پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ هفتمین حجت الهی بر موجودات عالم هستی، امام موسی بن جعفر (علیهماالسلام) است که نزد سایر مسلمانان به باب الحوائج  شهرت دارند. با تولد این امام همام در سال ۱۲۸ هجری در منطقه‌ای میان مکه و مدینه به نام «ابواء» جهان به نور وجود مقدس و مبارکش منور و روشن گردید؛ سیره عبادی و علمی و شخصیتی امام کاظم (علیه‌السلام) سبب شده بود تا حضرت، شهره عام و خاص گردند. به عنوان نمونه، ذهبی عالم مشهوراهل سنت در کتابش پیرامون امام کاظم (علیه‌السلام) می‌نویسد: «و قد کان موسی من أجواد الحکماء و من العباد الاتقیاء.(1) موسی بن جعفر (علیهماالسلام) از سخاوتمندان حکما و از بندگان پرهیزگار خداوند بود.»

محدثین و مورخین اهل سنت همانند شیعیان در منابع روایی و تاریخی خود با بیان فضائل و کرامات امام کاظم (علیه‌السلام) مطالبی را از حضرت بازگو کرده اند. بیان کرامات و خصائص ویژه امام کاظم (علیه‌السلام) نشان از شخصیت الهی و آسمانی این نور مقدس دارد؛ به عنوان نمونه، هیتمی یکی از علمای مشهور اهل سنت، در کتاب خود به فضیلتی از امام کاظم (علیه‌السلام) اشاره می‌کند؛ او به نقل از مسعودی می‌نویسد: «هارون الرشيد عباسی، شبی اميرالمومنين (عليه‌السلام) را در حالی که خنجری به همراه داشتند در خواب دید. حضرت به او می‌فرمایند: اگر فرزندم كاظم (عليه‌السلام) را آزاد نكنی، با اين خنجر سرت را از تنت جدا می‌كنم. هارون الرشيد با ترس از خواب بيدار شده و همان وقت به دنبال زندانبان فرستاد كه ايشان را آزاد كند و سی هزار درهم به آن حضرت دهد و ايشان را مخير كند كه اگر خواستند در بغداد بمانند و اگر تمایل به ماندن در بغداد نداشتند، به مدينه باز گردند.
زمانی كه هارون نزد امام موسی بن جعفر (عليهماالسلام) رفت، خدمت ایشان عرضه داشت: خواب عجيبی پيرامون شما ديدم. حضرت فرمودند: پيامبر (صلی‌الله‌عليه‌وآله) را در خواب ديدم؛ دعاهايی به من آموختند كه (برای آزاد شدن) بگويم هنوز اين دعاها تمام نشده بود كه آزاد شدم.
هیتمی در ادامه می‌نویسد: گفته شده ابتدا هادی عباسی ايشان را زندانی كرد؛ سپس آن حضرت را آزاد كرد؛ زيرا امیرالمومنین (عليه‎السلام) را در خواب ديد كه خطاب به وی اين آيه را تلاوت می‌كردند: «فَهَلْ عَسَيْتُمْ إِنْ تَوَلَّيْتُمْ أَنْ تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ وَتُقَطِّعُوا أَرْحَامَكُمْ (محمد/22) اگر (از اين دستورها) روى گردان شويد، جز اين انتظار مى‏‌رود كه در زمين فساد و قطع پيوند خويشاوندى كنيد؟!»
هارون عباسی از خواب بيدار شد و فهميد مقصود رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) آزادی امام موسی بن جعفر (عليهماالسلام) است؛ از اين رو شبانه ايشان را آزاد کرد.»[2]

توسل به امام کاظم (علیه‌السلام) و زیارت مرقد و مضجع شریف ایشان نیز تنها اختصاص به شیعیان ندارد و بسیاری از علمای اهل سنت و پیروان این مذهب همواره به زیارت قبر مطهر امام (علیه‌السلام) مشرف می شدند.
خطيب بغدادی از علمای بزرگ اهل سنت در کتابش با اشاره به توسل بزرگان اهل سنت به امام کاظم (علیه‌السلام) و زیارت مضجع مطهر حضرت دراین باره می نويسد: ابوعلی خلال می‌گفت: «ما همّنی أمر فقصدت قبر موسی بن جعفر فتوسّلت به إلاّ سهّل اللّه تعالی لی ما أحبّ.(3) هرگاه كه مشكلی برايم پيش می‌آمد، كنار قبر حضرت موسی بن جعفر (عليهماالسلام) می‌رفتم و به ایشان متوسل می شدم؛ چراکه مشكلاتم به واسطه توسل به ایشان، برطرف می شد.»

پی‌نوشت:
1. شمس الدین ذهبی، میزان الاعتدال، ج4، ص202، دار المعرفة للطباعة والنشر، بيروت - لبنان، چاپ اول، 1382 هـ ق.
2. هيتمی، الصواعق المحرقة، ج2، ص592، مؤسسة الرسالة – لبنان، چاپ اول، 1417هـ. «وذكره المسعودی أن الرشيد ...  وعرف أنه المراد فأطلقه ليلا.»
3. خطیب بغدادی، تاريخ بغداد، ج1، ص133، تحقيق مصطفی عبد القادر عطا، دار الكتب العلمية ـ بيروت، 1417هـ ق.

محمدجواد مهریار