ولادت در کعبه؛ اعتراف بزرگان اهل سنت

  • 1399/12/04 - 15:34

بنابر آن‌چه که درکتب تاریخ، از منابع فریقین آمده است، ولادت حضرت علی (علیه السلام) در سيزدهم رجب، سی سال بعد از عام الفيل در درون خانه كعبه روی داده است. این موضوع از مسلمات تاریخی است. ماجرای تولد حضرت علی در کعبه، مورد اتفاق است و حتی بنا بر نقل برخی از بزرگان اهل‌سنت، روایات مربوطه به حد تواتر رسیده است.

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در مورد کیفیت ولادت امیرالمؤمنین که مورد اتفاق مسلمین است و در بسیاری از منابع اهل‌سنت نیز آمده است، در این مقاله اشاره‌ای می‌کنیم.
بنابر نقل کتب تاریخ، ولادت حضرت علی (علیه السلام) در سيزدهم رجب، سی سال بعد از عام الفيل در درون خانه كعبه روی داده است.
ماجرای تولد حضرت علی در کعبه مورد اتفاق است و حتی بنا بر نقل برخی از بزرگان اهل‌سنت، روایات آن به حد تواتر رسیده است.
حاکم نیشابوری که در میان اهل سنت به «امام فی الحدیث» شهرت دارد در این خصوص گفته است: «وَ قَد تَواتَرَت‌ الأخبار أنَّ فاطِمَة بِنت‌ أسَد وَلدَت أميرَالمُؤمنين عَلي‌بنِ أبي‌طالِب كَرمَ‌الله ‌وَجهَه في جوفِ‌ الكَعبَة[1] اخبار متواتر وجود دارد که فاطمه بنت اسد، علی (علیه السلام) را در درون کعبه به‌دنیا آورده است.»
جريان ولادت حضرت علی را این‌گونه نقل کرده‌اند: «يزيد بن قعنب گويد: من و عباس بن عبدالمطلب و گروهی از خاندان عبدالعزی در برابر خانه خدا نشسته بوديم، كه ناگهان ديديم فاطمه بنت اسد، با حالتی خاص که حاکی از درد زايمان بود، وارد شد و به درگاه خداوند عرض كرد: پروردگارا! من به تو و پيامبران و كتاب‌هايی كه از جانب تو فرستاده شده‌اند ايمان دارم و سخن جدم ابراهيم خليل را تصديق و باور دارم كه او اين خانه والا را بنا كرده است. به حق اين فرزندی كه در شكم دارم، سوگند می‌دهم كه وضع حمل مرا آسان كنی. يزيد بن قعنب گفته: در اين هنگام ديدم ديوار پشت كعبه شكافت و فاطمه وارد كعبه شد و از چشمان ما ناپديد گشت و ديوار به‌هم چسبيد. برخاستيم كه قفل در خانه كعبه را باز كنيم، قفل باز نشد، دانستيم كه اين رويداد به فرمان خدا رخ داده است. پس از چهار روز كه گذشت، فاطمه از خانه كعبه بيرون آمد و نوزادش اميرمؤمنان (عليه‎ السلام)، را روی دست داشت و ...»

این واقعه مورد تایید بزرگان از محدثین و مورخین اهل‌سنت است و در منابع متعدد ذکر گردیده است:
1) شهاب‌الدين آلوسی، صاحب تفسير آلوسی، می‌نويسد: «و كون الأمير كرم الله وجهه ولد في البيت أمر مشهور في الدنيا و ذكر في كتب الفريقين السنة والشيعة .... ولم يشتهر وضع غيره كرم الله وجهه كما اشتهر وضعه بل لم تتفق الكلمة عليه، و ما أحرى بإمام الأئمة أن يكون وضعه فيما هو قبلة للمؤمنين؟ و سبحان من يضع الأشياء في مواضعها وهو أحكم الحاكمين.[2] و اين‌كه حضرت امير، در خانه خدا به‌دنيا آمده؛ امری است مشهور و در كتب فريقين از سنی و شيعه ذكر شده است. .... و درباره كسی نشنيديم كه او هم در كعبه به دنيا آمده باشد، آن‌چنان‌كه درباره آن حضرت ذكر شده، و چه افتخاری برای امام أئمّه است كه در جائی‌كه قبله مؤمنين است، به‌دنيا آمده باشد؟ پاک و منزه است خداوندی كه أشياء را در مكان مناسبش می‌گذارد و او عادل‌ترین داوران است.»
وی هم‌چنین می‌گوید: «چه بسا رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) دوست داشت، همان‌طور که علی (علیه‌السلام) در خانه خدا به دنیا آمد، آن روز نیز با تطهیر کعبه از لوث وجود بت‌ها، آن لطف را جبران کند و به کعبه پاداش دهد.»
2) ابن‌صباغ مالكی که از دانشمندان معروف اهل‌سنت است، در كتابش از ابن‌مغازلی، روایتی را از امام سجاد (علیه السلام) مبنی بر ولادت امام علی (عليه‎ السلام) نقل می‌کند كه حضرت فرمود: «و لم يولد فى البيت الحرام قبله احد سواه و هى فضيلة خصه الله تعالى بها اجلالا له و اعلاء لمرتبته و اظهاراً لتكرمته.[3] پيش از او كسی در بيت الله الحرام متولد نشد، و اين برتری ويژه اوست از سوی خداوند برای ابراز كرامت و شرافت و شكوهمندی او.»
3) مسعودی که از پیش‌تازان تاریخ‌نگاری است، در کتاب مروج الذّهب، با صراحت بیان می‌کند که: «ولادت آن حضرت در درون کعبه واقع گردید.»[4]
هم‌چنین وی در کتاب دیگرش تأکید می‌کند که: «هرگز پیش از ایشان و یا بعد از ایشان احدی در درون کعبه به‌دنیا نیامده است.»[5]
4) گنجی شافعی، یکی دیگر از بزرگان اهل‌سنت است. او در این خصوص گفته است: «فلمّا كان الليلة التي ولد فيها علي قد أشرقت الأرض، فخرج أبوطالب وهو يقول: أيّها الناس ولد في الكعبة وليّ اللّه فلمّا أصبح دخل الكعبة وهو يقول:
يا ربّ هذا الغَسَق الدُّجِيّ *** والقمر المنبلَج المُضِيّ
بَيِّن لنا من أمرك الخفي *** ماذا ترى في إسم ذا الصبي
قال: فسمع صوت هاتف وهو يقول:
يا أهل بيت المصطفى النبي *** خصصتم بالولد الزكي
إنّ اسمَهُ من شامِخ العليّ *** عليّ اشتُقَّ من العلي[6]
شبى كه حضرت علی به‌دنيا آمد زمين نورانى شد، پس ابوطالب از خانه بيرون آمد، در حالی‌كه می‌گفت:‌ ای مردم ولى خدا در كعبه به‌دنيا آمد و زمانى‌كه صبح شد، داخل كعبه شد و می‌گفت:
اى پروردگار اين تاريكى ظلمانى، و اى آفريننده ماه نورانى و تابان! از راز نهانى خود برای ما آشكار ساز، كه برای اين طفل چه نامی برمی‌گزينى.
پس از اين سخن، ابوطالب صدای هاتفی را شنيد كه می‌گويد: ای اهل‌بيت پيامبر مصطفی! شما به فرزندی پاك، از ديگران ممتاز شده‌ايد.  نام او از جانب خدای بزرگ، علی تعيين شده، و اين نام از لفظ علی كه يكی از صفات الهی است، مشتق گرديده است.»
5) سبط ابن جوزی در کتاب تذکرة الخواص می‌نویسد: «در روایت آمده است که فاطمه بنت اسد حامله بود، برگرد خانه طواف می‌کرد، ناگهان درد زایمان گرفت، درِ کعبه به‌رویش باز شد، فاطمه به اندرون کعبه در آمد و علی (علیه السلام) را در آن‌جا به‌دنیا آورد.»[7]
6) شمس الدّین ذهبی، در کتاب تلخیص مستدرک صحیحین، که در ذیل مستدرک حاکم نیشابوری تألیف کرده است، متن عبارت حاکم نیشابوری را نقل کرده، و سپس خودش می‌نویسد: «اخبار به حدّ تواتر رسیده که علی بن ابی‌طالب در درون کعبه دیده به جهان گشود.»[8]
7) حلبی در سیره خود چنین می‌گوید: «... و به یرد قول بعضهم و کون علی ضمن المهر غلط لان علیا کان صغیرا لم یبلغ سبع سنین ای لانه ولد فی الکعبه و عمره صلی الله علیه و سلم ثلاثون سنه فاکثر...[9] بر اساس این کلام، قول برخی که معتقدند علی (علیه السلام) در ضمن مراسم عقد پیامبر بوده است، غلط است. زیرا او در آن موقع، بچه بوده و سن او به 7 سال نمی‌رسید، زیرا وقتی علی (علیه السلام) در کعبه متولد شد، سن پیامبر 30 سال یا بیشتر بود.»
پس بنابر آن‌چه که از منابع نام برده و بسیاری از منابع دیگر به‌دست می‌آید، ولادت حضرت علی (علیه السلام) در کعبه از مسلمات و حتمیات تاریخ است و چیزی به غیر از معجزه و کرامت برای آن حضرت به‌حساب نمی‌آید. لذا بهتر است که برادران اهل‌سنت کینه و عناد نسبت به حضرت علی و فرزندانش (علیهم السلام) را کنار گذاشته و این‌گونه امور که در حق اهل‌بیت به فراوان وجود دارد را بپذیرند.

پی‌نوشت:

[1]. حاکم نیشابوری، المستدرك على الصحيحين، دارالکتب العلمیة، بیروت: ج3، ص483
[2]. سرح الخریدة الغیبیة فی شرح القصیده، شهاب الدين آلوسی، ص15. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
سرح الخریدة الغیبیة فی شرح القصیده، شهاب الدين آلوسی، ص75. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[3]. الفصول المهة، ابن صباغ مالكی، دارالاضواء، بیروت: ص14. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[4]. مروج الذهب، مسعودی،دارالکتب العلمیة، بیروت:ج2، ص2. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[5]. اثبات الوصیة، مسعودی، منشورات رضی، قم ص111. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[6]. کفایة الطالب فی مناقب علی بن ابی طالب، گنجي الشافعي، دارالفتح: ص406. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[7]. تذکرة الخواص، سبط ابن جوزی، منشورات رضی، قم: ص20. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[8]. تلخیص مستدرک الصّحیحین، ذهبی، ج3، ص483. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[9]. السیره الحلبیه، حلبی شافعی، دارالکتب العلمیة، بیروت: ج 1 ص 226. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.

نویسنده: محمد یاسر بیانی

بازنشر

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.