مباحث تاریخی
در بسیاری از منابع تاریخی معتبر شیعه و اهل تسنن، در خصوص فدک و اتفاقات مخصوص آن، سخنهای فراوانی گفته شده است. بسیاری از مورخین گفتند که فدک، هدیه رسول خدا صلیاللهعلیهوآله به یگانه فرزندش حضرت زهرا سلاماللهعلیها است که بعد از رحلت نبی خدا، از دست آن بانوی گرامی گرفته شد و به نفع حکومت مصادره شد.
عایشه، همسر رسول خدا صلیاللهعلیهوآله در عکس العمل به شهادت حضرت فاطمه علیهاالسلام، نه تنها برای تسلیتگویی نزد امیرالمؤمنین علیهالسلام و نزدیکان ایشان نرفت، بلکه حتی از شهادت حضرت زهرا علیهاالسلام اظهار خشنودی و سرور کرده، که این نقل تاریخی، بنا بر اعتراف یکی از عالمان حنفی اهل سنت است.
طلحه و عایشه، مهمترین نقش را در قتل خلیفه سوم عثمان داشتند؛ اما پس از کشته شدن عثمان و روی آوردن مردم به امام علی علیهالسلام، آرزوهای خود را بر باد دیدند؛ به همین جهت، خون خواهی عثمان را بهانه کردند و علیه امام علی علیهالسلام شوریدند.
حضرت علی علیهالسلام وقتی حکومت و خلافت ظاهری را بهدست گرفت، فرمان عزل بسیاری از فرمانداران حکومت پیشین، ازجمله معاویه را صادر کرد. معاویه از این تصمیم امام، شدیداً ناراحت و افسرده شد؛ لذا در تلاش و تکاپو برآمد تا حکومت شام را از دست ندهد و در همین راستا، چندین جنگ را بر حکومت نوپای حضرت علی علیهالسلام تحمیل کرد.
داستان هجوم به بیت وحی، از آنجا آغاز میگردد که خلیفه اول، عمر را مأمور بیعت گرفتن برای خود از امیرالمؤمنین علی علیهالسلام و هر آنکس که در خانه آن حضرت پناه گرفته بود، کرد؛ چنانچه منابع تاریخی، بر این سخن گواهی میدهند.
بعد رحلت پیامبر صلیاللهعلیهوآله، حضرت زهرا علیهاالسلام فدک را حق خود میدانست و برای احقاق حق خود تلاش کرد؛ ابن ابیالحدید، دو قضیه از برخوردهای پیامبر صلیاللهعلیهوآله را در مورد دخترشان، زینب، برای استادش نقل کرد، استاد ایشان با بهره گرفتن از رفتار پیامبر صلیاللهعلیهوآله، عملکرد حاکمان پس از ایشان را مورد انتقاد قرار داد.
امیرالمؤمنین فرمود: آگاه باشید او (مروان) حکومتی کوتاهمدت خواهد داشت، مانند فرصت کوتاه سگی که با زبان، بینی خود را پاک کند، ... و امت اسلام از دست او و پسرانش روزگار خونینی خواهند داشت.
یک سؤال مهم از اهل سنت، اگر عمر بن خطاب شهید شده است، پس چرا در کتابهای خود، وفات نوشتهاید؟
بین حضرت زهرا سلاماللهعلیها و ابوبکر بر سر دادخواهی حقشان از فدک، مشاجرهای در گرفت؛ در نقلی آرامش ابوبکر و ملاطفت او نمایان است (که ظاهراً در جمع نیست) و زمانی دیگر با تهدید و توهین، جلوی هرگونه شورش احتمالی را میگیرد و به هر عمل زشتى، براى حفظ حکومت مرتكب مىشود.
امام جمعه مردم خاش! شما میگویید هیچ مسئلهای بین حضرت زهرا سلاماللهعلیها و دیگران نبوده، و حضرت بر اثر بیماری، شش ماه بعد از رحلت پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله از دنیا رفته است! اگر کسی از جوانان، دانشجویان و طلاب، شما را به معتبرترین منابع حدیثی شما، مانند صحیح بخاری و صحیح مسلم و ... ارجاع دهد، آن وقت نتیجه این ادعای واهی شما چه میشود؟!
واقدی مینویسد: فاطمه علیهاالسلام پس از رحلت رسول خدا صلیاللهعلیهوآله از ابوبکر خواست که میراث آن حضرت را از چیزهایی که خداوند به رسول خود ارزانی داشته است، تقسیم کند و سهم او را بپردازد. اما ابوبکر گفت: پيامبر صلیاللهعلیهوآله فرمود: از ما میراث برده نمیشود. فاطمه علیهاالسلام از دست ابوبکر خشمگین شد و پس از رحلت رسول خدا صلیاللهعلیهوآله، فقط شش ماه زندگی کرد.
حضرت علی علیهالسلام بزرگترین سردار اسلام بود که در رکاب پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله تمام گردنکشان قریش و کفار را به خاک نشانید و بقایای مشرکین قریش، در فتح مکه هم از سر درماندگی مجبور به اطاعت از اسلام شدند و مسلمان شدند؛ امیرالمؤمنین چه در حیات پیامبر صلیاللهعلیهوآله و چه بعد از آن، پرچم جهاد بر ضد کفر و استکبار و اشرافیت غارتگر قریش را بر دوش کشیده بود.
در موضوع فدک، بین صحابه اختلاف است. از سویی ابوبکر مدعی است که پیامبر صلیاللهعلیهوآله فرموده پیامبران ارث نمیگذارند و از سویی، دو تن از صحابی جلیل القدر پیامبر مثل عباس و علی علیهالسلام، ابوبکر را در این ادعا دروغگو، گناهکار و خیانتکار میدانند.
برخی از جریانات ضد شیعی، منکر هجوم و آتش زدن درب خانه حضرت زهرا سلاماللهعلیها توسط برخی از صحابه هستند؛ در پاسخ به این افراد باید گفت، بسیاری از پژوهشگران اهل سنت، در کتابهای خود اقرار کردهاند که هجوم به خانه حضرت زهرا سلاماللهعلیها واقع شده است.