اهل سنت
علاوه بر علما و محدثین شیعه، علمای اهل سنت نیز به بررسی ابعاد و شخصیت آسمانی امام صادق (ع) پرداخته اند. آن فضیلتی که بیش از همه در منابع اهل سنت به آن پرداخته شده، علم الهی حضرت (ع) و گسترش آن در بین تمام مسلمانان است. اذعان بزرگان اهل سنت همانند ابوحنیفه به افقهیت و اعلمیت حضرت نشان از بهره گرفتن علمای اهل سنت از دریای علم الهی امام (ع) است.
حضرت امام جعفر صادق (ع) پيشوای ششم مسلمانان، در روز بيست و پنجم شوال سال 148 هـ ق در حالى كه 65 سال از عمر مبارک آن حضرت گذشته بود به دست خليفه عباسی، منصور دوانيقی مسموم و در مدينه به شهادت رسيد. امام صادق (ع) به شيخ الائمه نيز معروف است؛ زيرا عمر ايشان از تمامی ائمه اطهار (ع) طولانی تر است.
حضرت حمزه (ع) شخصیتی است که با بذل جان گرانقدر خود به دفاع از رسول خدا (ص) و دین اسلام پرداخت و از خود نامی بزرگ به یادگار گذاشت. مشرکان مکه در روز نبرد بدر هنگامی که پهلوانان خود را به میدان فرستادند، هیچگاه فکر آن را نمیکردند که به دست حضرت حمزه و امیرمؤمنان (ع) کشته شوند؛ اما تجربه تلخ شکست، آتش کینه را در دل مشرکین شعلهور کرد و حضرت حمزه (ع) را در جنگ احد به شهادت رساندند.
شهادت حضرت حمزه (ع) یکی از حوادث ناگواری است که قلب هر انسان مؤمنی را به درد می آورد؛ اما اگر در علت این حادثه تحقیق شود می توان سه عامل دنیا گرایی، سستی در اطاعت پذیری، نزاع با یکدیگر و کینه و بغض دشمن از فرمانده میدان را برای آن برشمرد.
آیا بر اساس باور علمای اهل سنت، مهدی موعود (عج) هم اکنون زنده و حاضر است؟ هرچند بعضی از پیروان اهل سنت به دلیل مخالفت با امامت و ولایت اهل بیت (ع) با ولادت حضرت مهدی موعود (عج) به مخالفت برخاستهاند، اما بعضی از احادیث معتبر و همچنین سخنان علمای آنان، به حضور و وجود مهدی موعود (عج) اذعان میکند.
با آنکه در آیات و روایات، به اهمیت نماز تأکید شده، در زمان صحابه و در دوران خلافت خلفای سه گانه اهل سنت، به ترس صحابه از خواندن نماز به صورت آشکارا اشاره شده است؛ سؤال مهم این است که چرا و به چه دلیل، صحابه از خواندن نماز به صورت آشکار ترس داشتند و به صورت مخفیانه نماز میخواندند؟
شیعه نیز مانند برادران اهل سنت به نافلههای ماه مبارک رمضان، اهمیت میدهد. هر چند در جماعت و فُرادا خواندن، در تعداد رکعات و وقت خواندن نماز تراویح، بین شیعه و سنی اختلافاتی وجود دارد. اما مسئله قابل توجه اینکه نه تنها شیعیان در تعداد رکعات این نماز و فرادا یا به جماعت خواندن این نماز با اهل سنت اختلاف دارند، بلکه خود اهل سنت نیز در این موارد با یکدیگر اختلاف دارند.
اعدام در مقابل قصاص نفس، از مسلمات قرآنی است که هر مسلمانی آن را پذیرفته و حکام جامعه در صورت درخواست ولی دم، وظیفه اجرای آن را برعهده دارند؛ با بررسی در منابع معتبر اهل سنت، مواردی دیده میشود که در آن، خلفای سه گانه بنا بر نظر شخصی خود و بر اساس مصلحت، حکم قتل عدهای را بدون آنکه قتلی کرده باشند، دادهاند.
بر خلاف تصور افرادی که اعتقاد به مهدویت و مهدی موعود را مختص شیعه میدانند، باید گفت که تمامی فرقههای اسلامی بدون استثناء ظهور مردی از دودمان پيامبر (ص) را در آخرالزمان به نام مهدی كه دنيا را پر از عدل و داد ميكند پذيرفتهاند؛ اهل سنت دلایل نقلی زیادی را در كتب خود پیرامون بحث مهدویت و خروج مهدی (عج) نقل كردهاند.
مولوی عبدالحمید در واکنش به صدور حکم اعدام برای عدهای از اغتشاشگران فتنه اخیر، در خطبههای نماز جمعه ادعا کرده، تنها در مسئله قصاص، اعدام جایز است و اسلام جواز به قتل و اعدام نداده است. این سخنان در حالی بیان شده که بر اساس مذهب حنفی، حاکم بر اساس مصلحت و سیاست، میتواند بر خلاف احکام مذهب، امر به اعدام و قتل دهد.
وجود مقدس امام کاظم (ع) شخصیتی آسمانی است که علاوه بر شیعیان، بزرگان اهل سنت نیز به مقام شامخ آن حضرت اذعان کرده اند و کرامات فراوانی از حضرت در منابع معتبر خود ذکر کرده اند. توسل به این امام همام و زیارت قبر مطهر ایشان، یکی از اعتقاداتی است که سایر پیروان مذاهب اسلامی به این وسیله از خدای رحمان استمداد و یاری می طلبند.
وجود مقدس امام کاظم (ع) شخصیتی آسمانی است که علاوه بر شیعیان، بزرگان اهل سنت نیز به مقام شامخ آن حضرت اذعان کردهاند. ابن حجر هیتمی به نقل از مسعودی، به جریان آزاد شدن حضرت از زندان هارون الرشید، خلیفه عباسی اشاره میکند؛ او علت این آزادی را تهدید امیرالمؤمنین (ع) در عالم خواب معرفی میکند.
نظّام یکی از بزرگان معتزله میگوید: «سخن گفتن در مورد علی (ع) سخت است و موجب گرفتاری و محنت متکلّم میشود؛ چون اگر بخواهد حقّش را ادا کند، دچار غلوّ میشود. اگر کم بگذارد، گناه کرده. حدّ وسط آن هم بسیار دقیق و سخت است، جز برای شخص زیرک و باهوش.»
به عبداللَّه بن عمر گفتند: چه کسی بعد از رسول خدا (ص) از همه برتر است؟ گفت، بهترین فرد بعد از پیامبر (ص) کسی است که هر چه برای پیامبر (ص) حلال بود، برای او نیز حلال بود و هر چه برای پیامبر (ص) حرام بود، برای او نیز حرام بود و او کسی نیست جز علی بن ابیطالب (ع).