دراين هنگام  که باب در منزل خود در شیراز محبوس بود ملا حسين بشرويه ، منوچهرخان معتمدالدوله حاکم اصفهان را تشويق کرد که باب را _به نزد خود _فراخواند. ( 1).از طرفي شهر شيراز آلوده به بيماري وبا گرديد و کنترل شهر از دست حسين خان خارج گرديد  بنا براين باب فرصت را مغتنم شمرد و روي به اصفهان نهاد و مدتي را در خانه منوچهر خان معتمد الدوله (گرجي) سپري کرد
منوچهر خان گرجي (معتمد الدوله)حاکم اصفهان مردي مرموز بود وي اصالتاً  مسيحي تبار و از بقاياي امراء گرجستان بود که آغا محمد خان قاجار  او را همراه با 15 هزار نفر از گرجستان و ارمنستان از تفليس پايتخت قفقاز در تاريخ شانزدهم ربيع الاول 1190 اسير کرده بود  وي توانست با تقرب به دربار شاه ، نظر مثبت  شاه را به خود و برادرش جلب کند نهايت اينکه در اواخر سلطنت فتح علي شاه قاجار منوچهر خان براي استانداري اصفهان منصوب شد . (2)
نکته ديگري  که درباره منوچهر خان قابل توجه است اينکه او  گرچه تظاهر به مسلماني داشته اما در واقع به اسلام بي اعتقاد بوده است نبيل زرندي در تاريخ خود به نقل از منوچهر خان مي نويسد  :
من تاکنون ديانت اسلام را قلباً معتقد نبودم و اقرار و اعتراف جازم به صحت اسلام نداشتم بيانات اين جوان(اشاره به باب) مر ا قلباً به ديانت اسلام وادار کرد  و اين جوان (اشاره به باب)حقيقت اسلام را به من نشان داد(3)
وي باب را در بهترين اتاق از عمارت خورشيد جاي داد و خود به شخصه امورات وي را بر عهده داشت (4)بعد از مرگ منوچهر خان برادرش گرگين خان .که بهائيان او را گرگين پر کين ميخوانند بجاي منوچهر بر کرسي حکومت تکيه زد وي در اولين فرصت باب را براي مجازات به پايتخت  اعزام کرد اما باب هرگز به تهران نرفت زيرا اساساً اجازه ورود به او ندادند   و از راههاي کوهستاني به قلعه ماکو تبعيد شد ظاهراً باب در قلعه ماکو از آرامش نسبي برخوردار بود زيرا در آنجا با فراغ بال  کتاب بيان را (البته ناقص) نوشت(  5) با ارائه کتاب بيان اسلام و قرآن را منسو خ اعلام کرد

ادعا هاي مختلف
سيد علي محمدشيرازي در نخستن روزهاي ادعا خود را  نماينده  و نايب خاص امام زمان معرفي کرده  و بنام حضرت مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشريف) در کتاب احسن القصص که بنام تفسير سوره يوسف معروف  است تصريح مي نمايد و اساساً اين کتاب را از سوي آنحضرت معرفي ميکند. (6)

ادعاي مهدويت
وي  در آغاز کتاب بيان خود را حجت الهي عصر معرفي کرده است که در واقع اعلام مهدويت است  :
«در هر زمان خداوند جل و عز، کتاب و حجتي از براي خلق مقدر فرموده و مي‏فرمايد و در سنه هزار و دويست و هفتاد از بعثت(7)رسول الله، کتاب را بيان، و حجت را ذات حروف سبع (علي محمد که داراي هفت حرف است) قرار داد»( 8)
با این ادعا جمعی از ساده لوحان که گمان به بابیت او داشتند به ماهیت واقعی او پی برده و دست از پیروی او برداشتند میرزا حسینعلی نوری به این موضوع اشاره میکند :
ملا عبدالخالق که از مشایخ شیخیه بود در اول امر که نقطه اولی روح ماسواه فداه در قمیص بابیت ظاهر، اقبال نمود و عریضه معروض داشت .از مصدر عنایت کبری ذکرش نازل و برحسب ظاهر کمال عنایت نسبی به او مشهود، تا آنکه لوحی مخصوصبه او ارسال  فرمودنددر او (آن لوح) این کلمه علیا نازل قوله تعالی :اننی اناالقائم الذی انتم بظهوره توعدون، بعد از قرائت صیحه زد و باعراض تمام قیام نمود و جمعی در ارض طـا بسبب او اعراض نمودند( 9)
 

پی نوشت :

1.هما ناطق، راه يابي فرهنگي، نشر پيام لندن 1988 ص 64
2.بهرام افراسيابي  تاريخ جامع بهائيت (نوماسوني )نشر مهر فام چاپ دهم 1382 ص113ـ 112 با اندکي تصرف
3.همان  174
4.همان   180
5.ميرزا احمد يزدانى،نظر اجمالي در ديانت بهائي لجنه ملي نشريات امري تهران 1326 ص 13)
6.عبدالحميد اشراق خاوري رساله امر و خلق ص553
7.مقصود وي سال هزار دويست شصت ميباشد .
8.سيد عليمحمد باب / بيان عربي ،/ نسخه خطي/ تهران/ بيتا / ص 3
9.فاضل مازندرانی ، ظهورالحق ، جلد سوم ،طبع تهران ، چاپخانه آزردگان ، 1322شمسی  صص 173 و 174