اعتقادات
ابن تیمیه در موضوع اجتهاد و تقلید با اهل سنت مخالف است و اجتهاد اهل سنت را تقلید و قبیح میداند.
سلف، نام فرقهای است که در ظاهر به دین اسلام تمسک میجویند، خود را پیرو سلف صالح میدانند و در اعمال، رفتار و اعتقادات خود میکوشند از پیامبر اسلام (صلیاللهعلیهوآله)، صحابه و تابعین پیروی کنند. به گذشتگان از صحابه و تابعان آنان، سلفی اطلاق میشود، ولی در سخنان امروزی به پیروان احمد بن حنبل و اهل حدیث، سلفی میگویند.
ابنتیمیه معتقد است طلب حاجب در چیزی که برآورده شدن آن مختص خداوند است مثل شفای مریض از غیر خداوند جائز نیست. در پاسخ باید گفت که اختصاص اعمالی همچون شفای مریض به خداوند صحیح نیست، بلکه بالاتر از آن همچون خلقت از بشریت به اذن خداوند صورت گرفته است.
ابنتیمیه زیارت را بدعت میداند در حالیکه اکثر علمای اسلام، زیارت را مستحب میدانند. تقی الدین سبکی در رد ابنتیمیه کتاب شفاء السقام را تألیف کرده است، تا ثابت کند که بنا بر روایات وارده در منابع اسلامی، زیارت مستحب است.
یکی از مهمترین مبانی در اندیشههای افراطیون و گروههای تکفیری، قاعدهای است موسوم به «من لم یکفرالکافر» که طبق آن هر کس کافری را کافر ناند خود کافر است. اما در صدر اسلام که بسیار مورد استناد و ادعای خود تکفیریها است این موضوع نبوده و صحابه اینگونه عمل نمیکردهاند. شواهد این موضوع در کتابهای اهل سنت وجود دارد.
احادیث بسیاری در برتری امیرالمومنین (علیهالسلام) از سوی پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) نقل شده است که یکی از آنها حدیث ولایت است. این روایت از سوی ابنتیمیه تضعیف شده است و این در حالی است که البانی آن را صحیح میداند و ابنتیمیه را در نقد شیعیان، عجول دانسته است.
یکی از اقسام توحید، توحید عبادی است. آلوسی سلفگرا در تعریف، عبادت را عالیترین مرتبه خضوع میداند. با این تعریف باید سجده حضرت یعقوب (علیهالسلام) که عالیترین مرتبه خضوع است را در مقابل حضرت یوسف (علیهالسلام) شرک دانست!!!
ذهبی سلفی در شرح حال ابان بنتغلب مینویسد: تشیع در میان تابعین و تابع تابعین رواج داشت و اگر روایات این دسته از راویان را کنار بگذاریم، بسیاری از آثار نبوی از بین میرود و این کار مفسده روشنی است. بنا براین میتوان شیعه را حافظ و نگهبان سنت نبوی دانست.
سلفگراها برای سنت صحابه، حجیت موضوعی قائل شده و در صدد همردیف قرار دادن سنت صحابه با سنت پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) هستند. ایشان به این مقدار اکتفا نکرده و یکی از ملاکهای بدعت را نیز عدم پیروی از سنت صحابه قرار دادهاند.
روش بربهاری در کتاب شرح السنه نقل گرایی محض است، به همین جهت با مباحث کلامی به شدت مخالف است.
با وجود اینکه کتاب شرح السنه بربهاری از هیچ نظم منطقی پیروی نمیکند، ولی در بین وهابیان جایگاه خوبی دارد.
از دیدگاه ابنتیمیه مشروعیتبخشی در باب سیاست تنها از آن خداست و باید رضایت او در این باب جلب شود. در این راستا او حکومت پیامبر را به نص خداوند دانسته، اما در باب خلفاء بر مبنای خود خط بطلان میکشد.
رسول گرامی اسلام (صلیاللهعلیهوآله) در باب فضیلت امیرالمونین علی (علیهالسلام)، آن حضرت را حق خوانده و از طرف دیگر «حق» را نیز همراه حضرت علی (علیهالسلام) دانسته است.
از آنجایی که ابنتیمیه در موارد متعدد دشمنی خود را با امیرالمومنین (علیهالسلام) و اهلبیت رسول گرامی اسلام (صلیاللهعلیهوآله) به اثبات رسانده، نزول آیه ولایت را نیز در شأن امیرالمومنین (علیهالسلام) انکار کرده است.