مکاتب اهل سنت
امام سجاد چهارمین پیشوای شیعیان، بعد از شهادت پدرشان و جوّ خفقان آن زمان که زمامداران ستمگر آشکارا به احکام اسلام دهن کجی می‌کردند و جامعه را چنان به فساد آلوده کرده بودند که قیام و اصلاح ناممکن شده بود، از این‌رو برای انجام رسالت خود که هدایت و تربیت انسان‌ها بوده است، با توسل به شیوه دعا و نیایش از مکتب غنی تشیع علوی پاسداری کردند.
اهل بیت پیامبر به خاطر خصوصیات و جایگاه ویژه‌ای که در میان مردم هر عصری داشته‌اند ممتاز بوده‌ا‌ند. چون منتسب به پیامبر بوده، یاد و خاطره آن حضرت را برای مردم تداعی می‌کردند. این محبوبیت باعث می‌شد که دوست و دشمن پیشوایان و امامان شیعه را مدح و ستایش کنند.
حضرت امام سجاد (علیه السلام) در پرتو بندگی حق تعالی و اخلاص، به مقام ولایت رسید و در ظل چنین ولایتی، به اذن خداوند به فضائل و کراماتی نائل شد که در میان مردم زمان خود مثال زدنی بود، چرا که او منتسب به شجره طیبه پیامبر بود و از نظر ظاهر و باطن و اقوال و افعال و خلق و خوی به مانند جدّش حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلم) بود
به باور شیعیان انتخاب امام، امری انتصابی از طرف خداوند است؛ در این صورت امام قطعا باید جایگاه والایی در ساحت‌های مختلف معرفتی داشته باشد. علمای اهل سنت نیز در مورد شایستگی اهل بیت و جایگاه والایشان، اعترافاتی کرده‌اند.
علی بن الحسین (علیهما السلام) معروف به زین العابدین و امام سجاد، همانند پدر بزرگوارشان و اجداد طاهرینش (علیهم السلام)، شخصیتی والا و بی‌نظیر داشت و هم‌چون آنان انسانی کامل و وارسته بود، به‌طوری‌که می‌توان او را به‌عنوان الگوی یک انسان تمام نمای ممتاز برای همگان معرفی کرد، چرا که شخصیت آن حضرت در تمام ابعاد کامل و تام بود.
از آن‌جا که عبارتی از شمر بن ذی الجوشن در کتاب‌های تاریخ نقل شده که وی در روز عاشورا خطاب به حضرت اباالفضل العباس (علیه السّلام) و برادرانش گفت: «خواهرزاده‌های» ما کجایند؟ و بالعکس حضرت اباالفضل (علیه السّلام) نیز وی را با تعبیر کنایی و طعن‌آمیز «دایی» خطاب فرمود، همواره این پرسش مطرح می‌گردد که آیا شمر دایی حضرت ابالفضل (علیه السّلام) بوده است؟...
روایت معروف نبوی «حسین منی و انا من حسین» در بین شیعیان از جایگاه بالایی برخوردار است. با دقت در منابع اهل سنت معلوم می‌شود این روایت نزد اهل سنت نیز روایتی صحیح و حسن است؛ اما اهل سنت کمتر به مضامین این روایت پرداخته‌اند. شاید دلیل این امر عدم آشنایی نویسندگان و اندیشمندان اهل سنت با محکم بودن سند این روایت است.
قیام عاشورا الگویی است الهام بخش که حق‌خواهان را در برابر کفر و ظلم رهبری می‌کند؛ قیامی که فراتر از زمان و مکان، همه ساله در ایام محرم در اعماق جان حسینیان و آزادگان جهان تجلّی یافته و مایه‌ی جاودانگی دین و مکتب می‌گردد. در این باره از باب یادآوری به برخی از فضایل آن حضرت در منابع اهل‌سنت اشاره می‌کنیم...
زمانی که خبر مردن معاویه انتشار یافت همه منتظر بودند که سرنوست حکومت به کجا می رسد. مردم بعد از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) شاهد خلاف ها و ظلم های متعددی بودند. وظیفه امام علیه اسلام این بود که مردم را نسبت به چهره فاسد و ظالم یزید آگاه کنند.
مبعث رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) از جمله اشتراکات بین همه فرق و مذاهب اسلامی است که در آن خداوند رسالت و هدایت بشریت را بر دوش ایشان نهادند و از آن پس بود که فاز جدیدی در زندگی ایشان به‌وجود آمد که علاوه بر عبادات فردی، ارشاد و هدایت جامعه را نیز با تحمل درد و رنج فراوان در دستور کار خود قرار دادند.
در نهج‌البلاغه دربارۀ شخص پیغمبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) و هدف بعثت ایشان مطالبی آمده، که بر اساس آن پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) مبعوث شد تا مردم را از جهل و ضلالت نجات دهد و معرفت صحیح به آنها ارزانی دارد، و از آن‌سو، آنان را به پرستش و اطاعت خدا تشویق کند. خداشناسی و خداپرستی، رمز سعادت انسان است...
یکی از مسائلی که معتقدیم این است که پیامبر اکرم (صلى الله عليه و آله و سلم) در همه شئون اسوه و الگوست، و تمام سخنان ایشان قابل استفاده و حکیمانه است، حتی اگر در مورد امور دنیوی سخن گفته باشند؛ و برای همین جهت که چون می‌توان از تمام کارهای پیامبر گرامی اسلام (صلى الله عليه و آله و سلم) الگو گرفت، عده‌ای از مسلمانان خود را اهل سنت...
خداوند موجودی از خاک تیره به نام انسان را آفرید و برای این‌که ارزش وجودی پیدا کند از روح خود بر این جسم خاکی دمید، به طوری‌که اشرف مخلوقات عالم گردید و به موازات این کار انسان‌های برگزیده‌ای را خلق کرد که در کیفیت و نوع خلقت با سایر مخلوقات فرق داشتند؛ چرا که آنها را از نور خود به‌وجود آورد که عبارتند از پیامبر و اهل بیت ایشان.
زمخشری از علمای اهل‌سنت مدعی است که ظاهر آیه 67 سوره انفال بر صدور اشتباه از پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) دلالت دارد. این در حالی است که سرزنش این آیه بر پیروان آن حضرت جاری است، زمانی که پیش از پیروزی کامل، اسیر گرفتند.