لک بومی کوهدشت نیست و از دلفان آمده . درکتاب#تفصیل‌عساکر‌فیروزی زمان صفویه جمعیت لُرفیلی#سی‌و‌پنج‌لک(لک عددشمارشه)و بختیاری#بیست_لک و ممسنی#دو_لک. و زند و لک باهم فقط#یک_لک است . درجغرافیای‌لُرستان، وثوق‌الملک صفحه‌۲۶آمده: قبل‌از شاه‌عباس‌صفوی هیچ لکی ساکن لرستان نبود و دو طایفه صله‌صله و دلفان از#ماهی‌دشت‌کرمانشاه به‌ دلفان آوردن که رعیت‌حسین‌خان‌سلاحورزی(والی لرستان)باشند و پانصدخانوار بیشتر نبودن . #طوایف‌بومی‌کوهدشت لُرند و عشایر دلفان به مرور به کوهدشت آمدند و هم‌اکنون طوایف لک‌زبان کوهدشت در اصل مهاجرانی با اصالت دلفانی‌اند مثل: اولادقباد(ترک)ایت‌وند(ترک)، نورعلی که تماماً ریشه در دلفان دارند . حشمت رحمتی درکتاب قوم‌لُر درآینه تاریخ، صفحه‌۱۲۶‌به مهاجرت طوایف دلفان به کوهدشت اشاره می‌کند . علامه والی‌زاده درکتاب تاریخ ایلات لرستان، صفحه‌۶۸۹‌می‌نویسد: ساکنین اولیه#طرهان طوایفی‌اند که به زبان لُری سخن گویند و لک‌ها از بخش#دلفان به طرحان مهاجرت کرده و درکوهدشت سکونت گزیده‌اند این طوایف زمستان‌ها به طرهان می‌آمدند و تابستانها را در دلفان بسر می‌بردند و چون هوای طرحان ملایم‌تر و گرمسیری بود برای همیشه درآنجا ماندند . درصفحه‌۷۰۸‌آمده: طوایف دلفان بواسطۀ برودت شدید، زمستان را درطرحان و تابستان را در دلفان می‌گذرانیدند تا اغنام و احشام آنها تلف نشود و برای اینکه طرحانی‌ها مطالبه حق‌المرتع از آنها نکنند، املاک و مراتعی را در طرحان خریداری یا#تصرف کردند(به‌زور آمدن کوهدشت) . بزرگترین ایل کوهدشت#امرایی است که لُرند و خوانین و حکام سرنوشت‌ساز این منطقه بودند ریاست امرایی با خوانین#غضنفری است که از نسل#میرقیصر هستند و تبارشان به#میرشاهوردی‌خان آخرین اتابک لُر می‌رسد . #ایلات_لُرزبان_کوهدشت: کوشکی، سوری، زیودار، خوشنام‌وند، ضرونی، کمال‌وند، شیراوند، طولابی، چگنی، ریکا، گرمه‌ای(اتابکی)، قرعلیوند، بازوند، پیرحیاتی، سیاه‌منصور، تیموری، رومیانی، رشنو، رک‌رک، میرآخور، دیناروند، غلام، معتمد، عبدولی، رماوند و... . در دلفان طایفه مومه‌وند(میوند چهارلنگ بختیاری‌اند که بعداز قیام علی‌مرادخان میوند زمان نادرشاه از الیگودرز به دلفان و پلدختر تبعید میشن)، چواری(طرحانی‌اند)، سنجابی و ذهابی(سرپل‌ذهابی)، ایت‌وند(ایت‌ به‌ترکی یعنی سگ)و اولادقباد(آذربایجانی‌اند)، فلک‌الدین(از نسل فلک‌الدین حسن هشتمین اتابک لُرند)، قلایی‌ها هم لُر زبانند . امروزه قبر میرزای بزرگ جد پدری میرزاوند چگنی در دلفان است و این بخوبی نشان می‌دهد که طوایف لُر به مرور و با فشار طوایف لک به عرض‌های پايين‌تر رانده شده‌اند یعنی به همان میزان که بر جمعیت طوایف لک‌زبان اضافه شده آنها دامنه نفوذ خود را گسترش داده و به مناطق اطراف مهاجرت کردند(هنوز سیر مهاجرتشان به مناطق پایین‌تر ادامه دارد) بیرانوند شصت درصدش اصلا بیرانوند نیستند بلکه بعداً به بیرانوند مُلحق شدند. مثلاً شاخه دشاینان(دون‌شان)تماماً الحاقی‌اند مثل: شَلکه، لُری، دیلُرون(دهلُرانی)، هَراتی(افغانی)، بایَندُر(ترکمن آق‌قویون‌لو)، بارانی(ترکمن قرآقویون‌لو)، سبزعلی، شاهوردی، چقل‌وند(نوکر مراد)، پیرداده(نوکر اسدی)، شعبان(میگن از چگنی آمدن)، فراش(فراش‌بند بختیاری)، رَش(رشنو)، زرین‌چغایی(از ایل عبدالوند چهارلنگ بختیاری)، دیوکان، مَمصارم(از طایفه ممصارم چهارلنگ بختیاری‌)، مرادیان که اصالتا کوشکی‌اند ولی بین طایفه تاری بیرانوند پخش شدند. نصف شمسین‌ها یا بختیاری‌اند یا کوشکی‌اند یا چگنی‌اند. زینی‌وندها عشیره‌ای از دریکوند هستن. جد مادری زیدعلی، یک دریک‌وند کول‌چپی است. جد مادری کَر بیرانوند دختر کَرو لال والی لرستان(از ایل سلاح‌ورزی)است. ملکشاهی‌ها از پشت‌کوه آمدن داخل بیرانوند. نَخی(نخعی)خودشان را از نسل #مالک‌اشترنخعی می‌دانند. اصل‌مرز و نخی و بِزَن و حسین بگ، بهشون میگن #هوز_بیت‌لونی. بیت یعنی شعر و لُون یعنی خانواده و جد مادریشون رامشگر بوده و کارشون سرودن شعر و بیت بوده بخاطرهمین بهشون میگن: بیت‌لونی. بِزَن توی تنگ‌سراب دره‌شهر هستن. نخی توی کلات مورموری آبدانان‌اند. دو تیره پیرداده و چقل‌وند کارهای لُجستیکی را انجام می‌دادند. برادر که نوکر برادر خودش نمی‌شه. پیرداده تیول(نوکر)اسدی بودند و چقل‌وند تیول(نوکر)مرادها. طایفه علی‌محمدی(سپهوند)زمان رضاخان به کمک ارتش رفتند و بیرانوندها را می‌ک.ش.ت.ند حتی فامیلی سپه‌وند(سردار سپه لقب رضاخان است)گرفتند. طایفه مُراد هم با ارتش بودند. حسن‌وندها هم یار ارتش و دش.من بیرانوند بودند. سپهبدامیراحمدی درخاطراتش نوشته شیخعلی بیرانوند موی ژولیده، صورتی چروکیده و یقه‌اش چرک و کث.افت بود(بینی اش را با یقه تمیز می‌کرده)امیراحمدی، بیرانوند را از نسل شِمر می‌داند درصفحه دویست وپانزده نوشته: لک‌ها آیه القارعه قرآن را به دزدی تفسیر کردند. درصفحه دویست و دوازده آمده: بیرانوندها برای غارتگری به ملایر و نهاوند و بروجرد می‌روند