پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_  تاریخ دقیق ترویج سحر و جادو دقیق مشخص نیست؛ آنچه مشخص است در بعضی زمان‌ها سحر در یک منطقه بیشتر شایع بوده و در جایی دیگر کمتر مورد اقبال واقع می‌شده است. کما اینکه در زمان پیامبر عظیم‌الشأن، حضرت سلیمان علیه‌السلام  سحر در بین مردم شایع و عمومی بوده است. همچنین در زمان حضرت موسی علیه‌السلام همین جریان شایع بوده است. در روایتی از امام حسن عسکری علیه‌السلام نقل شده است که سحر و جادو از زمان حضرت نوح علیه‌السلام کثرت پیدا کرده است.[1] در طول تاریخ افرادی که در جبهه حق بوده‌اند با این انحراف در بسترها و موقعیت‌های مختلف مقابله کرده‌اند؛ حال در این عصر  پیروان حق باید به وظیفه‌ خود عمل کنند و نگذارند سنگر مبارزه با جبهه کفر خالی بماند.

در حال حاضر هم با توسعه رسانه‌های ارتباطی؛ به‌ویژه پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی مجازی، رواج و شیوع در مباحث سحر و جادو و... در بین مردم را شاهد هستیم. بسترهای ارتباط مجازی  تقریباً در دستان تمام افراد وجود دارد و کمتر خانه‌ای است که از این فضا دور باشد. امکانات و استفاده‌های صحیح از این ابزار یک نعمت است، اما نباید از آسیب‌های این ابزار نیز غافل شد. در حال حاضر شاهد هستیم که افرادی با اندک مشکل و ناراحتی سریع در گوشی‌های خود به‌دنبال حل و رفع مشکل می‌گردند و با چند جستجوی ساده، با انبوهی از کانال‌ها، گروه‌ها، سایت‌ها و ...  مواجه می‌شوند که هر یک برای رفع مشکل مردم راهکارهایی ارائه می‌دهند و شرط به دست آوردن کلید این قفل‌های زندگی را واریز مبالغی مشخص و بعضاً بسیار بالا به حساب خود می‌دانند.

در موارد زیادی این راهکارها، متضمن زیرپا گذاشتن احکام شرعی، قوانین و اخلاقیات می‌گردد، بعضا هم منجر به اهانت و تضعیف دین مبین اسلام می‌شود. فضای مجازی، یک فضای ولنگار و آلوده است که آسیب‌های متعددی برای مخاطبان دارد. هر شخصی در طول حیات خود از باب امر به معروف و نهی از منکر و سایر قواعد عقلی و دینی وظایفی برای رشد معنوی خود و دیگران برعهده دارد. تشخیص چیستی و اولویت‌بندی باید متناسب با هر عصر و زمان باشد. همانطور که در عصر حضرت عیسی علیه‌السلام فضای غالب و مهم، بحث طبابت و پزشکی بود، عمده فعالیت و معجزه آن حضرت در این حوزه دیده می‌شود. یا در عصر حضرت موسی علیه‌السلام که از مهم‌ترین اعمال و کنش‌های مردم سحر و اقبال به جادوگری بود، معجزه آن حضرت در همین رابطه دیده می‌شود.

در این فضای آلوده که بخش‌های زیادی از فضای مجازی به بحث ترویج و نشر مباحث سحر می‌پردازد و افراد زیادی مخاطب این مباحث هستند، وظیفه کنشگران فرهنگی و مذهبی بر اساس وضعیت موجود، توجه به این مسئله و تولید محتوای فرهنگی متناسب می‌باشد. ابتدا باید فعالین فرهنگی و مذهبی یک رصد جامع از محتواهای منتشر شده در بستر مجازی انجام دهند و سپس از نتیجه همین رصد و تحلیل داده‌ها، به روش تولید محتوای نقدی و نوع نشر برسند. مثلاً با بررسی چندین کانال مروج سحر در پیام‌رسان تلگرام، متوجه شدیم که چندین میلیون عضو، مخاطب این کانال‌ها هستند، مدیران این کانال‌ها که بعضاً یک میلیون عضو دارند، تصریح به انجام سحر وارتباط با اجنه نمی‌کنند، بلکه با پوشش دعانویسی و بازکردن بخت، کسب ثروت و... به انجام سحر می‌پردازند،[2] در تولید محتوا می‌آئیم متناسب با همین تحلیل، متن، عکس نوشته، کلیپ، پادکست و... تهیه می‌کنیم و دست به انتشار می‌زنیم.

این یک وظیفه و خدمت به همنوعان است که خداوند متعال، پاداش این نوع فعالیت‌ها را مضاعف قرار می‌دهد؛ چون در این فعالیت‌ها کمک و هدایت الهی به دست این فعالین جبهه حق، جاری و محقق می‌شود.  

پی‌نوشت:
[1].  شیخ صدوق، عيون أخبار الرضا عليه السلام، ۱۳۷۸ق، ج۱،‌ ۲۶۷.
[2]. بخشی از کانال‌هائی که هیچ سحری ندارند و با ظاهر سازی و دروغ قصد کلابرداری دارند فعلا از موضوع مثال خارج است.
محمد جواد نصیری