علی تابنده از اقطاب فرقه نعمت اللهی گنابادی به‌مانند بسیاری از صوفیه معتقد است که تصوف از زمان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) شروع شده است چراکه به‌خاطر نامیده شدن مؤمنین حقیقی به زهاد و شیعه است که بزرگانی از شیعه مثل سلمان و ابوذر و عمار در متون صوفیه از اولین صوفیه نام‌برده شده‌اند. حال‌آنکه حضرت با پیشگویی آمدن تصوف در زمان‌های دیگر خط بطلانی بر این ادعا می‌کشند.

سران صوفیه در تمام مقاطع زمانی، مدعی این مسئله بوده‌اند که تصوف ریشه در اسلام ناب دارد و بدعت گونه بودن و ریشه داشتن در فرق و ادیان دیگر را رد کرده‌اند. حال‌آنکه بسیاری از محققین سرچشمه تصوف را نه در اسلام، بلکه در بیرون از اسلام می‌دانند. چنانچه برخی از محققین صوفی نیز به این مطلب اعتراف کرده‌اند که برخی از اعمال صوفیه ریشه در مکاتب غیر اسلامی دارد.

برخی از پژوهشگران منشا تصوف را آیین‌های غیر اسلامی می‌دانند. این عده به خاطر شباهت‌هایی که میان برخی از عقاید یا آداب و مناسک تصوف و آیین‌های هندو وجود دارد، منشا تصوف را آیین هندو می‌دانند و همین امر موجب شده تا به تصوف بی‌اعتنایی شود.

یکی از منابع غیر اسلامی که تصوف از آن تأثیر زیادی گرفته، دین مسیحیت است. چون بعضی از آداب و رسومی که در تصوف و بین صوفیان مرسوم است قبل از آن در مسیحیت رواج داشته است، و بعضاً مخالف سیره  وسنت اسلامی است که از آن می‌توان به غیراسلامی بودن و انحراف اعمال صوفیان پی برد.

با تورق کتب تاریخی صدر اسلام و بررسی احوال و اقوال شخصیت‌های صوفی، به این باور می‌توان رسید که سران و موسسین مسلک تصوف در صدر اسلام و بعد از آن هیچ نسبتی با اهل البیت (علیهم السلام) نداشته بلکه بعضهم در عداوت و زاویه گرفتن از صراط مستقیم که ائمه اطهار(علیهم السلام) باشند، اشتهار داشته و متاثر از فقه عامه بوده‌اند.

بسیاری از تحریف‌هایی که در ادیان رسمی و آسمانی واقع شده، از روی عمد، آگاهانه و از جانب دانشمندان همان دین بوده است. در بسیاری از موارد علمای ادیان، به سبب عوامل نفسانی خویش، دین و کتاب خدا را تغییر داده‌اند. حسن بصری یکی از اشخاصی بود که در صدر اسلام انحراف ایجاد کرد. نمونه‌ای از انحراف عمدی می‌توان علی بن ابی حمزه بطائنی را نام برد. او از اصحاب و راویان امام صادق و امام کاظم (علیهما السلام) و از سران واقفیه است.