پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ با توجه به فرا رسیدن ایام میلاد مولی الموحدین حضرت امیرالمومنین (علیه‌السلام) لازم دانستیم که قطره‌ای از فضایل بی‌شمار و بیکران آن حضرت را  بیان کنیم.

هر کس به او اقتدا کند، هدایت می‌شود:
فخر رازی در مورد امام علی (علیه‌السلام) چنین گفته: «مَنِ اقْتَدی فِی دِینِهِ بِعَلِی بْنِ أَبِی طالِبٍ، فَقَدِ اهْتَدی.[1] هر که برای دینش به علی بن ابی طالب (علیه‌السلام) اقتدا کند، حتماً هدایت می‌شود و در ادامه می‌گوید: رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرموده: خدایا! حقّ و حقیقت را به دور علی (علیه‌السلام) بگردان، هر کجا که رفت.»

شخصیتی که سخن گفتن در مورد او دشوار است:
نظّام یکی از بزرگان معتزله می‌گوید: «سخن گفتن در مورد علی (علیه‌السلام) سخت است و موجب گرفتاری و محنت متکلّم می‌شود؛ چون اگر بخواهد حقّش را ادا کند، دچار غلوّ می‌شود. اگر کم بگذارد، گناه کرده. حدّ وسط آن هم بسیار دقیق و سخت است، جز برای شخص زیرک و باهوش.»[2]
پسر احمد بن حنبل از پدرش درباره علی (علیه‌السلام) پرسید، وی گفت: «اِعْلَمْ أَنَّ عَلِیاً کانَ کَثِیرَ الْأَعْداءِ، فَفَتَّشَ لَهُ أَعْداؤُهُ شَیئاً فَلَمْ یجِدُوهُ.[3] بدان! علی دارای دشمنان زیادی بود، هرچه هم که جست و جو کردند، عیبی در او نیافتند.»

صدای عدالت همه انسان‌ها:
عدالت آن حضرت چنان جاذبه‌ای داشت که جرج جرداق مسیحی، در کتابی که پیرامون شخصیت ایشان نوشته، آن را مترادف نام حضرت قرار داده و نوشته: «الإمام علی (علیه‌السلام) صوت العدالة الانسانیة.[4] علی (علیه‌السلام) صدای عدالت همه انسان‌ها در طول تاریخ است.»

مشتاق و شیفته آخرت:
نقل کرده‌اند که روزی مغیرة بن شعبه، صعصعة بن صوحان صحابی امام علی (علیه‌السلام) را در بین راه دید، سؤال کرد: کجا بودی، از کجا می‌آیی؟
صعصعة بن صوحان در پاسخ گفت: «از نزد حاکم پرهیزکار، بخشنده، با شرم، بردبار، وفادار، سخاوت‌مند و پذیرنده‌ای که به شمشیرش باز می‌دارد و با دستش می‌بخشد؛ دارای فرزندان کریم و پدران شریف است؛ خوش آزموده، ستاره درخشان و تجربه دار مشهور و دلیر نام آور است؛ در دنیا زاهد است و شیفته آخرت است.»
مغیره در مقابل گفت: «این‌ها را که گفتی، از صفات امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) است!»[5]
معاویه پس از شنیدن خبر شهادت حضرت علی (علیه‌السلام) گفت: «ذَهَبَ الْفِقْهُ وَالْعِلْمُ بِمَوْتِ ابْنِ أَبِی طالِبٍ.[6] با شهادت علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام) علم و دانش نیز رخت بربسته است.»

پی‌نوشت:
[1]. فخر الدين رازی، مفاتيح الغيب (التفسير الكبير)، ج1، ص180، نشر دار إحياء التراث العربی – بيروت.
[2]. محمدی ری شهری، محمد، موسوعة الإمام عليّ بن أبی طالب (ع) فی الكتاب و السُّنَّة و التّاريخ، ج1، ص10. «أنّ أبا إسحاق النظّام كان قد لبث يفكِّر طويلاً، وطوى نفسه على تأمّلٍ عميق مترامی الأطراف فی أبعاد هذه الشخصيّة ومكوّناتها، قبل أن يقول: عَلِيُّ بنُ أبی طالِبٍ عليه السلام مِحنَةٌ عَلَى المُتَكَلِّمِ ...»
[3]. سليمان بن ابراهيم قندوزی، ينابيع المودة لذو القربى‌، ج2، ص407، نشر دار الاسوة للطباعة والنشر، چاپ اسوه.
[4]. (صوت العدالة .. ) نام کتابی است که جرج جرداق مسیحی در وصف امیرالومنین (ع) نوشته است.
[5]. ابن‌جوزى، يوسف بن قزاوغلى‌، تذكرة الخواص من الأمة بذكر خصائص الأئمة، ج1، ص480، محقق: تقى زاده، حسين‌، نشر المجمع العالمي لاهل البيت عليهم السلام، مركز الطباعة و النشر قم.
[6]. محمد بن أبی‌بكر بن عبدالله بن موسى أنصاري تلمسانی معروف به بُرِّی، الجوهرة فی نسب النبی وأصحابه العشرة، ج2، ص240، نشر دار الرفاعی للنشر والطباعة والتوزيع – رياض.