پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ هر روز در گوشه و کنار مشاهده می‌کنیم گروه‌ها و محفل‌ها و تجمعاتی شکل می‌گیرند که غیر عادی به نظر می‌رسند، این غیرعادی بودن، یعنی گاهی این افراد، رفتار، اعمال، گفتار، پوشش، عقاید و ... متعارفی ندارند؛ این مسائل مختص فضای حقیقی نیست، بلکه در فضای مجازی هم به این نوع طیف‌ها بر می‌خوریم؛ گاهاً در فضای نشر، محیط‌های آموزشی و... هم با این موارد مواجه می‌شویم.

از جمله اصطلاحات جدید در جامعه شناسی دین، اصطلاح جنبش‌های نوپدید دینی[1] است. این نام نخستین بار در آمریکا بر جریاناتی اطلاق شد که در نتیجه جنگ ویتنام و در پی جنبش‌های دانشجویی می 1368میلادی شکل گرفت، اصطلاحاتی از جمله ادیان سکولار»[2]؛ «ادیان خودساخته»[3]؛ بــر همین جریانات اطلاق شده است. این جنبش‌ها به صورت خاص در رشته جامعه شناسی دین بحث می‌شود و مورد مطالعه قرار می‌گیرد، علمی که وظیفه‌اش تبیین باورداشت‌ها و عملکرد مذهبی در جوامع بشری است.

این جریان‌ها امروزه به گونه‌‌ای شگرف در حال تولید و تکثیر هستند و هر روز فرقه‌های جدیدی اعلام موجودیت می‌کنند، افرادی را به نام خود گرد می‌آورند و به اعضای خود مفاهیم جدید، نگرش نو، دستورات و اعمال عبادی ویژه، جهان‌بینی خاص، تغییر ارزش‌های پذیرفته شده در دین و فرهنگ و اخلاق و... ارائه می‌دهند و با سبک‌های مختلف به آموزش آنان می‌پردازند.

باید اعتراف نمود هنوز تعریف قابل قبول و همه پسند برای جریانات معنویت‌گرای جدید ارائه نشده است و حتی این سوال که «آیا هر گروه تازه بنیان یافته را به عنوان یک جنبش واحد در نظر بگیریم؟» از طرف محققین این عرصه، جواب‌های مختلف و نظریات متفاوتی را به خود معطوف نموده است.[4]

از معنویت‌های کهن که بگذریم کلیدی‌ترین نکته در باب عرفان‌های نوپدید، آن است که جنبش‌های معنوی جدید نیامده‌اند که به داد فطرت حقیقت خواهی و خدا طلبی انسان برسند و کام تشنه آدمیان جدا مانده از معنویت را سیراب کنند؛ بلکه آمده‌اند تا بشر خسته از زندگی ماشینی را آرام سازند و روان ناآرام او را موقتاً تسکین دهند. به عبارت دیگر آمده‌اند تا انسان مدرن را با فرهنگ و تمدن جدید غربی سازگاری دهند و تحمل او را برای پذیرش وضع موجود بالا ببرند، بنابراین در این بازار یافتن ،حقیقت اهمیتی ندارد بلکه تحصیل ،آرامش مهم است و همه برنامه های به ظاهر معنوی و آیین‌ها و آداب‌ها برای حل مشکلات موجود طراحی شده،اند نه برای تکامل و رشد انسان و به کمال رساندن.[5]

کی‌پاپ‌ها از گروه‌های نوپدید هستند که در بستر موج کره‌ای ایجاد شده‌اند. در این گروه‌ها موضوعات و مواردی است که مطابق با گروه‌های فرقه‌ای و شبه‌معنوی است که به برخی از این موارد اشاره‌ می‌کنیم. موج کره‌ای یک سبک زندگی مخالف فرهنگ، معنویت، شریعت، انسانیت و... را تبلیغ می‌کند. در شناخت فرقه‌ها باید چند ملاک را مد نظر بگیریم. ابتدا ببینیم یک فرقه چه ملاک‌هایی دارد:
1- سركرده يا بنيانگذار فرقه؛ البته گاهی یک شخص است و گاهی چند شخص که به صورت شورایی فرقه را اداره ‌می‌کنند. [6]
 2- ساختار تشكيلاتی (روابط سركرده و اعضای فرقه)
3- نصب دستگاه فكری فرقه در ساختار انديشه‌ای افراد جذب شده.

در یک فرقه، عموماً یک لیدر و رئیس داریم که رهبر فرقه است. این یک شخص یا یک گروه محدود در رأس امور قرار دارند. در گروه‌های کی‌پاپ هم اینگونه است، معمولا آیدول‌ها[7] در رأس امور هستند. در فرقه‌ها داشتن هوادار و طرفداران افراطی که تابع رأس فرقه هستند از دیگر ویژگی‌های فرقه‌ها است که سیستم مرید و مراد بازی دارند. فن‌ها[8] در موج کره‌ای و علی‌الخصوص کی‌پاپ، همان مریدان هستند و آیدول‌ها مراد آنان می‌باشند. در رابطه با ساختار تشکیلاتی هم کی‌پاپ‌ها شبه نظام سازمانی دارند. نقش برجسته فن‌ها در این زمینه مورد توجه است. مثلاً آرمی‌ها[9] خود را ارتش گروه کی‌پاپ بی تی اس می‌دانند. برای آیدول‌ها تبلیغ می‌کنند. برایشان تولیدات رسانه‌ای دارند، مثلاً کلیپ‌ها و.. درست می‌کنند. پیج هواداری متعدد برایشان دارند. با هیترها[10] مقابله می‌کنند و علیه آنان تولیدات رسانه‌ای دارند. این مسائل در گروه‌های دیگر مانند بلک پینک، اکسو، تی اکس تی و... نیز وجود دارد. در مرگ «مون بین» یکی از خوانندگان کی‌پاپ که احتمالاً به علت خودکشی از دنیا رفته است و مرگ مشکوکی داشت، در چند شهر ایران مانند تهران و رشت و... در بزرگداشت او، در فضای واقعی مجلس ختم برگزار کردند.

در موارد بسیاری شرکت‌ها و کمپانی‌های سرمایه‌دار و بی دین، فراماسونی و ... از حامیان و عاملان ایجاد یک گروه فرقه‌ای هستند. گاهی هم حامیانشان از دولتمردان و سیاستمداران جبهه استکبار هستند. در گروه‌های کی‌پاپ نیز این مسئله صادق است.

پی‌نوشت:
 [1]. NMR یا همان Nouveaux Mouvemements Religieux
[2]. Religion Secular
 [3]. Self-Religion
[4]. برایان ویلسون، جنبش‌های نوین دینی،ترجمه محمد قلی پور، بی‌جا، بی‌تا، ص35.
[5].حمزه شریفی دوست، نگاهی کلی به عرفان‌های نوظهور، عصر آگاهی،1390، قم، ص 30.
[6]. فرقه بهائیت توسط شورای بیت العدل که دارای 9عضو می‌باشد، اداره می‌‍‌شود.
[7]. خوانندگان و افراد مشهور محبوب.
[8]. طرفداران افراطی.
[9]. فن‌های گروه بی تی اس.
[10]. مخالفان خود در کی‌پاپ.

محمد جواد نصیری