شبهه ابن تیمیه در آیه اطعام در مورد اهل بیت

  • 1399/05/25 - 10:06
اکثر مفسران، محدثان، مورخان و اهل سنت معتقدند که بعضی از آیات سوره انسان در شأن اهل بیت رسول خدا (صلی الله علیه و آله)، یعنی امام على، فاطمه، حسن و حسین (علیهما السلام) نازل شده است. و زمان نزول آن در ماه ذیحجه پس از ادای نذری بود که امام علی (علیه السلام ) و حضرت زهرا (سلام الله علیها) برای شفای حسنین(علیهما السلام) کرده بودند.

اکثر مفسران، محدثان، مورخان و اهل سنت معتقدند که بعضی از آیات سوره انسان در شأن اهل بیت رسول خدا (صلی الله علیه و آله)، یعنی امام على، فاطمه، حسن و حسین (علیهما السلام) نازل شده است. و زمان نزول آن در ماه ذیحجه پس از ادای نذری بود که امام علی (علیه السلام ) و حضرت زهرا (سلام الله علیها) برای شفای حسنین(علیهما السلام) کرده بودند.

ابن عباس در این باره می گوید: امام حسن و حسین (علیهما السلام) به شدت مریض شدند، به گونه‏ اى که همه اصحاب پیامبر از آنان عیادت کردند و گفتند:
اى ابوالحسن اگر براى خدا نذر مى ‏کردى (بهتر بود)
على گفت:
نذر مى‏ کنم که اگر خداوند دو نوه پیامبرش محمد (صلی الله علیه و آله) را شفا دهد، سه روز روزه بگیرم
فاطمه آن را شنید و گفت:
براى خدا در گردن من همان باشد که تو گفتى
حسن و حسین نیز آن را شنیدند و گفتند:
اى پدر براى خدا در گردن ما همان باشد که تو گفتى.
خدا آنها را شفا داد، و آنان برای ادای نذرشان سه روزه گرفتند.
روز اول هنگام افطار مقدار نانی را که برای افطاری تهیه کرده بودند، به فقیری که در خانه را زد و تقاضای غذا کرد، دادند، روز دوم به یتیم و روز سوم به اسیر و به این ترتیب سه روز را فقط با آب روزه گرفتند که این آیات نازل شد.
(يُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَ يَخافُونَ يَوْماً كانَ شَرُّهُ مُسْتَطيراً (7) وَ يُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى‏ حُبِّهِ مِسْكِيناً وَ يَتِيماً وَ أَسِيراً )(8) (إِنَّما نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لا نُرِيدُ مِنْكُمْ جَزاءً وَ لا شُكُوراً )(9) (إِنَّا نَخافُ مِنْ رَبِّنا يَوْماً عَبُوساً قَمْطَرِيراً (10) فَوَقاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذلِكَ الْيَوْمِ وَ لَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَ سُرُوراً) (11) (وَ جَزاهُمْ بِما صَبَرُوا جَنَّةً وَ حَرِيرا (سوره انسان )( 7،12)
آنها به نذر خود وفا مى ‏كنند، و از روزى كه شرّ و عذابش گسترده است مى ‏ترسند، (7)  و غذاى (خود) را با اينكه به آن علاقه (و نياز) دارند، به«مسكين» و«يتيم» و«اسير» مى‏ دهند! (8) (و مى‏ گويند:) ما شما را بخاطر خدا اطعام مى‏ كنيم، و هيچ پاداش و سپاسى از شما نمى ‏خواهيم! (9) ما از پروردگارمان خائفيم در آن روزى كه عبوس و سخت است! (10) (بخاطر اين عقيده و عمل) خداوند آنان را از شرّ آن روز نگه مى‏ دارد و آنها را مى‏ پذيرد در حالى كه غرق شادى و سرورند! (11) و در برابر صبرشان، بهشت و لباسهاى حرير بهشتى را به آنها پاداش مى ‏دهد! (12)

ابن تیمیه موسس و نظریه پرداز تفکر وهابیت در کتاب منهاج السنه  خود بعد از تهمت و جسارت به علمای شیعه مى گوید:
سوره «هل اتى» به اجماع علما در مكّه نازل شده است ، و ازدواج على با فاطمه پس از هجرت در مدینه انجام گرفته ، و حسن و حسین پس از نزول سوره هل اتى متولّد شده‌اند.[1]
در پاسخ وی مى گوییم:
نا آگاهى و نادانى این شخص منحصر به یك باب نیست ، بلكه او علاوه بر این جاهل به عقاید ، جاهل به فِرَق و مذاهب گوناگون ، جاهل به سیره ، جاهل به احكام ، جاهل به حدیث، و همچنین جاهل به علوم قرآن است ، او به اندازه اى جاهل است كه مطالب زیر را نفهمیده است :
1ـ مكّى بودن سوره با مدنى بودن برخى از آیات آن و بر عكس هیچ منافاتى ندارد و این امر در سوره هاى قرآن امرى عادّى است.[2]
این همان قول ابن حصّار است كه مى گوید :
گاهى آیه اى از سوره مكّى ، مدنى است و آیه اى از سوره مدنى ، مكّى است.[3]
2ـ مطمئن ترین راه براى تشخیص مكّى یا مدنى بودن سوره آن است كه درباره شأن نزول آن روایات مستفیضه وجود داشته باشد نه روایات بى سند و منقطع ، بنابراین شیعه حدیث را جعل نكرده تا بر جهل ناقل آن یعنی علاّمه حلّى دلالت كند، و چنانكه اشكالى در آن باشد مشایخ اهل سنّت با علاّمه حلّى در آن یكسان خواهند بود .
3-  ابن تیمیه  ادّعا مى كند كه علما بر مكّى بودن آن سوره اتّفاق دارند ؛ این سخن حقیقت ندارد ، بلكه اكثریّت خلاف آن را گفته‌اند؛ چنانكه خازن در تفسیرش[4] از مجاهد و قتاده و بسیارى از راویان اهل سنّت نقل كرده است .
4ـ افرادى چون حسن و عكرمه و كلبى و دیگران با اینكه به مكّى بودن آیه یا آیاتى از این سوره قائلند، صریحاً گفته اند آیاتِ مربوط به إطعام ، مدنى است .
5ـ این سخن ابن تیمیه كه هر سوره اى مكّى باشد حتماً پیش از هجرت نازل شده است ، سخن درستى نیست؛ زیرا ممكن است پس از هجرت و در آخرین سفر پیامبر (حجّة الوداع) نازل شده باشد . به ویژه با توجّه به قول ابن جبیر و حسن و ضحّاك و عكرمه و عطاء و قتاده كه گفته‌اند: (وَأَسِیراً) همه مؤمنان را دربر مى گیرد حتّى بردگان را ، و ابن جریر و دیگران نیز بر این باورند.[5]

پی‌نوشت:

[1]. منهاج السنّة 2 : 117. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[2]. الغدیر 1 : 255 و 288 .
[3]. الإتقان 1 : 23 [1/38] .
[4]. تفسیر الخازن 4 : 356. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[5]. شفیعی شاهرودی،  گزیده اى جامع از الغدیر، ص 305.

تنظیم و تدوین

دیدگاه‌ها

سلام این آیه شریف نشان می دهد که نذر ما در مورد اهل بیت علیهم السلام مورد تأیید پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است . پس چرا اهل سنت نذر ما را نشانه شرک می دانند؟ آیا آنها از کتابی غیر قرآن پیروی می کنند ؟ بهترین سیره برای زندگانی ما اهل بیت هستند که پیامبر می فرمایید انها کشتی نجات هستند

نماز عبادت است، صدقه، انفاق، خیرات، قرض الحسنه، قربانی و نذر.. نیز عبادت است و البته که هر کدام برای غیر خدا انجام گیرد، از مصادیق شرک می‌شود؛ صدقه یا انفاق خود را می‌برد مستقیم به خدا می‌دهد؟! خیر. بلکه به بندگان خدا می‌دهد، اما در راه خدا. یعنی نیّت‌اش از این کار خیر، جلب رضایت معبود و تقرب الهی است و نه جلب رضایت طرف مقابل، جلب رضایت مردم و یا ریا. «وَمَا أَنفَقْتُم مِّن نَّفَقَةٍ أَوْ نَذَرْتُم مِّن نَّذْرٍ فَإِنَّ اللّهَ يَعْلَمُهُ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنصَارٍ» (البقره، 270) ترجمه: و هر نفقه‏اى را كه انفاق‏، يا هر نذرى را كه عهد كرده‏ايد، قطعاً خداوند آن را مى‏داند، و براى ستمكاران هيچ ياورى نيست‏. برگزاری مجالس عزاداری یا مولودی اهل عصمت علیهم‌السلام نیز چون بر پا داشتن شعائر الهی است و سبب معرفی، پویایی و تبلیغ راه آنان می‌گردد نیز از مصادیق عبادت است. پس اگر کسی با نیت «قربة الی الله»، اقدام به این امور نماید، عبادت است و اگر کسی به نیّت غیر خدا اقدام نماید، شرک و معصیت است. نذر در لغت به معنای ملزم ساختن خود بر امری است كه از قبل الزامی بر انجام آن نداشته است. در واقع عبارت است از عمل نیکو، صواب و ثوابی که شخص مکلف، بر عهده‌ی خود واجب می‌سازد تا آن را برای رضایت خدا انجام دهد. حال چه نذر کند دو رکعت نماز مستحب بخواند، یا صلواتی بفرستد و چه نذر کند طعامی به مسکین دهد یا به سفره‌ی حضرت عباس علیه‌السلام چیزی دهد و یا حتی به سفره‌ی همسایه یا والدینش چیزی بفرستد.

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.