پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از شبهاتی که امروزه در ذهن برخی از جوانان و نوجوانان مسلمان وجود دارد و از آن می‌پرسند این است که اگر خداوند، عالِم بر تمامی امور است، چه دلیلی دارد که روز قیامت، اعضاء و جوارح انسان را به عنوان شاهد بگیرد.

در پاسخ باید گفت: در روایتی از امیر مؤمنان حضرت علی (علیه‌السلام) آمده است که یکی از دلایل شهادت اعضاء و جوارح در روز قیامت، انکار افراد گنهکار است؛ زیرا ملکه دروغ‌گویی و دروغ‌پردازی که در افراد دروغ‌گو هست، ایجاب می‌کند که در محضر خدا هم دروغ بگویند و تمام اعمال زشتی که انجام داده‌اند را منکر شده و با خدا مباحثه هم بکنند.

امیر مؤمنان حضرت علی (علیه‌السلام) در این روایت، حالات کفّار و مجرمان را بسیار زیبا بیان می‌کند؛ حضرت علی (علیه‌السلام) فرمودند: «چون خداوند تعالی، خلایق را در روز قیامت مبعوث فرماید و گرد آورَد، نامه عمل هر کس را به صاحبش می‌رساند؛ آنان در نامه عمل خود نظر می‌کنند و یک‌باره همه را انکار می‌کنند و می‌گویند، ما ابداً چنین کارهایی را انجام نداده‌ایم و از این‌ها به هیچ وجه من الوجوه اطّلاعی نداریم.
در این حال، خداوند فرشتگان را به گواهی می‌خواند و فرشتگان همه گواهی می‌دهند.
آنان می‌گویند: بار پروردگارا! این‌ها که شهادت دادند، فرشتگان تو بودند و گواهی به نفع تو دادند و سوگند یاد می‌کنند که ما ابداً چنین کارهایی را به جای نیاورده‌ایم و اطلاعی از این اعمال نداریم!
این است معنای گفتار خداوند متعال، (سپس خداوند ایشان را برمی‌انگیزد و آنان برای شما سوگند دروغ یاد می‌کنند و چون کار به اینجا می‌رسد، پروردگار تعالی بر دهان‌های آنها مُهر می‌زند و اعضا و جوارح بدن آنها به آنچه در دنیا به جای آورده‌اند، گواهی می‌دهد).»(1)

همچنین باید گفت که وجود گواهان، از لحاظ تربیتی بسیار سودمند است؛ اگر انسان بداند گواهان بسیاری شاهد اعمال اویند و در روز قیامت شهادت می‌دهند، چه بسا از کارهای زشت، خودداری کند. برای مثال اگر کسی بداند که دوربین‌های فراوانی تمام اعمال او را ثبت می‌کنند، بیشتر مراقب رفتار خود است.(2)

پی‌نوشت:
1. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج7، ص312. «قَالَ إِذَا جَمَعَ اللهُ الْخَلْقَ یَوْمَ الْقِیَامَهِ دَفَعَ إِلَی کُلِّ إِنْسَانٍ کِتَابَهُ فَیَنْظُرُونَ فِیهِ فَیُنْکِرُونَ أَنَّهُمْ عَمِلُوا مِنْ ذَلِکَ ...»
2. سبحانی، جعفر، اندیشه اسلامی، ص22.