مهریه در آیین زرتشت
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در مراجعه به احادیث و روایتهای اسلامی و توضیح المسائل مراجع، مهریه تعریف و توضیح داده شده است. مهریه در اصطلاح حقوقی، مالی است که زن بر اثر ازدواج، مالک آن میگردد و مرد ملزم به پرداخت آن به زن میباشد.[1] بحث مهریه در اسلام مشخص و روشن است و می توان برای مطالعه در این زمینه به منابع اسلامی مراجعه کرد.
مطلبی که اینجا مورد بحث قرار می گیرد این است؛ آیا مهریه هم در آیین زرتشت امروزی وجود دارد؟
در متن گاتها که ادعا میشود سروده زرتشت است، بحث ازدواج یکبار آورده شده که مربوط به ازدواج پروچیستا دختر زرتشت و جاماسب است. هات 53 بند 3 فقط کلیت ازدواج را بیان کرده و هیچ اشارهای به روش و سبک و سنت و آداب و رسوم خاصی ندارد.[2] شاید به همین دلیل عده ای از زرتشتیان و طرفداران آن بیان میدارند که در آیین زرتشت مهریه وجود ندارد.
براساس قانون اساسی کشور جمهوری اسلامی ایران، اقلیتهای دینی از جمله زرتشتیان در امور شخصی تابع قوانین احوال شخصیه خود میباشند.[3] یکی از مواردی که بر طبق قوانین احوال شخصیه زرتشتیان آورده شده، بحث مهریه میباشد.
سوال: ازنظر شرع زرتشتی وضعیت پرداخت مهریه ازطرف شوهر به زن درمورد خانمهای مطلقه چگونه است؟
پاسخ : در «ماده 21» احوال شخصیه زرتشتیان آمده است که «درآیین زرتشتی طلاق اختیاری نیست» یعنی کسی نمیتواند بدون دلیل مستند و قانونی تقاضای طلاق همسر خود را از دادگاه درخواست نماید و هر مرد و زن بایستی دلیل دادگاه پسند برای تقاضای طلاق اعلام کند که چنانچه ثابت شد و دلائل کافی برای دادگاه مستدل گردید، حکم به طلاق طبق موازین قانونی صادر میگردد. و باز درهمین ماده میخوانیم که «بنابراین دراجرای مراسم زناشویی مهریه تعیین و قید نمیشود» یعنی زرتشتیان مهریه دارند، ولی درزمان انجام مراسم زناشویی قید نمیشود. یعنی هر زمان که بنا به همین اصل (ماده 21) با دلائل کافی دادگاه حکم به طلاق صادرکرد، طبق «ماده 29»، توسط شورای حل اختلاف زرتشتیان محل سکونت باتوجه حق بیشتر با کدام یک از طرفین است و مدت ازدواج و میزان درآمد و دارایی شوهر و داشتن یا نداشتن فرزند، با مشورت با هفت نفر از فامیل عروس و داماد که طبق عرف در زمان گواه ازدواج گواهی داده اند و غیره «میزان مهریه» را تعیین و رسما به دادگاه صالحه اعلام مینمایند، تا قانونا علاوه بر بندهای 21 تا ماده 31، کارسازی گردد.[4] این سوال و پاسخ که از انجمن موبدان تهران است، به طور روشن بیان میکند که بحث مهریه در آیین زرتشت نیز وجود دارد و مرد طبق میزان مهریهای که مشخص میشود باید عمل کند.
خلاصه مطلب، برخلاف اینکه در گاتها راجع به مهریه مطلبی بیان نشده، این بحث در بین جامعه زرتشتیان وجود دارد و بحث مهریه از موارد قوانین احوال شخصیه زرتشتیان است که جامعه زرتشتیان برای پیروان این آیین بر طبق قوانین حاکم در ایران مشخص کرده است. اینکه عده ای از روی ندانستن و جهالت بیان میدارند مهریه در آیین زرتشت وجود ندارد، باید کمی دانش خود را نسبت به این آیین بیشتر نمایند.
پینوشت:
[1]. نظام حقوق زن در اسلام، مرتضی مطهری، نشر صدرا، 1369، ص 187 .
[2]. گاتها، ترجمه پورداوود، یسن 53، بند 3
[3]. اصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، در مورد اقلیتها
[4]. تارنمای انجمن موبدان تهران
افزودن نظر جدید