عرفان ناب اسلامی
برای رسیدن به عبودیت الهی، باید او را شناخت و تنها راه شناخت خدا، از طریق رهنمودهای اهل‌بیت(ع) و تربیت یافتگان در مکتب آنها میسر خواهد شد؛ می‌توان طبق منابع دینی، برای استاد الهی که همان تربیت یافتگان اهل‌بیت(ع) هستند، ویژگی‌هایی را مشخص کرد که سالک در این مسیر، دچار انحراف نشود.
پیشوایان معصوم، در ترویج فرهنگ اسلامی و آموختن آن به انسان‌های تشنه معرفت، تلاش کرده و در عید فطر در آزادی جسم آنان کوشیده، بلکه افکار و اندیشههای آنان را نیز از بند جهل و غفلت و خرافه‌پرستی رها میساختند؛ سیره امام سجاد (علیه‌السلام) شاگردانی برای امامان بعدی با لقب «مولی علی بن الحسین» ایجاد کرد.
در روایتی از پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) نقل شده است که حضرت موسی، به خدا عرضه داشت: نزديكی به تو، رحمتت، رضایتت، جواز عبور از صراط، رسیدن به بهشت و رهایی از جهنم می‌خواهم؛ خداوند فرمود: تقربم در بيداری شب قدر، رحمتم در ترحم به مساكين در شب قدر، رضایتم در خواندن دو ركعت نماز در شب قدر، عبور از صراط، صدقه دادن در شب قدر، رسیدن به بهشت، در گرو تسبيح گفتن در شب قدر، نجات از دوزخ، استغفار در شب قدر است.
مغفرت الهی پاداشی است که خداوند برای روزه‌داران، در روز آخر ماه رمضان عطا خواهد کرد؛ ماه رمضان گناهان را مى‌سوزاند و پذیرایی معنوی خداوند در ماه رمضان، گشودن درهای رحمت و مغفرت و مضاعف کردن اجر و ثواب اعمال خیر بندگان است. باید از این پاداش الهی بهره بریم که هر كس در ماه رمضان آمرزیده نشود، تا رمضان آینده آمرزیده نگردد، مگر آن‌كه در روز عرفه در عرفات حاضر شود.
از چه چیز استغفار کنیم؟ یک دسته از گناهان، خلاف‌هایی است که انجام داده‌ایم، گناهانی به تعبیر رهبر انقلاب، گناهان چارواداری (مثل دروغ، غیبت، نگاه حرام، لمس حرام، غصب و امثال اینها)؛ یک بخش، گناهان باطنی، (گناهان پنهان) و یک دسته هم گناهان ترک فعل (کاری را باید انجام می‌دادیم، اقدامی باید می‌کردیم، امضایی باید می‌کردیم، بایستی یک حرکتی انجام می‌دادیم، امّا انجام ندادیم.)
در روایات متعددی است که بهترین دعاها یا در رأس دعاها، استغفار است؛ طلب مغفرت از پروردگار؛ استغفار امثال ما از نوعی از گناهان متعارف و معمولی و گرایش‌های حیوانی است؛ بعضی‌ها استغفارشان از ترک اولی است؛ بعضی ترک اولی هم نمی‌کنند، اما استغفار می‌کنند که این استغفار از قصور ذاتی و طبیعی انسانِ ممکن در قبال عظمت ذات مقدس پروردگار است که این استغفار اولیاء و بزرگان است.
امام سجاد (ع) به خداوند عرض می‌کند: «تو این باب را باز کردی به روی ما که به سوی عفو تو بشتابیم، از نعمت عفو و رحمت تو بهره ببریم. این در، درِ توبه است.» اولین قدم در توبه و انابه این است که به عیب کار توجه کنیم، بفهمیم گناهمان کجاست. از شخص خودمان هم شروع کنیم؛ از آدم‌های معمولی که تقصیر و گناه و خطا در کارشان زیاد است، تا انسان‌های برجسته و بندگان صالح خدا باید به سوی خداوند برگردند.
ازجمله ویژگی‌های ماه رمضان، امید رسیدن روزه داران به تقواست. رهبر انقلاب در سخنرانی‌های خود در ماه رمضان در مورد تقوا فرمودند محصول ماه رمضان، تقواست؛ ماه رمضان در ما ذخیره تقوا ایجاد می‌کند و در اثر تقوا، علم، هدایت، رحمت الهی، فلاح و رستگاری از سوی خداوند به انسان عطا می‌شود. تقوا به انسان فرقان و قدرت تشخیص حق از باطل می‌دهد و موجب می‌شود از قدرت‌های غیر خدا نترسیم.
ازجمله ویژگی‌های ماه رمضان، امید رسیدن روزه‌داران به تقواست؛ رهبر انقلاب در سخنرانی‌های متعددی که در ماه رمضان داشتند، در مورد تقوای فردی و تقوای اجتماعی سخن گفتند؛ همچنین ایشان در توضیح ابعاد مختلف تقوا، کلام امام سجاد (ع) را نقل می‌کنند که امام با این بیان، مؤمنین را به ابعاد جدیدی از معنای تقوا، مفهوم تقوا و مصادیق تقوا متوجه می‌کنند که برخی تقوای فردی و برخی تقوای اجتماعی است.
ازجمله ویژگی‌های ماه رمضان، امید رسیدن روزه داران به تقواست. رهبر انقلاب در سخنرانی‌های خود در ماه رمضان در مورد تقوا سخن گفته‌اند؛ ازجمله تقوا را با عبارت‌های «به خود پرداختن»، «مراقبت از خویش»، «عنان خویش گرفتن»، « پروا کردن؛ ملاحظه کردن» و در تقابل با اغوای شیطان معنا کرده‌اند.
رهبر معظم انقلاب در سخنرانی‌های متعدد خود درباره موقعیت ماه رمضان در بین ماه‌های سال و نورانیت‌هایی که از ماه رمضان نصیب مؤمنین می‌شود، می‌فرمایند، به طور کلی عامل به معنویات در ماه رمضان، به نورانیت می‌رسد. این نورانیت‌ها برای رسیدن به اهداف والا، لازم است و توصیه می‌کنند که این نورانیت‌ها را برای بعد ماه رمضان حفظ کنید.
رهبر معظم انقلاب تأکید بسیاری دارند که مؤمنین از فرصت ویژه ماه رمضان استفاده کنند و این ماه را از دست ندهند؛ فضاى رمضان، فضاى صفا و معنویّت و صدق و اخلاص است. نتیجه اعمالی که انجام می‌دهیم در عالم قیامت به صورت رفتن به بهشت، مجسم خواهد شد؛ عاملین به این سفارشات، افراد موفقی هستند که می‌توانند از برکات ماه رمضان در تلطیف روابط اجتماعى نیز بهره برند.
تعریف ماه رمضان در یک جمله، ماه رمضان، ماه فرصت‌هاست. فرصت‌های فراوانی در این ماه در برابر ماست؛ هر فرصتی هم نعمت است و هر نعمتی هم نیازمند شکر و سپاس است. شکر و سپاس نعمت هم این است که انسان نعمت را بشناسد؛ بر طبق اقتضای این نعمت رفتار کند؛ از آن بهره ببرد؛ نعمت را از خدا بداند و آن را در راه خدا بکار برد.
دعاها از نظر الفاظ دو نوع هستند؛ دعاهای مأثور که از معصومین (ع) رسیده و دعاهای غیر مأثور؛ دعاهای مأثور هم یا برای زمان و مکان خاصی است یا به صورت عمومی برای هر زمان و مکانی وارد شده است؛ رهبر انقلاب برای ماه رمضان و مخصوصاً برای شب‌های قدر سفارش کردند که از دعاهای مأثور استفاده کرده و بهره بریم.