پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ فرهنگ و سبک زندگی هر منطقه‌ای، محترم است؛ امّا گاهی سبک زندگی یک منطقه، مخالف فرهنگ و سبک زندگی منطقه دیگر یا مخالف آموزه‌های عقلانی، اخلاقی و عقلانی ما می‌باشد. در این وضعیت باید مواظبت کنیم آموزه‌های انحرافی وارد زندگی و جامعه ما نشود. یکی از فرهنگ‌هایی که به صورت خیلی افراطی وارد جامعه ایران شده است «موج کُره‌ای» است.

موج کره‌ای واژه‌ای جدید است که به گسترش جهانی فرهنگ کره جنوبی از دهه ۱۹۹۰ میلادی به این سو اشاره دارد. این موج، در مراحل آغازین با گسترش سریال‌های درام و موسیقی پاپ کره‌ای در آسیای شرقی، جنوبی و جنوب شرقی وسعت گرفت و بعدها با رشد اینترنت و رسانه‌های اجتماعی به‌ویژه قرار گرفتن نماهنگ‌های پاپ کره‌ای روی یوتیوب به مفهومی جهانی تبدیل گشت. نخستین بار در سال ۱۹۹۹ توسط وزارت فرهنگ و گردشگری کره جنوبی، یک لوح فشرده موسیقی به زبان چینی تحت عنوان «هالیو - ترانه‌ای از کره» تولید کرده بود که رسانه‌های چینی از نام آن برای توصیف موفقیت فرهنگ مردمی کره در چین استفاده کردند. کره برای اینکه بتواند محصولات خود را به کشورهای بیشتری صادر کند و درآمد بیشتری داشته باشد یک موج کره ای در جهان ایجاد کرده است. افراد وقتی با فرهنگ کره‌ای مأنوس شوند رغبت بیشتری برای خرید محصولات کره‌ای پیدا می‌کنند. همچنین گردشگری توریستی، آموزشی، درمانی و... از سایر مزایای این موج کره‌ای است.

کره جنوبی یکی از بزرگترین صادرکنندگان فرهنگ می باشد، شهرت روزافزون فرهنگ عامه کره در میان بسیاری از ملل دنیا باعث شد تا دولت کره جنوبی به منظور گسترش قدرت نرم خود با پرداخت یارانه و تأمین مالی شرکت‌های نوپا که در حوزه سرگرمی فعال بودند تلاش کند. کره برای اینکه محتوای فرهنگی و سرگرمی در حیطه فرهنگ کره‌ای تولید شود، هزینه‌هایی را به تولید کنندگان می‌داد. هدف دولت کره از این کار جلوگیری از تهاجم فرهنگی و جنگ نرم توسط همسایگانش به ویژه ژاپن و چین بود. ژاپن و چین از دشمنان اصلی کره در طول تاریخ بوده‌اند. علاوه بر این کره با ایجاد موج کره‌ای جلوی تهاجم فرهنگی غرب را به کشورش را تا حدود زیادی کنترل کرد.

بخش اعظم موفقیت موج کره‌ای مدیون پیشرفت‌های خدمات شبکه‌های اجتماعی و سکوهای برخط ویدئو بود. فرهنگ عامه کره از طریق این ابزارها به مخاطبانی که بسیار دور بودند منتقل شد. بکارگیری این ابزارها در راستای تسهیل تبلیغات، پخش و مصرف محصولات مختلف سرگرمی کره‌ای (به ویژه موسیقی پاپ کره‌ای) باعث شده فرهنگ این کشور تقریبا در میان اکثر کشورهای جهان شناخته شود. گسترش موج کره‌ای از اوایل سده ۲۱ میلادی به شدت بر فرهنگ معاصر، صنایع موسیقی، فیلم، تلویزیون و جنبه‌های رفتاری انسان‌های مختلف در دنیا تأثیر گذاشته است.

در کشورمان ایران همواره حساسیت‌هائی برای مقابله و مواجهه با تهاجم فرهنگی و سبک زندگی های انحرافی وجود داشته است؛ صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در سال‌های اخیر سریال‌های کره‌ای بسیاری را پخش نموده‌ است. از نظر این سازمان، برخی از ارزش‌های کنفسیوس‌گرایی[1] همچون احترام به دیگران «کاملاً با فرهنگ اسلامی منطبق است. در حالی که در مقابل، تولیدات غربی اغلب نمی‌توانند معیارهای تعیین‌شده توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را برآورده کنند. لذا برای مقابله و جلوگیری از نشر فرهنگ غربی، نشر فرهنگ کره ای را جایگزین کردند.

نکته جالب توجه این است که طبق بعضی آمارهائی که ارائه شده است، برنامه‌هایی که از صدا و سیما پخش می‌شود اغلب در ایران نسبت به کره جنوبی دارای رتبه بیننده بالاتری هستند. به عنوان مثال، محبوب‌ترین قسمت‌های جومونگ بیش از ۹۰٪ مخاطبان ایرانی را جذب کرد (در مقایسه با ۴۰٪ در کره جنوبی) و بازیگر اصلی آن سونگ ایل گوک(بازیگر جومونگ) به صورت سوپراستار در ایران در آمد.[2]

«در کره جنوبی یک گستره وسیعی از عقاید مذهبی از شامانیسم[3]، کنفوسیونیسم، بودیسم، مسیحیت، ادیان بومی تا اسلام و سایر ادیان وجود دارد . طبق آمار ها در حدود 43 درصد از مردم کره جنوبی فاقد اعتقادات دینی و مذهبی هستند. از 57 درصد دیگر ، 31 درصد مسیحی, 24 درصد بودایی, 2درصد پیروان کنفسیوس و 1درصد دارای سایر مذاهب می باشند . اقلیت کوچکی از کره ای ها (حدود 25 تا 30 هزار نفر بومی و حدود صد هزار نفر مهاجر) مسلمان هستند. طبق قانون اساسی، کشور کره جنوبی دارای نظام سکولاریسم و گرایش به کثرت گرائی دینی دارد.»[4]

به نظر می رسد برای مقابله با تهاجم فرهنگی غرب، در دام فرهنگ شرق افتاده ایم، فرهنگ غربی که ریشه اصلی مردمان آن دینداری در مسیحیت و یهودیت بود، به این فرهنگ منحط غیر اخلاقی و الحادی رسیده و آن را ترویج می‌کند. فرهنگ شرقی ریشه‌هایش در ادیان شرقی و الحاد دارد، اگر این فرهنگ آسیب‌اش بیشتر از فرهنگ غرب نباشد، کمتر نخواهد بود. راهکار مقابله با تهاجم فرهنگی غرب؛ ترویج فرهنگ شرق نیست. راهکار این است که مانند غرب و شرق محتواهای به‌روز و متناسب انسان امروزی، از سنت های اصیل ایرانی‌اسلامی، تولید و به صورت گسترده و با حمایت دولت و یارانه نشر دهیم. همان کاری که کشور کره انجام داد. موج ایرانی باید در تمام وجوه و ابعاد ایجاد شود.

پی‌نوشت:
[1].کُنفُوسیوس فیلسوف چینی است که در چین باستان زندگی می‌کرد، آموزه‌های کنفوسیوس اجتماعی بودند نه مذهبی. او هرگز ادعا نکرد از جانب خدا آمده‌است یا حقیقت در انحصار اوست. عمده‌ترین کار کنفوسیوس این بود که هر آنچه که از فرزانگان کهن برگزیده بود، گرد آورد و بر مبنای این میراث یک نظام جامع فلسفی بنیاد نهاد. جامعه مورد نظر او در واقع خانواده‌ای بزرگ است که بر ساختاری سلسله مراتبی، مشتمل بر روابط پنجگانه فرمانروا و فرمانبردار، پدر با فرزند، شوهر با زن، برادر بزرگتر با برادر کوچکتر و دوست با دوست مبتنی است. در این جامعه انسان‌ها به یکدیگر احترام می‌گذارند و نسبت به همدیگر عشق می‌ورزند.
[2]. "Song Il Gook is a superstar in Iran because of Jumong". Allkpop. Archived from the original on 1 April 2010. Retrieved 21 April 2013
[3]شمن‌باوران معتقدند که به‌وسیله تماس با ارواح می‌توان بیماری و رنج افراد را تشخیص داد و درمان کرد یا در افراد ایجاد بیماری و رنج کرد. از این دیدگاه شمن‌باوری، از روش‌های جادو پزشکی است. توان پیشگویی آینده نیز یکی دیگر از باورها در شمن‌گرایان است.
[4]. سایت مرآت تجارت.

محمد جواد نصیری