آیا میراث خواهی حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) امری دنیایی بوده است؟!
آیا میراث خواهی حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) امری دنیایی بوده است؟!
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ ابن تیمیه در مورد اتفاقات بعد از شهادت رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و واقعه غصب فدک، با اشاره به دادخواهی حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) و ظلمی که از جانب خلفای اهل سنت به ایشان شد، با تعصبی که نسبت به خلفا دارد، مقصر این واقعه را صدیقه طاهره (سلام‌الله‌علیها) معرفی می‌کند و غضب پاره تن رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را به خاطر حب ایشان نسبت به دنیا می‌داند.
او در کتابش می‌نویسد: «هر عاقلی می‌داند، اگر کسی از حاکم چیزی بخواهد و به او داده نشود، او به حاکم غضب می‌کند؛ وقتی حاکم می‌گوید این حق تو نیست و آن را به همه مسلمانان اهدا می‌کند، در این صورت اگر شاکی غضب کند، هیچ مدحی برای او نیست؛ حتی اگر او در این حکم مظلوم هم باشد، غضبش برای دنیاست. در بین حاکمی که برای خود مصادره نکرده و کسی که برای خود می‌خواهد، اتهام به کسی وارد است که چیزی را برای خود می‌خواهد. پس چگونه برخی این امر منطقی را معکوس کرده و این اتهام را به این حاکم کشانده‌اند؟»[1]
در پاسخ به این جسارت باید گفت: استدلال ابن تیمیه باید بر استناد به یک روایت و یا یک آیه باشد. دفاع او از خلیفه اول اهل سنت، فقط از باب تعصب بی‌جا و نشان از دشمنی او با اهل بیت (علیهم‌السلام) است. اما در اینجا چند نکته بیان می‌شود.
نکته اول:
گاهی انسان خود را از نعمات الهی تحریم می‌کند و گاهی دیگران انسان را از نعمات الهی محروم می‌کنند. خدای رحمان در قرآن کریم می‌فرماید: «یا أَیهَا النَّبِی لِمَ تُحَرِّمُ مَا أَحَلَّ اللَّهُ لَكَ تَبْتَغِی مَرْضَاتَ أَزْوَاجِكَ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ [تحریم/1] اى پیامبر چرا براى خشنودى همسرانت آنچه را خدا براى تو حلال گردانیده، حرام مى‌كنى؟! خدا [است كه] آمرزنده مهربان است.» آنچه از این آیه فهمیده می‌شود، استفاده از امکانات دنیا و نعمات آن برای رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) لازم و ضروری بوده و تحریم کردن این نعمات از جانب حضرت، مورد پذیرش خداوند نیست.
نکته دوم:
بعضی از انسان‌های جاهل معتقدند، انسان نباید به دنبال حق و حقوق خود باشد، حتی اگر مستحق آن حق باشد. نعمت ثروت حلال و استفاده از آن، هیچ تناقضی با آیات قرآن ندارد و امری الهی است. دستور به استفاده از نعمات دنیا، امری الهی است که ریشه در آیات قرآن دارد. خدای رحمان خطاب به رسول خود می‌فرماید: «وَابْتَغِ فِیمَا آتَاكَ اللَّهُ الدَّارَ الْآخِرَةَ وَلَا تَنْسَ نَصِیبَكَ مِنَ الدُّنْیا [قصص/77] و به هر چیزی که خدا به تو عطا کرده، بکوش تا (ثواب و سعادت) دار آخرت تحصیل کنی و لیکن بهره‌ات را هم از (لذّات و نعمات حلال) دنیا فراموش مکن.» در این آیه شریفه، خداوند استفاده از لذات دنیایی را به پیامبر خود توصیه می‌کند. یک سؤال مهم مطرح می‌شود؛ چگونه ممکن است استفاده از لذات دنیایی مورد تأکید قرآن باشد ولی طلب کردن آن از حاکم ظالمی که غصب کرده باشد، امری دنیایی و مذموم باشد؟!
قطعاً مشخص است که ابوبکر بیشتر برای دنیای خود، فدک را غصب کرد و نیت او خلع ید حضرت زهرا (سام‌الله‌علیها) بوده است. چرا که ابوبکر فکر می‌کرد، اگر اموالی نزد حضرت باقی باشد، برای تجهیز لشکر علیه او استفاده می‌شود. در حقیقت این کار ابوبکر دنیاگرایی بود و او هدفش از غصب فدک، تأمین دنیای خودش بود.
نکته سوم:
همانگونه که بیان شد، ابن تیمیه در استدلال خود اذعان کرده، حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) برای امر دنیایی، فدک را طلب کرده‌اند و حتی اگر مظلوم نیز باشند، به دلیل آنکه ایشان تقاضای دنیایی داشتند و برای دنیای خود تلاش کرده‌اند، پس مورد مذمت هستند. ابن تیمیه در گفته‌های خود، اقرار به مظلوم بودن حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) کرده که معنی آن اثبات ظلم ابوبکر است.
در اینجا یک سؤال مطرح می‌شود؛ آیا می‌توان گفت حق با ظالم است؟! آیا می‌توان گفت حتی اگر ظالم به ناحق چیزی را غصب کند و آن را به همه مسلمانان ببخشد، از نظر شارع مقدس، این عمل مورد تأیید است؟! قطعاً خدای رحمان، مخالف ظالم و ظلم است؛ حتی اگر آن ظالم، عنوان خلیفه مسلمین داشته باشد.
از آنچه بیان شد فهمیده می‌شود، ابوبکر بر خلاف قرآن عمل کرده و ابن تیمیه برای توجیه عمل او بر خلاف نص صریح قرآن، استدلال‌های بی‌اساس کرده است. اینگونه تفکرات ناشی از ضدیت او نسبت به اهل ببت (علیهم السلام) دارد و ادعای محبت او به اهل بیت (علیهم السلام) سخنی خلاف واقع است.
پی‌نوشت:
[1]. ابن تیمیه، منهاج السنة النبویة، ج4، ص244؛ «ثُمَّ مِنَ الْمَعْلُومِ لِكُلِّ ... لِنَفْسِهِ الْمَالَ؟»
محمدجواد مهریار
افزودن نظر جدید