پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در این‌که ابن‌تیمیه ناصبی و اهل بیت ستیز است یا فقط شیعه‌ستیز است، اختلاف وجود دارد. سلفیه معتقدند که ابن‌تیمیه، ناصبی نیستإ به همین جهت کتاب‌هایی نوشته‌اند که ثابت کنند ابن‌تیمیه ناصبی نیست. در مقابل برخی از بزرگان شیعه بر این باورند که ابن تیمیه ناصبی است. عالمان شیعی مثل آیت الله میلانی، آیت الله طبسی، حجت الاسلام آل مجدد و ... معتقدند که ابن‌تیمیه ناصبی است، ولی برای این‌که متهم به نصب نشود، حرف دلش را از زبان خوارج و ناصبیان بیان کرده است.
به نظر می‌رسد سخن علمای شیعه درست باشدلإ زیرا وقتی به کتاب منهاج‌السنه ابن‌تیمیه مراجعه می‌شود، مشاهده می‌کنیم که ابن‌تیمیه حتی آیات مشهوری که بسیاری از علمای اهل سنت در فضیلت امام علی (علیه‌السلام) قبول کرده‌اند را نمی‌پذیرد. ابن‌تیمیه می‌گوید آیه ولایت در حق علی (علیه‌السلام) نازل نشده است؛ زیرا اگر مراد از آیه، علی (علیه‌السلام) بود، باید در آیه قرآن «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ‏.[مائده/55]جز این نیست که سرپرست و ولیّ امر شما، خدا و فرستاده اوست و کسانی‌که ایمان آورده‌اند، آن‌ها که نماز را برپا می‌دارند و در حالی‌که در رکوعند، زکات می‌دهند.» «الذین» به کار نمی‌رفت. زیرا الذین، جمع است و حضرت علی (علیه‌السلام) مفرد و انتخاب کلمه جمع برای شخص مفرد درست نیست.[1]
در پاسخ از گفتار ابن‌تیمیه می‌گوییم: در محاورات بشری چنین چیزی مرسوم است که به دلایل گوناگونی مثل تمجید، تنقیص و یا اهداف دیگر، گاهی برای فرد از ضمیر جمع استفاده می‌شود. آیات الهی نیز از این روش خالی نیست و در قرآن کریم موارد زیادی در این ارتباط قابل ارائه می­‌باشد. به عنوان نمونه می‌توان به این آیات اشاره کرد.
الف. «لَقَدْ سَمِعَ اللهُ قَوْلَ الَّذِينَ قالُوا إِنَّ اللَّهَ فَقِيرٌ وَ نَحْنُ أَغْنِياء...[آل عمران/181]همانا خداوند سخن كسانى را كه گفتند: خدا فقير است و ما توانگريم، شنيد. ...» که مفسران عامه گوینده این سخن را فنحاص بن عازورا دانستند.[2]
ب. «یسْتَفْتُونَكَ قُلِ اللهُ يُفْتِيكُمْ فِي الْكَلالَةِ.[نساء/117]از تو درباره ارث کلاله ( کسى که پدر يا مادر يا فرزند متوفى نيست ) فتوا می‌خواهند.» کلمه «يَسْتَفْتُونَكَ» صيغه جمع است و دانشمندان زیادی معتقدند که سؤال‌کننده، جابر انصاری است.[3]
ج. «َیسْأَلُونَكَ مَاذَا يُنْفِقُونَ قُلْ مَا أَنْفَقْتُمْ مِنْ خَيْر...[بقره/215]از تو سؤال می‌کنند چه چیز انفاق کنند؟ بگو: هر خیر و نیکی (و سرمایه سودمند مادی و معنوی) که انفاق می‌کنید، باید برای پدر و مادر و نزدیکان و یتیمان و مستمندان و درماندگان در راه باشد.» کلمه «یسالونک» جمع است ولی دانشمندان معتقدند درباره عمرو بن جموح، نازل شده است.[4]
چنان‌چه مشاهده می‌کنید در همه این آیات کلمه جمع آمده است، ولی منظور شخص مفرد است و جالب است که ابن‌تیمیه و امثال او می‌پذیرند که این آیات به صورت جمع، بر فرد واحد دلالت کند، ولی در آیه ولایت چنین چیزی را انکار می‌کنند. آیا چنین رفتاری با قرآن و اهل‌بیت، نشان از ناصبی بودن ابن تیمیه ندارد!؟

نویسنده: م.ج

پی‌نوشت:

[1]. ابن تیمیه، منهاج السنة النبوية، مصر، مؤسسة قرطبة، 1406ق، ج2، ص30. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[2]. اندلسى، ابوحيان محمد بن يوسف، البحر المحيط فى التفسير، بیروت، دارالفکر، 1420ق ،ج3، ص245.
[3]. نیشابوری، مسلم، صحیح مسلم، بیروت، دارالجيل، بی‌تا، ج5، ص60.
[4]. واحدى، على بن احمد، اسباب نزول القرآن، بیروت، دار الكتب العلمية، ۱۴۱۱ق ،ص69.