پایگاه جامع فرق، ادیان و مذهب_ اعتقاد به خدا بودن عیسی مسیح، یکی از بزرگ‌ترین و اساسی‌ترین انحرافات مسیحیت است. انحرافی که مسیحیت و مسیحیان کنونی را هم در برگرفته و همه‌ی آنانی را که با تعصب جاهلیت گونه و بدون تفکر و تعقل این انحرافات را پذیرفته و به آن ایمان پیداکرده‌اند، به ورطه‌ی گمراهی و به بیراهه هدایت می‌کند. برخی از مسیحیان متعصب، نه‌تنها به عقیده‌ی انحرافی عیسی خدایی اعتراض و انتقاد نکرده، بلکه تمام همت خود را صرف استدلال آوردن برای این ادعای بی‌اساس می‌کنند. نسبت دادن صفت خالقیت که ویژه‌ی خداوند است، توسط کتاب مقدس به عیسی مسیح یکی از دلایل مسیحیت بر خدا بودن عیسی مسیح است.

مسیحیان معتقدند توانایی آفرینش عالم هستی تنها در وجود خداوند وجود دارد و ازآنجاکه کتاب مقدس آفرینش جهان را به عیسی مسیح نسبت داده است بنابراین وی خدا است. در بخشی از کتاب مقدس چنین آمده است: «گر چه جهان را او آفریده بود، اما زمانی که به این جهان آمد، کسی او را نشناخت.»[1] همچنین در بخش‌های دیگری از کتاب مقدس در مورد آفرینش عالم هستی چنین آمده است: «و او صورت خدای نادیده است، نخست‌زاده تمامی آفریدگان؛ زیرا که در او همه چیز آفریده شد، آنچه در آسمان و آنچه بر زمین است از چیزهای دیدنی و نادیدنی و تخت‌ها و سلطنت‌ها و ریاسات و قوّات؛ همه به‌وسیله او و برای او آفریده شد؛ و او قبل از همه است و در وی همه چیز قیام دارد.» [2] یکی دیگر از عبارت‌هایی که مسیحیان جهت اثبات خدا بودن عیسی مسیح به آن استناد کرده‌اند، مربوط به افسسیان است: «و همه را روشن سازم که چیست انتظام آن سر‌ی که از بنای عالم‌ها مستور بود، در خدایی که همه‌چیز را به‌وسیله عیسی مسیح آفرید.»[3] آری مسیحیان به استناد این عبارت‌ها، معتقدند عیسی خالق جهان آفرینش است و ازآنجایی‌که صفت خالقیت مخصوص خداوند است، بنابراین عیسی مسیح همان خداست.

اما حقیقت این است که استدلال به این عبارت‌ها و اثبات صفت خالقیت برای عیسی مسیح دارای اشکالات اساسی است. اشکال اولی که می‌توان بر این استدلال گرفت این است که در کتاب مقدس خالقیت تنها صفت خدا بوده و هر جا که سخن از آفرینش آسمان‌ها و زمین به میان آمده است، این کار تنها به خداوند هستی و نه عیسی مسیح، نسبت داده‌شده است: «خدا یهوه که آسمان‌ها را آفرید و آن‌ها را پهن کرد و زمین و نتایج آن را گسترانید و نفس را به قومی که در آن باشند و روح را بر آنانی که در آن سالک‌اند، می‌دهد.»[4] همچنین در عهد جدید از کتاب مقدس نیز چنین آمده است: «گفتند، ای مردمان، چرا چنین می‌کنید؟ ما نیز انسان و صاحبان علّت‌ها مانند شما هستیم و به شما بشارت می‌دهیم که از این اباطیل رجوع کنید به‌سوی خدای حی که آسمان و زمین و دریا و آنچه را که در آن‌ها است، آفرید.»[5] این عبارت‌ها نشان می‌دهد که خالق اصلی زمین و آسمان‌ها خداست و این صفت ویژه‌ی او بوده و احدی حتی عیسی مسیح در این کار با وی شریک نبوده است.

علاوه بر اشکال مذکور، ایراد دیگری که بر استدلال مسیحیان وارد است این است که در دو عبارت افسسیان و کولسیان هرگز نیامده است که خلق ابتدایی جهان توسط عیسی مسیح صورت گرفته است، بلکه تصریح‌شده است که خدا، همه‌چیز را به‌وسیله‌ی عیسی مسیح آفریده است. تفاوت بین دو ادعای آفریدن و وسیله‌ی آفرینش قرار گرفتن موجودی که خود مخلوق است «و او صورت خدای نادیده است، نخست‌زاده تمامی آفریدگان.»، به‌قدری روشن است که نیازی به توضیح این فرق نیست. در تائید این حرف در بخشی از کتاب مقدس چنین آمده است: «پس همان عیسی را خدا برخیزانید و همه ما شاهد بر آن هستیم.»[6] و عجب این است که کسی که از دادن حیات به خود عاجز است و محتاج به خداست، چگونه می‌تواند به تمام هستی، حیات ببخشد؟

اشکال آخری که در این مختصر می‌توان به استدلال مسیحیان به خدا بودن عیسی مسیح، گرفت این است که برفرض اگر قبول کنیم عبارت‌های مورد استناد شما خالق بودن عیسی مسیح را ثابت کرده باشد، باید بگوییم که منظور از این خلقت، ایجاد و تکوین آفرینش نبوده بلکه منظور از آن هدایت و شریعت است. چنان‌که مشابه‌ این معنا در کتاب مقدس به‌وفور قابل‌مشاهده است. در غلاطیان از هدایت و شریعت عیسی مسیح به‌عنوان خلقت تازه یادشده است: «زیرا که در مسیح عیسی نه ختنه چیزی است و نه نامختونی، بلکه خلقت تازه.»[7] با توجه به اشکالاتی که ذکر شد نمی‌توان وجود صفت خالقیتی که مخصوص خداوند است، در عیسی مسیح اثبات کرده و درنتیجه قائل به خدا بودن وی شویم.

پی‌نوشت:

[1]. ترجمه‌ی تفسیری کتاب مقدس، یوحنا 1: 10.
[2]. ترجمه‌ی قدیم کتاب مقدس، کولسیان 1: 15-17.
[3]. همان، قدیم افسسیان 3: 9.
[4]. همان، قدیم اشعیا 42: 5.
[5]. همان، اعمال رسولان 14:‌ 15.
[6]. همان، اعمال رسولان 2: 32.
[7]. همان، غلاطیان 6: 15.