پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ هنگامی که قرآن به موحدان و حق جویان سفارش می‌کند که پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را الگوی رفتاری خود قرار دهید، چه ایرادی دارد که نه تنها زنان بلکه مردان هم از پاره تن رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌وآله) الگو گرفته و اصول رفتاری را از این بانوی بزرگ اسلام فرا بگیرند.
همانطور که نمی‌توان الگو بودن پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و سفارش قرآن در این زمینه را مختص به زمان و مکان خاص دانست، الگو بودن سرور زنان جهان را نیز نمی‌توان محدود به زمان‌های گذشته دانست. آنچه ایجاد شبهه می‌کند این است که خاندان عصمت و طهارت در یک زمان خاص زندگی می‌کردند که شرایط آن با وضع کنونی جهان متفاوت است. روش زندگی آنان قابل انطباق بر زندگانی ما در عصر حاضر نیست.

اما آنچه این شبهه را برطرف می‌کند این است که اصول اخلاق و ارزش‌های انسانی در تمامی زمان‌ها و مکان‌ها یکسان و نامتغیر است. فطرت و سرشت آدمی در همه دوران‌های تاریخ، اصول ثابتی داشته و این اصول، توسط انسانها مورد پذیرش است.
الگوپذیری از حضرت فاطمه (سلام‌الله‎‌علیها) برای زن امروزی به دو گونه مستقیم و غیر مستقیم می‌تواند صورت پذیرد. الگوپذیری مستقیم آن است که گفتار و رفتار آن بزرگوار را عیناً برنامه و راه و رسم زندگانی خویش قرار دهیم. در بعضی از موارد از جمله عبادت و دعا، با همان شکل و قالب رفتاری می‌تواند اسوه و الگوی ما قرار گیرد. برای نمونه در روایت آمده است که حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) پس از هر نماز واجب، ذکر مخصوص داشتند که ما نیز به آن حضرت اقتدا می‌کنیم و همان ذکر را با همان ترتیب بعد از نماز واجب، به عنوان تعقیبات نماز می‌گوییم.
الگوپذیری غیر مستقیم آن است که روح و حقیقت گفتار یا کردار آن اسوه الهی را درک کنیم و با تحلیل و استنباط از سیره علمی و عملی آن بزرگوار، وظیفه خویش را در همه ابعاد زندگانی دریابیم.

بسیاری از شکل‌ها و قالب‌های رفتاری اسوه‌ها ویژه شرایط خاص بوده است. از این‌رو منظور از اسوه پذیری از آن رفتارها این نیست که همان قالب و شکل رفتاری خاص را تقلید کنیم، بلکه مطلوب و مقصود این است که روح و محتوای آن سیره رفتاری را درک کنیم و آن را در شکل‌ها و کالبدهای نوین طبق اقتضای شرایط زمانی و مکانی خویش تحقق دهیم.
حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) الگو برای تمام انسان‌ها و حجت خدا بر امامان معصوم (علیهم‌السلام) و تمامی بشر است. با معرفی ابعاد اخلاقی و شخصیتی آن حضرت، می‌توانیم وظایف خود را در این راه بهتر بشناسیم و طبیعتاً به وظایف خود به نحو شایسته‌تری عمل کنیم.

در روایتی که در کتاب الغیبه شیخ طوسی آمده است به الگو و اسوه بودن حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) به خوبی تصریح شده است. امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) در توقیع شریفی می‌فرمایند: «وفِی ابْنَةِ رَسُولِ اللَّهِ اُسْوَةٌ حَسَنَةٌ.[۱] دختر رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) الگوی مناسبی برای من است.»
امام حسن عسکری (علیه‌السلام) حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) را حجت بر ائمه (علیهم‌السلام) معرفی کرده است: «نحن حجّة اللّه علی الخلق، و فاطمة حجّة علینا.[۲] ما حجت خدا بر مخلوقات هستیم و حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) حجت خدا بر خود ماست.»

یکی دیگر از ابعاد شخصیتی حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) معرفت به امام زمان خویش و دفاع از ایشان، حتی در سخت‌ترین شرایط است. ایشان از طرق مختلف براى دفاع از امامت امامان بر حق، سعى و کوشش کرد. گاه با بیان خطبه‏‌هاى روشنگرایانه، عظمت و فضیلت مقام امامت و شخص امام على (علیه‌السلام) را آشکار ساخت و گاه با منطق و استدلال، امامت دوازده امام را به اثبات رساند و فواید و مزایاى بی‌شمار آن را برشمرد و گاه براى اثبات امامت امام على (علیه‌السلام) به محاجه و دفاع پرداخت و آنجا که لازم دید، براى دفاع از امام خویش، جان خود را به خطر انداخت تا آنجا که اولین شهید راه امامت و دفاع از آن لقب گرفت.

پی‌نوشت:
[1]. شیخ طوسی، الغیبه، ص286.
[2]. سید عبدالحسین طیب، تفسیر أطیب البیان، ج13، ص236.