اسناد

شنقیطی در تفسیر آیه 80 سوره نمل می گوید: «آنچه بر اساس دلیل رجحان دارد این است که اموات در قبورشان، کلام کسانی که با آنها حرف میزنند، میشنوند و قول عایشه و تابعین او که به این آیه و آیات مشابه استدلال کردهاند، اشتباهی از آنان است.
توضیح این مطلب، مبتنی بر دو مقدمه است:

مسلم از عايشه نقل مى كند كه پيامبر (صلىاللهعليهوآله) در آخرين بخش شب، خانه را به قصد زيارت بقيع ترك مى كرد و هر موقع وارد اين سرزمين مى شد به آنان چنين خطاب مى کرد: «درود بر شما! اى ساكنان خانه افراد با ايمان!

شنقیطی می گوید: «علمای حدیث اتفاق دارند که احادیث انس و ابن عمر که صحیح مسلم و بخاری از آنان درباره سخن گفتن پيامبر اکرم (صلىاللهعليهوآله) با کشتگان بدر نقل کردهاند، صحیح است؛ زیرا انس که شاهد جنگ بدر نبود از ابوطلحه که از صحابه بدری بود نقل کرده و این روایت را ابوحاتم در صحیحش آورده است.

در حدیثی از صحیح بخاری، پيامبر (صلىاللهعليهوآله) تصریح می کند به این که مرده در قبرش صدای کفش تشییع کنندگانی که برمی گردند را میشنود.
شنقیطی میگوید: «این حدیث هم نص صحیح و صریحی در سماع موتی است و در آن تخصیصی ذکر نشده است.»

شنقیطی از صحیح مسلم حدیثی نقل می کند که در آن شنیدن مردگان به طور عام تأیید شده است. عايشه مىگوید پيامبر (صلىاللهعليهوآله) در آخر شب به بقيع رفته و میفرمود: «درود بر شما! ...

از ابن قیم سؤال شد که آیا مردگان سلام و زیارتشان توسط زندگان را می فهمند؛ پاسخ داد: بله! روایاتی در این مورد نقل شده که نص است در اینکه به چشم خود دیده و جواب سلام را میدهند.

ابن تیمیه می گوید: «روح در چند وقت به بدن بر می گردد، مثل زمانی که به مرده سلام می شود یا در شب و روز جمعه که صلوات مسلمانان بر پيامبر (صلىاللهعليهوآله) عرضه می شود. روح مردگان پس از مفارقت از بدن باقی است که در نعمت یا در عذاب است.

بخاری از انس بن مالك نقل می کند که پيامبر (صلىاللهعليهوآله) فرمود: «وقتى بندهاى را در قبر جاى مى دهند و دوستان او پراكنده مىشوند؛ او صداى كفش آنها را مىشنود. دو فرشته مىآيند و او را مىنشانند و مىپرسند: درباره كسى به نام محمّد (صلىاللهعليهوآله) چه مىگويى؟

شنقیطی از صحیح بخاری روایتی نقل می کند که پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) در كنار چاله ای که کشتگان قریش در بدر در آن بودند، آنها را با نام صدا زد و فرمود: آیا شما وعده پروردگارتان را حق یافتید؟ پس عمر گفت: ای فرستاده خدا! چرا با جسدهایی حرف میزنی كه روح ندارند.

صحیح بخاری نقل می کند: «پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) دستور داد كه بیست و چهار نفر از بزرگان قریش را در چالهای از چالههای بدر كه خیلی كثیف و آلوده بود انداختند... .

ابن حجر عسقلانی روایتی با سند معتبر از عایشه شبیه روایت سخن گفتن پيامبر (صلىاللهعليهوآله) با مردگان در جنگ بدر نقل کرده است و اگر این نقل صحیح باشد، نشان از این دارد که عایشه از انکار آن حدیث صحیح که در وقت وقوع آن در آنجا نبوده، برگشته و آن را پذیرفته است؛ احتمال رجوع عایشه در این مسئله قوی ا

ابن حجر عسقلانی از اسماعیلی نقل میکند: «عایشه فهیم و باهوش بود و روایات بسیاری نقل کرده است و بیش از همه در مشکلات علمی غور کرده است، با این حال نمیتواند روایت فرد ثقهای را رد کند مگر با نص دیگری که دلالت بر نسخ، تخصیص یا محال بودن آن کند.»
فتح الباری، ابن حجر، ج7، ص304.

ابن حجر مکی می نویسد: «کرامات اولیاء نزد اهل سنت حق است. برخی به جهت اینکه کرامت و معجزه با هم اشتباه گرفته نشود، کرامت را نفی می کنند که فکر باطلی است؛ بلکه کرامات اولیاء با نبوت معارضهای ندارد؛ چون آن کرامت به ولی خدا به برکت تبعیت رسول اکرم (صلیاللهعلیهوآله) عطا میشود.

ابنتیمیه می گوید: «تصدیق به کرامات اولیاء و آنچه از امور خوارق العاده مانند علم غیب، مکاشفات و انواع قدرت و تأثیرات که به دست آنها جاری میشود، از اصول مسلم اهل سنت و جماعت است.»
مجموع فتاوی، ابن تیمیه، ج3، ص156.