیاهی تمام، آنان را به تاریخ ملحق کرد.
با مراجعه به بخش مناقب و فضائلِ جوامع حدیثی و متون روایی اهل سنت با احادیثی برخورد میکنیم که در فضل بعضی از صحابه، از لسان مبارک رسول خدا صلىاللّهعليهوآله ایراد شده که با مطالعه دقیقتر در همان منبع یا منابع دیگر خواهیم دید، عین همان عبارت یا نزدیک به آن عبارت در شأن اهل بیت علیهمالسلام نیز وارد شده است، که این مسأله مخاطب را دچار سردرگمی میکند! ...
چرا صحابه نسبت به جریان سقیفه سکوت کردند؟! چرا به مخالفت با ابوبکر و عمر نپرداختند؟! با ذکر چند نکته با توجه به کتب اهل سنت به بررسی این سؤالات میپردازیم؛ اولاً این طور نبود که تمام صحابه نسبت به جریان سقیفه ساکت بودند، بلکه اعتراضاتی نسبت به این جریان در تاریخ ذکر شده است. بخاری در صحیح خود میگوید: «زمانی که رسول خدا صلیاللهعلیهوآله از دنيا رفت ...
اقوال مختلفی برای مبرا دانستن عایشه در جنگ جمل ذکر شده است، اما چرا اهل سنت به معتبرترین کتاب خود یعنی صحیح بخاری رجوع نمیکنند تا معلوم شود عایشه در جنگ جمل، چه نقشی داشته است؟ آیا مقصر بوده یا نه؟! در صحیح بخارى به نقل از ابوبکره آمده است که عدم پیوستن به لشکر بصره را فرماندهى عایشه دانسته است.
شیعه امامیه معتقد است که بعد از رسول خدا صلیاللهعلیهوآله، خلافت و جانشینی به حضرت علی علیهالسلام طبق نص صریح و بعضی آیات قرآن باید میرسید؛ اما این جانشینی به خاطر هوا و هوس برخی از صحابه، از حضرت علی علیهالسلام دور شد و جامعه اسلامی دچار اختلاف و تشتت آراء گردید؛ اما این اعتقاد باعث شد، برخی مذاهب، خود را از آنان جدا بدانند.
اهلبیت اطهار علیهم السلام، سراسر دارای فضائل و کمالات هستند و قلم از نوشتن آن همه مناقب قاصر است. یکی از مناقبی که برای اهلبیت رسول خدا نقل شده است، مبرا بودن آنها از هرگونه پلیدی و چرکهای مادی است. این امر آنقدر حائز اهمیت هست که خداوند آیهای از قرآن را به آن اختصاص داده است و روایات بسیاری در این خصوص ذکر شده است.
اختلاف در جایگاه صحابه نباید منجر به اهانت شود؛ زیرا صحابه از نظر همه مسلمانان محترم هستند. از نظر شیعه برخی از صحابه عادل و برخی نیز عدالت ندارند.
از نظر علمای اهل سنت تمام صحابه عادل هستند، ولی در تاریخ صدر اسلام میبینیم آنها با پیامبر اکرم گاهی به شدت مخالفت میکردند. یکی از مخالفتهای صحابه با پیامبر اکرم در آخرین حج ایشان بود، عایشه میگوید: پس از برخورد تند برخی صحابه، پیامبر با حالتی غضبناک نزد من آمد، من کسانیکه پیامبر را غضبناک کرده بودند را نفرین کردم و گفتم خدا آنها را وارد آتش دوزخ کند.