نقدی بر تفسیر احمد الحسن در آیه 124 سوره بقره

  • 1400/03/25 - 17:31
احمد الحسن در تفسیر آیه 124 سوره‌ی بقره مرتکب اشتباهات متعددی شده از جمله: می‌گوید: مراد از ظالمان در (لا ینال عهدی الظالمین) انبیائی هستند که نتوانسته‌اند اجر اعمال‌شان را مساوی با اجر اعمال پیامبر خاتم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) برسانند حال آنکه امامان شیعه تفسیر دیگری که مخالف با این تفسیر است ارائه کردند که بطلان تفسیر احمد الحسن را به خوبی بیان می‌کنند.

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ مدعی یمانی در تفسیر آخرین فقره از آیه‌ی 124 سوره‌ی بقره می‌گوید: «...(لا ینال عهدی الظالمین) یعنی ظالمین از انبیاء به عهد من نمی‌رسند ظلم انبیاء همانند ظلم دیگران نیست بلکه از نوع (حسنات الابرار سیئات المقربین) است.
... پس اگر یک عملی هم حضرت یونس (علیه‌السلام) و هم پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) آن را انجام دهند آن‌چه که حضرت یونس (علیه‌السلام) انجام می‌دهد مساوی با آن‌چه پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) انجام می‌دهد نیست بلکه عمل پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله)  از کل اعمال خلق بالاتر است پس عجز حضرت یونس (علیه‌السلام) از این‌که آن عمل‌شان نتوانسته به درجه عمل پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) برسد یک نوع ظلم است و هر کس از انبیاء که چنین ظلمی را مرتکب شود به امامت نمی‌رسد و تمام انبیاء از ذریه حضرت ابراهیم (علیه‌السلام) به امامت نمی‌رسند بلکه فقط آن انبیائی که از ذریه ایشان هستند و توانسته‌اند از این ظلم عبور کنند می‌توانند به درجه امامت برسند.
مدعی یمانی در ادامه می‌گوید: «حضرت عیسی به درجه امامت رسید زیرا که توانست امان را به خود و به مردم بدهد «  وَالسَّلَامُ عَلَيَّ يَوْمَ وُلِدْتُ وَيَوْمَ أَمُوتُ وَيَوْمَ أُبْعَثُ حَيًّا [مریم/33] و سلام بر من روزی که متولد شدم و روزی که می‌میرم و روزی که زنده مبعوث می‌شوم» ولی حضرت یحیی (علیه‌السلام) نتوانست به امامت برسد تا این‌که بتواند امان را به خود و به مردم بدهد بلکه ایشان راه را برای حضرت عیسی (علیه‌السلام) هموار کرد و مردم را به سوی ایشان سوق داد.»[1]

بررسی و نقد:
مدعی یمانی در جاهای متعددی از کتاب المتشابهات خود مرتکب اشتباهات فاحشی شده است این مساله‌ای که بیان کرده نیز مستثنای از آن اشتباهات نیست و خداوند متعال بیش از پیش او را رسوا کرده است از جمله اشتباهات او در این مساله این‌است که:
1- وی می‌گوید: «مراد از «لا ینال عهدی الظالمین»، ظالمین از انبیاء هستند» ولی امام باقر (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «مراد از ظالمین، آن ظالمینی هستند که مشرک شدند یا برای بت‌ها، حیوانی را سر بریدند.»[2]
امام صادق (علیه‌السلام) در ذیل این فقره از آیه فرمودند: «سفیه نمی‌تواند امام با تقواها باشد.»[3]
2- مدعی یمانی می‌گوید: «اگر حضرت یونس (علیه‌السلام) و پیامبرمان (صلی‌الله‌علیه‌وآله) یک عملی انجام دهند آن اجری که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) از آن عمل می‌گیرد حضرت یونس (علیه‌السلام) از آن نمی‌گیرد و این از حضرت یونس (علیه‌السلام) ظلم حساب می‌شود پس به امامت نمی‌رسد» احمد الحسن قواعد بی‌اساسی که هیچ مستند علمی یاری‌شان نمی‌کند درست کرده و پس از آن حکم را براساس این‌ها صادر می‌کند و این چنین حکم کردن هیچ منشاء قرآنی و روایی ندارد و مطمئنا باطل است. اشکال آشکاری که زیر بنای قاعده او را نابود می‌کند این‌است‌که آیا آن انبیائی که به امامت رسیدند توانسته‌اند در اعمال‌شان همانند پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) اجر ببرند؟ آیا به این درجه تساوی با حضرت رسیده‌اند؟ بلکه همان‌گونه که او اعتراف کرده: سجده‌ای از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) برتر از عبادت ثقلین است[4] پس بر این اساس تمامی انبیاء حتی اولی‌العزم نیز ظالم خواهند بود زیرا که هیچ‌کدام از آنان در اعما‌ل‌شان نمی‌توانند مساوی با پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) باشند پس هیچ کدام از آنان نباید به امامت برسند حال آن‌که برخی از آنان به امامت رسیده‌اند و بدین ترتیب بطلان قاعده خود ساختگی احمد الحسن آشکار می‌شود.
3- مدعی یمانی می‌گوید: حضرت یحیی (علیه‌السلام) به امامت نرسیدند ولی امام رضا (علیه‌السلام) در روایتی می‌فرمایند:«... این آیه امامت هر ظالمی را تا روز قیامت باطل کرده است و مخصوص معصومان قرار گرفت سپس خداوند متعال حضرت ابراهیم (علیه‌السلام) را مورد اکرام قرار داد و امامت را در اهل عصمت و طهارت از ذریه ایشان قرار داد پس فرمود: « وَ وَهَبْنا لَهُ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ نافِلَةً وَ كُلاًّ جَعَلْنا صالِحينَ * وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا وَ أَوْحَيْنا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْراتِ وَ إِقامَ الصَّلاةِ وَ إيتاءَ الزَّكاةِ وَ كانُوا لَنا عابِدينَ[انبیاء/72و73] و به او اسحاق و افزون بر آن (فرزندزاده‌اش) یعقوب را عطا کردیم و همه را صالح و شایسته گردانیدیم* و آنان را پیشوای مردم ساختیم تا (خلق را) به امر ما هدایت کنند و هر کار نیکو را (از انواع عبادات و خیرات) و خصوص اقامه نماز و اداء زکات را به آن‌ها وحی کردیم و آن‌ها هم به عبادت ما پرداختند.» پیوسته امامت در ذریه ایشان بود و از همدیگر به ارث می‌بردند تا این‌که این امامت به نبی مکرم اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) رسید...»[5]
یعنی هرکس که از ذریه حضرت ابراهیم (علیه‌السلام) بوده اهل عصمت و طهارت باشد به امامت می‌رسد و یکی از این معصومان حضرت یحیی (علیه‌السلام) بوده است پس مطمئنا امامت به ایشان رسیده است.
اشکالات دیگری متوجه حرف‌های احمد الحسن هست ولی جهت جلوگیری از اتلاف عمر متعرض آن‌ها نمی‌شویم و آنان‌که اهل حق و انصاف هستند این اشکالات وارد شده بر او، کفایت‌شان می‌کند.

پی‌نوشت:

[1]. احمد الحسن، المتشابهات، ج4، ص207، سوال128، چاپ سوم، 1431ق.
[2]. فرات کوفی، تفسیر فرات کوفی، ص222، موسسه الطبع و النشر فی وزاره الارشاد الاسلامیه، 1410ق.
[3]. کلینی،کافی، ج1، ص 175، دارالکتب الاسلامیه، 1407ق.
[4]. احمد الحسن، المتشابهات، ج4، ص207، سوال128، چاپ سوم، 1431ق.
[5]. کلینی،کافی، ج1، ص199، دارالکتب الاسلامیه، 1407ق.

تولیدی

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.