جریان های افراطی
«احمد صبحی منصور» از چهره‌های شاخص جریان «قرآنیون» با استدلال به بخشی از آیه سوم سوره مبارکه «مائده» می‌نویسد: «خداوند نعمت را بر ما، به واسطه ارزانی داشتن دین اسلام، تمام کرد و این نعمت بزرگ، به واسطه کامل بودن وحی و قرآن است». «صبحی منصور» با مغالطه، به بخشی از آیه استدلال می‌کند که هیچ ارتباطی با مسئله کمال قرآن ندارد و آیه مربوط به اکمال دین است.
قرآنیون معتقدند که اطاعت از پیامبر (ص) منحصر در دوران خودش است که در نقد این ادعا باید گفت که اگر آیات اطاعت، اتباع، اسوه بودن، ولایت، تبیین و ... را فقط مختص زمان رسول خدا (ص) بدانیم، در این صورت، بخشی از آیات قرآن، از مرجعیت قرآن حذف شده و چنین امری محال است.
دکتر«احمد صبحی منصور» یکی از چهره‌های شاخص جریان قرآنیون در زمینه عدم نیاز قرآن به تفسیر می‌نویسد: «قرآن کتاب آسمانی تام و کاملی است و آنچه که کامل است نیازی به چیز دیگری ندارد». این استدلال صبحی منصور مشتمل بر چند مغالطه است؛ زیرا صبحی منصور در این استدلال «کمال» را با مسئله نیاز قرآن به تفسیر متضاد دانسته؛ در حالی که کامل بودن، یک مسئله جدا است و به معنای این نیست که نیازمند تفسیر نباشد؛ زیرا تفسیر توضیح است، نه تکمیل.
طرفداران جریان «قرآنیون» برای اثبات مدعای قرآنبسندگی می‌گویند، فرق است میان رسول و نبی و ادعا می‌کنند که نبی، شخص پیامبر (ص) است که در قرآن به اطاعت از او، امر نشده و کلمه «رسول» در آیه 59 سوره نساء، کنایه از رسالت آسمانی نازل شده از سوی خداوند متعال است، نه شخص پیامبر (ص). این توجیه طرفداران این جریان، خلاف لغت و فهم عرف است؛ زیرا واژه «رسول» در لغت، به معنای فرستاده و پیام‌آور است.
ازجمله انحرافات «انجمن حجتیه» این بود که باعث شد وقت و نیروی بسیاری از جوانان مذهبی که می‌توانستند نقش مهمی در مبارزات انقلابی ایفا نمایند، تلف شود وهمچنین با تلقین ادای تکلیف در صورت مبارزه با بهائیت به جوانان، باعث شد که انگیزه مبارزه با رژیم سفاک پهلوی در آنان سست شود.
دکتر «احمد صبحی منصور» یکی از چهره‌های شاخص جریان افراطی «قرآنیون» برای اثبات مدعای قرآنبسندگی خود استدلال می‌کند که:«قرآن شریعت خدا است و سنت (روایات)، تفسیر و شریعت بشر و بر ضد شریعت خدا (قرآن)است؛ زیرا وظیفه پیامبر (ص) فقط ابلاغ «ما انزل الله» (قرآن) بوده». اما این برداشت، خلاف خود آیات قرآن است؛ زیرا خداوند در قرآن، وظیفه تعلیم، تزکیه، تبیین، را برعهده پیامبر (ص) قرار داده است.
دکتر «احمد صبحی منصور» از چهره‌های «قرآنیون»، با استدلال به بخشی از آیه 38 سوره انعام، ادعا می‌کند که قرآن همه نیازهای دینی را بیان کرده و دیگر به سنّت و حدیث نیازی نیست. این مطلب در صورتی کامل است که مقصود از «الْكِتَابِ» در آیه، قرآن باشد؛ لکن این مطلب ثابت نیست و صدر و ذیل آیه نشان می‌دهد که مقصود، کتاب خلقت یا همان لوح محفوظ است، نه قرآن.
مقام معظم رهبری (مدظله)، با رصدی کامل نسبت به جریان افراطی و انحرافی «تشیع لندنی» و واکاوی رفتار مستکبران، به ویژه سیاست تفرقه‌افکنانه انگلیسی‌ها، جریان مورد حمایت آنها را خارج از اسلام دانسته و همگان را از اعمال اختلاف برانگیز برحذر داشتند.
انجمن حجتیه در سال 1335 تأسیس شد. انجمن برای نظم و انسجام فعالیت‌های خود، اساسنامه‌ای تنظیم کرد. در این اساسنامه یکی از اهداف تشکیل انجمن «اصلاح جهات مادی و معنوی جامعه» ذکر شده است، ولی بعد از آن، در تبصره دوم آمده: «انجمن به هیچ وجه در امور سیاسی مداخله نخواهد داشت»؛ اما میان آنچه که به عنوان هدف ذکر شده و آنچه که در اساسنامه آمده، تناقضات آشکاری وجود دارد؛ چگونه ممکن است که هدف گروهی، اصلاح جهات مادی و معنوی جامعه باشد، اما به هیچ وجه در امور سیاسی مداخله نکند؟!
یکی از شبهاتی که «برقعی» از بزرگان قرآنبسندگی مطرح کرده، این است که: «شیعیان ادعا می‌کنند ائمه (ع) كه در دعاهای خود اقرار به گناه کرده‌اند، فقط برای آموزش دعا به ديگران بوده و خودشان معصوم بوده‌اند!! این ادعا درست نیست»؛ اما آیاتی از قرآن کریم وجود دارد که به صراحت، بر عصمت و معصوم بودن ائمه (ع) دلالت می‌کند و مسلمانان را به پیروی بی‌چون و چرا از امامان دعوت می‌کند.
«تشیع انگلیسی» یا «تشیع لندنی» از جریان‌های انحرافی و افراطی است که از حمایت همه‌جانبه برخی از کشورهای غربی مانند انگلیس برخوردار است؛ دبیر کل مجمع تقریب مذاهب اسلامی می‌گوید: «اطلاعات دقیق و مدارک مستند داریم که عربستان سعودی که طبیعتاً باید دشمن تشیع افراطی باشد، به جای دشمنی، با واسطه و روش‌های خاص خود، از این جریان افراطی حمایت می‌کند».
بسیاری از مفسرین، ذیل تفسیر آیه 33 سوره توبه می‌نویسند که مصداق کامل برای این آیه، حکومت جهانی امام عصر (عج) است. «سید ابوالفضل برقعی»، با فهم ناصحیح از این آیه، فکر می‌کند که مراد از غلبه بر سایر ادیان، محو و نابودی آنها است؛ در حالی که مطابق آنچه که مفسرین ذکر کرده‌اند، مراد از واژه «اظهار» در این آیه، محو ادیان نیست، بلکه غلبه اسلام است.
«سید ابوالفضل برقعی» از بزرگان جریان «قرآنبسندگی» که منکر بسیاری از ضروریات شیعه شده، در آثارش، «مهدویت» و «موعود باوری» را ساخته دست روحانیت شیعه می‌داند؛ در حالی که اعتقاد به ظهور مصلح آخرالزمان که نامش «مهدی» و از اولاد پیامبر (ص) است، مورد اتّفاق همه فرق و مذاهب اسلامی است.
مهم‌ترین عوامل تحکیم وحدت در قرآن کریم عبارتند از: اعتصام و تمسک به حبل الهی، احیای امر به معروف و نهى از منکر و عبرت گرفتن از امت‌های پیشین؛ زیرا وحدت یک مقوله مهم است که عدم وجود آن در میان مذاهب اسلامی نتیجه‌ای جز اختلاف و نفاق، ذلت و خوارى ندارد و سرّ ذلت و خوارى هر ملت را باید در اختلاف و نفاق آنان جستجو كرد.