از جمله شبهات اساسی وهّابیت در موضوع مهدویت شبهه‌ی «عدم امکان طول عمر آن حضرت» است؛ ابن‌تیمیه، بنیان‌گذار فکری فرقه‌ی ضالّه‌ی وهّابیت در این شبهه‌ به روایتی از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) استناد کرده: «هر چه زمان بگذرد عمر انسان‌ها کمتر و کوتاه‌تر می‌شود، تا این‌که عمر امّت من بین 60 تا 70 سال برسد.»[1]

درباره این روایت باید گفت: اولاً روایت مزبور در مقام بیان حصر عمر در این مدّت نیست، بلکه مراد بیان میانگین عمرهاست؛
ثانیاً برداشت ابن‌تیمیه از این روایت، خلاف برداشت سایر علمای اهل‌سنت است؛ چرا که به عنوان نمونه مبارکفوری یکی از علمای به‌نام اهل‌سنّت می‌گوید: «ظاهراً مراد روایت، آن است که عمر امت از عمرهای پسندیده و حد وسط و معتدل است که غالب امت بین این دو عدد مرده‌اند؛ از جمله خود پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، خلفای بزرگ، هم‌چون ابوبکر، عمر، علی مرتضی (علیه السّلام) و بسیاری از علما و اولیا که تعداد آن‌ها از شمارش بیرون است.»[2]
ثالثا اگر ابن‌تیمیه بخواهد از این روایت، حصر را ثابت کند، باید از او پرسید آیا کسانی‌که کمتر و یا بیشتر از این مدّت عمر کرده‌اند، از امت اسلام محسوب نمی‌شوند؟؛
رابعاً نکته‌ی قابل تأمل دیگر در این بخش از شبهه‌ی ابن‌تیمیه است که می‌گوید: «اگر در زمان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) عمرها بیش از صد سال نبود، به طریق اولی در دوره‌های بعدی چنین اتفاقی نخواهد افتاد»[3] که باید پرسید وی، چنین اولویتی را از کجا و چگونه استفاده کرده و کدام بخش از حدیث، بیانگر این اولویت است؟!

پی‌نوشت:

[1]. «... عن أبی هریرة قال: رسول الله: عمر امّتی من ستّین سنة إلی سبعین سنة.» سنن الترمذی، ترمذی، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، ج 4، ص 566.
منهاج السنة النبویة، ابن‌تیمیه، مؤسسة قرطبة، مصر، ج 4، ص 91. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[2]. «فالظّاهر أنّ المرادّ به أنّ عمر الامّة من سنّ المحمود الوسط المعتدل الّذی مات فیه غالب... .» تحفة الأحوذی بشرح جامع الترمذی، أبو العلا محمد عبد الرحمن بن عبد الرحیم المبارکفوری، دار الکتب العلمیة، بیروت، ج 6، ص 513.
[3]. «... فمن کان فی ذلک الوقت له سنة و نحوها لم یعش أکثر من مائة سنة قطعا و إذا کانت الأ عمار فی ذلک العصر... .» منهاج السنة النبویة، ابن‌تیمیه حرّانی، مؤسسة قرطبة، مصر، ج 4، ص 91.