مبانی فقهی یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های تشخیصی است که می توان براساس آن، مذهب بزرگان صوفیه را بررسی کرده و نشان داد که بیشتر آنها از حیث فقهی، تابع فقه اهل‌سنت بوده‌اند؛ به همین خاطر نمی‌توان آنها را جزء شیعیان به حساب آورد.

احمد افلاکی در کتاب مناقب‌العارفین، کرامات و فضائلی غالیانه در مورد جلال‌الدین محمد بلخی نوشته است که از آن جمله می‌توان به اجازه گرفتن حضرت عزرائیل از مولوی برای قبض روحش اشاره کرد. این درحالی است که طبق روایات، حضرت عزرائیل فقط از رسول‌خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله برای قبض روح اجازه گرفته است.

«روزبهان بقلی»، در کتاب تفسیری خویش، برای آیه «اکمال»، شأن نزول‌های متعددی بیان کرده، ولی هیچ گونه اشاره‌ای به نزول این آیه در روز غدیر نکرده است؛ این در حالی است که حضرات معصومین علیهم‌السلام، این آیه را مختص روز غدیر و ولایت امیرالمؤمنین علیه‌السلام دانسته‌اند.

«محمدعلی حکیم»، دارای روحیه صلح کل بوده و به این خاطر، دیگر سلسله‌های صوفیه، همچون سلسله سلطان‌علی‌شاهی را حق دانسته و «ملا سلطان» را واصل به طور چهارم قلب می‌داند؛ درحالی که «ملاسلطان»، غیر از سلسله خویش را حق نمی‌دانست و کسانی را که با غیر از او بیعت می‌کنند را کافر دانسته است؛ پس از منظر «ملا سلطان» اقطاب ذهبیه، همچون کفار هستند.

گذاشتن سبیل یکی از اشترکاتی است که بین اهل حق و دراویش گنابادی وجود داشته و این عمل را به فعل امام علی (ع) مستند کرده‌اند؛ درحالی که داستان‌های مورد استناد آنها، در منایع معتبر و متقدم حدیثی وجود ندارد و به دروغ، این عمل را به امام علی (ع) انتساب می‌دهند.

گرایش مذهبی «ابن‌عربی»، یکی از مسائلی است که مورد اختلاف بین محققین بوده، ولی قرائن بسیاری بر این وجود دارد که او دارای گرایشات اهل‌سنت بود؛ از آن جمله می‌توان به استناد وی به فعل معاویه در مسائل فقهی، اشاره کرد.