امامت
برقعی از بزرگان جریان قرآن‌بسندگی معتقد است چون در آیه 51 سوره مائده، واژه «ولی» به معنای دوست است؛ پس در آیه 55 سوره مائده نیز به معنای دوستی است؛ در حالی که در روایات معتبری که در کتب فریقین و در بیان شأن نزول آیه 51 سوره مائده وارد شده، به این مطلب تصریح شده است که معنا و مراد از کلمه «ولی» در این آیه، همان زمامداری و سرپرستی امور است.
عده ای از علمای اهل سنت در منابع معتبر خود به شرح کامل خطبه و حدیث غدیرخم پرداخته اند. در این خطبه شریف پیامبر (ص) با استفاده از کلماتی خاص به ولایت امیرالمومنین (ع) اشاره شده و بر همین اساس، صحابه با ایشان بیعت کردند.
حیدرعلی قلمداران یکی از عناصر شاخص جریان قرآن بسندگی معاصر شیعی، منکر استدلال به حدیث غدیر شد و اصل واقعه را انکار می کند؛ در حالیکه غدیر خم از مسلمات تاریخی است.
تبریک گفتن حاضران به حضرت علی (ع) و بیعت با آن حضرت پس از اتمام خطابه پیامبر (ص) بیانگر آن است که فهم مخاطبان از کل سخنرانی رسول اکرم (ص) مسئله امامت و جانشینی بود؛ زیرا اگر محور خطابه، صرفاً برطرف کردن شکایاتی از حضرت علی (ع) و امر به دوستی نسبت به آن حضرت باشد، تبریک و بیعت اصلاً معنا نداشت.
برخی از مخالفین، اعتقاد شیعه نسبت به امامان الهی را نژادگرایانه خوانده و اینگونه به شیعه ایراد می‌گیرند. این در حالیست که امامت از طرف خداوند، به افرادی که شایستگی آن را دارند عطا شده و تنها ملاک آن، ذرّیه حضرت فاطمه و علی(ع) بودن نیست. همه امامان شیعه شایسته این مقام الهی بودند و اتهام اعتقاد نژادگرایانه به امامت، از روی جهل و یا از تعصب است.
حیدرعلی قلمداران یکی از عناصر شاخص جریان قرآن‌بسندگی معاصر شیعی، معتقد است که پیامبر (ص) فرد خاصی را به خلافت نصب نفرموده بودند؛ در حالی که سیره پیامبر (ص) حتی در زمان حیات پر برکتشان به این صورت بود که در سفرهای کوتاه برای خود جانشین تعیین می‌کردند؛ پس چگونه ممکن است در موضوعی که موجب بقای حکومت اسلامی و وحدت امت اسلام است، غافل مانده باشند؟
از شبهاتی که نسبت به شیعه طرح کرده‌اند، اعتقاد نژادگرایانه شیعه نسبت به امامان الهی، بدون شایستگی علمی و عملی و تنها بر اساس ذریه حضرت فاطمه و علی(ع) بودن است. در پاسخ می‌توان گفت که همه ائمه شایسته این مقام بودند و حتی از جانب مخالفین شیعه نیز مورد مدح قرار گرفته‌اند. پس این اتهام از روی جهل یا تعصب است.
علی یعقوبی بر این باور است که امامت نمی‌تواند به عمق عالم از جمله عالم ماده وارد شود، مگر در ضمن حُکم و مُلک؛ از همین‌رو او فلسفه ظهور امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشريف) را تحقق ملک عظیم در دنیا می‌داند. وی در جلسه سوم از جلسات «به سوی ظهور»، در پاسخ به سؤالی مبنی بر این‌که در عالم چه خواهد شد، می‌گوید: «پاسخ یک عبارت است، به سوی ملک کبیر.»
از جمله اعتقادات حکمی زاده، انکار امامت و فضائل حضرت علی (ع) است؛ وی در این باره می‌نویسد: اگر امامت اصل چهارم از اصول مذهب است، چرا خدا چنین اصل مهمی را در قرآن بیان نکرده است؛ در پاسخ وی می‌گوییم: لازم نیست حتماً به صراحت نام امام در قرآن ذکر شود، بلکه ذکر اوصاف امام در قرآن که به اجماع علمای امت، اختصاص به آن حضرت دارد، دلالت بر این امر می‌کند.
حیدرعلی قلمداران ادعا کرده است که خطبه غدير بر منصوصيت حضرت علی (ع) دلالت ندارد؛ زیرا خود اميرالمؤمنين (ع) و طرفداران او از بني هاشم و غيره، پس از نصب ابوبكر به خلافت، سخنی از آن به ميان نياوردند که در پاسخ به این ادعا باید گفت: امیرالمؤمنین (ع) و سایر اهل بیت (ع) و برخی از صحابه و تابعین، بعد از ماجرای سقیفه، بارها و بارها به حدیث خطبه غدیر احتجاج کرده‌اند.
حضرت فاطمه (س) به آیندگان اهمیت مسئله ولایت و امامت را فهماند؛ حضرت برای دفاع از ولایت، همه دارایی خویش را فدا کرده و راه را برای آیندگان روشن می کند و در این مسیر، حتی فرزندش محسن (ع) را نیز فدا می‌کند.
جناب قلمداران از قرآنیون شیعه معاصر است که برای احادیث، اهمیتی قائل نیست و قرآن را برای فهم اسلام کافی می داند؛ وی در نقد امامت، انتصابی بودن امامت را انکار کرده است، در حالی که خداوند در قرآن کریم انتصابی بودن مسئله امامت را ذکر کرده است.
فرقه اهل حق اگر چه به امامان دوازده گانه شیعه اعتقاد دارند و حتی مانند شیعه به ظهور امام زمان (عج) معتقد هستند، اما این فرقه ائمه (ع) را مظهر و یا جامه یکی از بزرگان اهل حق می دانند که در زمان ایشان لباس شان را پوشیده اند.
طبق جدیث منزلت، به غیر از نبوت، تمام مقاماتى را كه هارون داشت براى حضرت على (ع) ثابت است؛ از شباهت هایی که بین على (ع) و هارون وجود دارد روشن می‌گردد که وصایت، خلافت و امامت امیرالمؤمنین (ع) نیز ثابت است و نفی مقام نبوت، نفی خلافت و وصایت حضرت نیست.