پایگاه جامع فرق، ادیان ومذاهب_ یکی از مباحثی که از اهمیت زیادی برخوردار است، مبحث ایمان وکفر است. شیعه و اهل سنت معتقدند که نباید مسلمانان را به راحتی تکفیر کرد. تقی الدین سبکی، عالم برجسته شافعی می‌گوید: «بدان ای برادر اقدام و اظهار نظر درباره تکفیر اهل ایمان، کار سخت و مشکلی است و هر کس در قلب خود ایمان داشته باشد، تکفیر اهل هوی و بدعت برای او خطرناک است، چون که آنان «لااله الا الله» و «محمد رسول الله» می‌گویند و تکفیر کردن دیگران، کار هولناک و خطر بزرگی دارد.»[1] وی در جای دیگر می‌گوید: «بدان هر کس از خداوند عزوجل بترسد، هرگز جرأت نمى‌‏كند به تكفير كسى كه لا اله الا الله و محمد رسول الله مى‏‌گويد، زبان بگشايد ... هرگز كسى حكم به تكفير كسى نمى‌‏كند، مگر اين‏كه خود از اصول دين بيرون رود و منكر شهادتين باشد و بالاخره از دين اسلام خارج شود»[2]
با این اوصاف، بنیان گذار مکتب سلفیه یعنی ابن تیمیه، به راحتی حکم به کفر مسلمانان می‌دهد. وی می‌گوید: اعتراف نکردن به شهادتین، دلیل بر کفر است. «وقد اتفق المسلمون على أنه من لم يأت بالشهادتين فهو كافر»[3] وی سپس به ظاهر روایت نبوی «الاسلام هو الخمس» استناد کرده و می‌نویسد: مراد از اسلام، اعمال ظاهری مانند شهادتین، نماز، روزه، حج و زکات است. وی می گوید: اینکه رسول الله فرمود: اسلام دارای پنج رکن است، فهمیده می‌شود که صرف اقرار به شهادتین، برای ورود به اسلام کافی نیست و برای تحقق اسلام، انجام این امور خمسه خالصا لله واجب است».[4]
چنانچه مشاهده می‌شود ابن تیمیه به راحتی به کسانی که شهادتین را بر زبان جاری می‌کنند ولی برخی از اعمال عبادی را انجام نمی‌دهد، نسبت کافر می‌دهد و این بر خلافت دستورات اسلام است. روش ابن تیمیه توسط وهابیت و جریان های سلفی مورد توجه قرار گرفت و امروز جریان‌های سلفی تکفیری مسلمانان زیادی را به جرم کفر کشته‌اند.

پی‌نوشت:

[1]. شرف الدين، عبدالحسين، الفصول المهمة، دارالنعمان، نجف [بى‏تا]، ص28
[2]. همان، ص 29.
[3]. ابن تیمیه، الایمان، محقق، محمد ناصر الدين الألباني، الناشر: المكتب الإسلامي، عمان، الأردن، الطبعة: الخامسة، 1416، ص237.
[4]. همان، ص236. « كذلك قوله: [الإسلام هو الخمس] ، يريد أن هذا كله واجب داخل في الإسلام، فليس للإنسان أن يكتفي بالإقرار بالشهادتين، وكذلك الإيمان يجب أن يكون على هذا الوجه المفصل، لا يكتفي فيه بالإيمان المجمل؛ ولهذا وصف الإسلام بهذا.»