پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ امروزه با موج معنویت‌گرایی در غرب، سینما ابزار خوبی برای تبلیغ هر کدام از شبه معنویت‌های نوپدید شده است. قریب به یک سوم محصولات هالیوود که رقم سالیانه آن به 700 فیلم می‌رسد، در زمره‌ی فیلم‌های معناگرا محسوب می‌شوند. محصولات هنری هالیوود، مفهوم معنویت و عرفان را به مفهوم جدیدی به نام «ماوراء» تبدیل کرده است و در قاموس هالیوود دو مفهوم ماوراء و معنویت، مترادف محسوب می‌شوند.[1] چنان‌که در فیلم ماتریکس، وارکل نماینده‌ی جنبه‌ی عرفانی و ماوراء الطبیعه‌ی داستان است. او صرفا یک راهنماست که ادعا شده فطرت حقیقت‌طلب انسان را اقناع می‌کند و نباید حرف‌های او را با ملاک درست و غلط سنجید؛ بلکه حرف‌های او را باید شنید. نباید با حکم عقل و برهان او روبرو شد. هرچه می‌گوید، باید به کار بست و به ماوراء متصل شد.

تعداد زیادی از فیلم‌های هالیوودی پیرامون عرفان نوظهور شرقی است. موضوع بعضی از این فیلم‌ها گسترش معنویت بودایی است. فیلم‌هایی مانند بودای کوچک، آخرین کنترل کننده‌ی باد و هفت سال در تبت. دسته‌ای دیگر از فیلم‌ها به ترویج شیطان پرستی پرداختند. مانند؛ کنسانتین، دروازه نهم، گابریل، پسر جهنمی، ارباب حلقه‌ها، طالع نحس، کودک رزماری و غیره. مخاطب با دیدن این فیلم‌ها در می‌یابد که راه رسیدن به قدرت، شهرت و شهوت تمسک به شیطان و قدرت‌های شیطانی است. شیطان در این فیلم‌ها نه فقط دشمن انسان‌ها نیست بلکه منجی آدمی و پیام آور آزادی برای اوست.[2]

همچنین برخی از بازیگران مشهور به آیین‌های معنویت‌گرا رو آورده‌اند. بازیگران مشهوری مانند: جان تراولتا، تام کروز و جانسون لی رسماً عضویت فرقه ساینتولوژی را پذیرفتند. مدونا خواننده و بازیگر مشهور هالیوودی، کابالیست شد و نام «استر» را برخود نهاد. مایکل جکسون و لیدی گاگا، دیپاک چوپرا را به عنوان معلم معنوی خویش برگزیدند.

در مقابل سینما و فیلم‌سازان ایران پس از انقلاب نتوانستند انتظارات را در باب عرفان و معنویت برآورده کنند و فقط به چند سریال در باب نقد معنویت دروغین اکتفا کرده‌اند که هرچند برای آن زحمت کشیده شد، لیکن رهآورد خاصی نداشت. در این باب می‌توان به سریال‌های «احضار»، «او یک فرشته بود»، «اغما» و «سارق روح» اشاره کرد. این سریال‌ها علاوه بر نداشتن یک فیلم‌نامه منسجم، ساخت خوبی هم نداشتند با این حال استقبال تقریبا خوبی از طرف مردم به آن‌ها شده است. این فیلم‌ها علاوه بر کمیت در مقابل فیلم‌های هالیوودی کیفیت بسیار پایینی دارند و حال آن‌که ما فیلم و فیلم‌سازان بسیار خوب و بین المللی در کشور داریم و هر کدامشان می‌توانند یک جریان‌ساز در این موضوع باشند. موضوعی که بسیار قابل توجه جامعه خواهد بود و مردم از این موضوعات بسیار استقبال می‌کنند و در کنار آن می‌توانند معنویت حقیقی را بسیار هنرمندانه بازگو کنند.

پی‌نوشت:

[1]. عرفان‌های کاذب راه‌های نفوذ و راه‎کارهای مقابله، حمزه شریفی دوست، انتشارات نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری، ص 127.
[2]. نقد و بررسی جریان‌های مدعی معنویت، علی محمدی هوشیار، قم، نشر ذکری، ص 53.