موافقین و مخالفین ابن‌تیمیه در موضوع زیارت
خلاصه مقاله
زیارت از آداب و احکام مستحبی است که روایات زیادی در منابع اسلامی بر استحباب آن تأکید دارد؛ با این وجود ابن‌تیمیه به مخالفت با این عمل اسلامی برخاسته است و زیارت را بدعت می‌داند. از دیدگاه ابن‌تیمیه گروهی پیروی کرده‌اند که امروزه با عنوان سلفیه معروف هستند. سلفیه به تقلید از ابن‌تیمیه زیارت را بدعت و شرک می‌دانند. در مقابل اکثریت علمای اسلام، قائل به استحباب زیارت هستند. تقی الدین سبکی شافعی، از علمای قرن هشتم و معاصر ابن‌تیمیه، کتابی با عنوان «شفاء السقام» در اثبات استحباب زیارت و رد دیدگاه ابن‌تیمیه نگاشته است.
متن مقاله
یکی از اعمال مستحبی، زیارت است. روایات زیادی وجود دارد که بر زیارت قبور انبیا و اولیا سفارش کرده است. تقی الدین سبکی، فقیه شافعی در کتاب «شفاء السقام فی زیاره خیر الانام»، این روایات را جمع‌آوری کرده است. وی معتقد است که زیارت قبر پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) نزد عالمان اسلامی، اجماعی بوده است و همه علمای اسلام بر زیارت قبر نبی اکرم ادعای اجماع کرده‌اند.[1]
تقی الدین سبکی این کتاب را در پاسخ ابن تیمیه نوشته است. وی در مقدمه این کتاب می‌نویسد: این کتاب را در رد کسی نوشتم که تصور می‌کند احادیث زیارت، همگی موضوع و ضعیف است و سفر برای زیارت، بدعت و غیر مشروع است.[2] سبکی در ادامه می‌نویسد: «بزرگ‌ترین راه تقرب به خداوند رب العالمین، زیارت پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) و سفر برای زیارت رسول الله از سرتاسر سرزمین در هر سال است؛ ولی برخی از ذلیلان (ابن تیمیه) بر اثر وسوسه‌های شیطان در امر زیارت تشکیک کردند و در این باره کتاب نوشتند و من وظیفه خودم دیدم که کتابی در رد او بنویسم.»[3]
اگرچه برخی از علمای بزرگ، مثل تقی الدین سبکی در رد ابن‌تیمیه کتاب نوشتند، ولی برخی نیز به طرفداری از ابن‌تیمیه برخاستند و سخنان او را سرمشق خود قرار دادند. سلفیه در بسیاری از آثارشان به کتاب‌های ابن‌تیمیه استناد می‌کنند، به همین جهت کسی را که قائل به زیارت باشد، مشرک می‌دانند.
داعش یکی از جریان‌های سلفی تکفیری است که با استناد به آثار ابن‌تیمیه، معتقد است مسلمانانی که به زیارت قبور اولیا الهی می‌روند، مشرک هستند. داعش در مجله هفتگی «النبأ» با استناد به کلام ابن‌تیمیه، مسلمانانِ معتقد به زیارت قبور را مشرک، اهل بدعت و گمراه خطاب می‌کند. برخی را هم‌سنگ بت‌پرستان و برخی را بدتر از بت‌پرستان و برخی را بهتر از بت‌پرستان معرفی می‌کند.[4]
داعش و دیگر جریان‌های تکفیری با استناد به سخنان ابن تیمیه، بسیاری از مسلمانان را مشرک دانسته و فتوای حلیت خون مسلمانان را امضا می‌کنند. در همه این قتل و غارت‌ها اشخاصی مثل ابن‌تیمیه دخیل هستند، زیرا جریان‌های تکفیری با استناد به سخنان او این جنایات را انجام می‌دهند.
نویسنده: مجتبی محیطی
پی‌نوشت:
[1]. سبکی، تقی الدین (م 756)، شفاء السقام في زيارة خير الأنام، محقق: حسین محمد علی شکری، دارالکتب العلمیه، بیروت، 2008م، ص202. برای دیدن تصویر کلیک کنید.
[2]. سبکی، تقی الدین (م 756)، شفاء السقام في زيارة خير الأنام، محقق: حسین محمد علی شکری، دارالکتب العلمیه، بیروت، 2008م، ص84. برای دیدن تصویر کلیک کنید.
[3]. سبکی، تقی الدین (م 756)، شفاء السقام في زيارة خير الأنام، محقق: حسین محمد علی شکری، دارالکتب العلمیه، بیروت، 2008م، ص85. برای دیدن تصویر کلیک کنید.
[4]. مجله النباء، شماره 101، تاریخ انتشار: 22/ محرم/ 1439ق، ص14. برای دیدن تصویر کلیک کنید
افزودن نظر جدید