پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در راستای دشمنی‌های ابن‌تیمیه با اهل بیت و مخصوصاً حضرت علی علیهم‌السلام، وی درباره وقایع و جنگ‌های به وجود آمده در دوران خلافت آن حضرت، پس از ورود به این مقوله، به ارزیابی این جنگ‌ها پرداخته و ارزیابی‌های خودسرانه خود را بدون درنظر گرفتن نظرات بسیاری از بزرگان، این‌گونه بیان می‌کند که جنگ‌های آن حضرت با عایشه، طلحه و زبیر و معاویه، به خاطر دین و آخرت نبوده و بلکه حضرت علی علیه‌السلام، برای رسیدن به قدرت و حکومت، با مخالفان خود جنگید.[1]

وی با این تحلیل نادرست، نعوذ بالله حضرت علی علیه‌السلام را فردی دنیاطلب و باعث فساد در سرزمین‌های اسلامی دانسته و آن حضرت را در آخرت، سعادتمند نمی‌داند؛ در حالی‌که مناوی به نقل از جرجانی، در کتاب «الامامه» می‌نویسد: «تمامی فقهای حجاز و عراق، از هر دو گروه اهل حدیث و اهل رأی، از جمله مالک، شافعی، ابوحنیفه، اوزاعی و بخش اعظمی از متکلمان و مسلمانان، بر این باورند که حضرت علی علیه‌السلام در جنگ با اهل صفین، (شامیان) و اهل جمل، (عایشه، طلحه و زبیر) درست عمل کرده است و تمامی کسانی‌که با آن حضرت جنگیدند، ظالم و متجاوزند.»[2]

ابن عربی، یکی دیگر از علمای اهل سنت نیز می‌نویسد: «تمامی علمای اسلام و ادله دینی، حضرت علی علیه‌السلام را امام دانسته و کسانی‌که به جنگ با او پرداختند، متجاوز بوده و پیکار با چنین افرادی، برای برگرداندن آنان به حق و پذیرش صلح، واجب بوده است.»[3] حضرت علی علیه‌السلام فرمود: «رسول خدا صلّی‌الله‌علیه‌وآله دربارۀ جنگ با ناکثین، قاسطین و مارقین به من خبر دادند.»[4]

زید بن وهب می‌گوید: «اطراف حذیفه جمع شده بودیم. حذیفه از ما پرسید: اگر اصحاب و یاران پیامبر صلّی‌الله‌علیه‌وآله، دو گروه شده و با هم به نبرد بپردازند، چگونه عمل خواهید کرد؟ بعضی از اصحاب حذیفه گفتند: ای اباعبدالله! اگر چنین امری اتفاق افتاد، تکلیف چیست؟ حذیفه در پاسخ فرمود: با گروهی که به سوی حضرت علی علیه‌السلام دعوت می‌کند، همراه شوید؛ زیرا این گروه بر کشتی هدایت سوارند.»[5]

پی‌نوشت:
[1]. ابن‌تیمیه حرانی، منهاج السنه النبویه فی نقض کلام الشیعه القدریه، جامعة الإمام محمد بن سعود، ج8، ص329 و 330. «وَعَلِيٌّ يُقَاتِلُ لِيُطَاعَ وَيَتَصَرَّفَ فِي النُّفُوسِ وَالْأَمْوَالِ، فَكَيْفَ يَجْعَلُ هَذَا قِتَالًا عَلَى الدِّينِ؟»
[2]. مناوی، فیض القدیر شرح الجامع الصغیر من احادیث البشیر النذیر، دار الکتب العلمیه، ج6، ص365. «وقال الإمام عبد القاهر الجرجاني في كتاب الإمامة: أجمع فقهاء الحجاز والعراق من فريقي الحديث والرأي منهم مالك والشافعي وأبو حنيفة والأوزاعي والجمهور الأعظم من المتكلمين والمسلمين أن عليا مصيب في قتاله لأهل صفين كما هو مصيب في أهل الجمل وأن الذين قاتلوه بغاة ظالمون ...»
[3]. ابن عربی، أحکام القرآن، ج4، ص150 و قرطبی، تفسیر القرطبی، ج16، ص318، به نقل از ابن عربی. «فتقرر عند علماء المسلمین و ثبت بدلیل الدین أنّ علیّاً علیه‌السلام کان إماماً و أنّ من خرج علیه باغ و أنّ قتاله واجب حتّی یفیء إلی الحقّ و ینقاد إلی الصلح.»
[4]. هیثمی، مجمع الزوائد و منبع الفوائد، ج7، ص238. تمامی رجال این روایت غیر از ربیع بن سعید از رجال صحیح بخاری و مسلم هستند، ربیع بن سعید نیز توسط ابن‌حبان توثیق شده است.
[5]. هیثمی، مجمع الزوائد و منبع الفوائد، ج7، ص236، (و رجاله ثقات). «عن زید بن وهب قال: بینا نحن حول حذیفة إذ قال: کیف أنتم و قد خرج أهل بیت نبیکم صلّی‌الله‌علیه‌وآله فرقتین، یضرب بعضهم وجوه بعض بالسیف؟ فقلنا: یا أباعبدالله! و إنّ ذلک لکائن؟ فقال بعض أصحابه: یا أباعبدالله! فکیف نصنع إن إدرکنا ذلک الزمان؟ قال: أنظروا الفرقة التی تدعو إلی أمر علیّ، فالزموها، فإنّها علی الهدی.»