پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در کشور ما در حال حاضر چهار جریان عمده عرفانی و معنوی وجود دارد، این چهار جریان عبارتنداز:

الف) جریان اول، عرفان ناب دینی و قرآنی است. سه ويژگی اصلی خدامحوری، قيامت‌باوری و توجه به شريعت وحيانی از امتيازات خاص عرفان ناب دينی است و  معنويت‌هايی كه يكی از اين 3 ويژگی را نداشته باشد، معنويت سكولار ناميده می‌شود.

ب) دومین جریان عرفانی در کشور ما موسوم است به مدعیان دروغین، متأسفانه حدود دو دهه است که این جریان ابتدا در کلان شهرها،  اخیراً حتی در روستاها به‌ وجود آمده است ودعاوی عجیبی مطرح می‌کنند. مدعیان دروغین دو دسته‌اند؛ دسته اول نااهلانی هستند که با استفاده از حقایقی که اصالت دارد، تنها به‌دنبال سوءاستفاده‌های شخصی خود از آن مطالب حقه هستند، دسته دیگر افرادی نالایق‌اند که به ذکر مطالبی خرافی که از پایه ناصحیح است، می‌پردازند.

ج) جریان سوم سلاسل صوفیه و دراویش هستند که در طول تاریخ، حضرات ائمه (علیه‌السلام) به مقابله با ایشان پرداخته‌اند؛ به ويژه امام رضا(علیه‌السلام) كه می‌فرمود: «هر كس در نزد او از صوفيه ذكرى بشود، و به زبان و دل انكار ايشان ننمايد؛ چنين كسى از ما نيست و هر كس «صوفيه» را انكار كند مانند آن كسى است كه در راه خدا و در حضور رسول خدا(صلى‌الله‌عليه‌و‌آله) جهاد كرده باشد.»[1]

د) جریان چهارم که در ایران اسم‌های مختلفی دارد؛ عرفان‌های کاذب، عرفان‌های پوچ، عرفان‌های منسوخ و یا عرفان‌های مادی که این تعابیر، القابی است که مقام معظم رهبری در این چند سال نسبت به این عرفان‌ها بیان داشته‌اند، همچنین گاه به این عرفان‌ها گفته می‌شود: عرفان‌های نوظهور، معنویت‌های نوپدید، معنویت‌‌های نوگرا و امثال این تعابیر.
عرفان‌های کاذب به لحاظ خاستگاه جغرافیایی به سه دسته تقسیم می‌شوند؛ شبه معنویت‌های شرقی؛ یوگا، اشو، رام الله، کریشنا مورتی، فالون دافا، دالایی لاما و غیره. شبه معنویت‌های غربی، پائولو کوئلیو، سرخ‌پوستی، اکنکار، شیطان‌گرایی، تفکر نوین و غیره.  شبه معنویت های بومی؛ عرفان حلقه، tsm، ایلیا و غیره.

پی‌نوشت:

[1]. حديقة الشيعة، مقدس اردبيلی‏، مصحح: حسن زاده، صادق، ‏انتشارات انصاريان‏، قم، ‏1383 ش،‏ چاپ سوم‏، ج4، ص 747.