پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در ایام انتخابات ریاست جمهوری، نامزدهای انتخابات، دو یا سه هفته فرصت دارند تبلیغ کرده و خود را به مردم بشناسانند و آراء مردم را جلب کنند. در ابتدای انقلاب بیشتر تبلیغات میدانی بوده و پوسترها، بروشورها و دیوارنویسی و عکس‌هایی که در خیابان‌ها نصب می‌شد، قسمت بیشتری از تبلیغات را شامل می‌شد و در رسانه‌ها در حد چند دقیقه برای نامزدان انتخاباتی فرصت داده می‌شد که مطلبی را به عرض ملت برسانند.

در دهه 80، صدا و سیما به این تبلیغات انتخاباتی ورود بیشتری داشت و از حجم عکس‌ها و بنرها، رفته رفته کاسته می‌شد و در انتخابات ریاست‌جمهوری 1388 بود که اولین بار مناظراتی بین نامزدهای انتخابات برگزار شد؛ در آن دوره مناظرات دو نفره بود و به راحتی فردی که در مناظره کردن قوی بود، می‌توانست غلبه خود را بر رقیبش به اثبات برساند. به دلیل بی‌اخلاقی‌هایی که در آن دوره اتفاق افتاد از دوره بعد (سال 1392) مناظرات دونفره برگزار نشد، بلکه مناظرات گروهی بوده و همه نامزدان انتخابات در یک برنامه حضور داشتند؛ در همان سال هم که سه مناظره برگزار شد، تهمت‌هایی از یک طرف، به دیگران زده می‌شد یا چند نفر با همراهی یکدیگر، به یک نامزد می‌تاختند و به این صورت مناظره را جذاب کرده و آرائی را به سبد خود سرازیر می‌کردند.

رهبر انقلاب درباره رقابت‌های انتخاباتی فرمودند: «بین نامزدها، اخلاق حاکم باشد؛ بدگویی کردن، تهمت زدن، لجن‌پراکنی کردن، کمکی به پیشرفت کارها نمی‌کند، به آبروی ملّی هم لطمه می‌زند. صحنه انتخابات، صحنه عزّت و حماسه است، صحنه رقابت برای خدمت است».[1] بنابراین به نامزدها توصیه شد که مانند گذشته بی‌اخلاقی اتفاق نیفتد.

به طور نمونه یکی از بی‌اخلاقی‌ها که در دوره‌های گذشته مطرح شد، این مورد بود که نامزد رقیب را با همان اصطلاحی که دشمنان در مورد او می‌گویند، خطاب کنند و در تبلیغات از آن ادبیات استفاده شود؛ مثلاً در صدر اسلام، معاویه با یکی از القاب امیرالمؤمنین علیه‌السلام که توسط پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله به حضرت اطلاق شده بود، -ابوتراب- اصطلاح «ترابی» را ساخته و گاهی این اصطلاح، توسط بنی‌امیه برای تنقیص حضرت و شیعیان به کار رفته است؛ کمیت شاعر، از برجسته‌ترین شاعران شیعه معاصر اهل‌بیت علیهم‌السلام در ضمن قصیده‌ای می‌نویسد: «می‌گویند اندیشه و رأی او، «ترابی» است و چنین در میان ایشان شناخته شده و لقب داده شده‌ام».[2]

رهبر انقلاب در سفارش به نامزدهای انتخابات می‌فرماید: «ما از ادبیّات سیاسی دشمن استفاده نکنیم؛ .... دشمنان انقلاب از روز اوّل آمدند تعبیر ادبیّات تندرو و میانه‌رو را مطرح کردند؛ فلانی تندرو است، فلان جریان تندرو است، فلان جریان میانه‌رو است. آن روز، از همه تندروتر هم از نظر آنها، امام بزرگوار بود؛ امروز هم از همه تندروتر، به نظر آن‌ها این بنده حقیر هستم. میانه‌رو حرف قشنگی است؛ امّا اسلام این‌جوری حرف نمی‌زند؛ بفهمیم معارف اسلامی را. اسلام طرفدار میانه و طرفدار «وسط» است: «وَ کَذلِکَ جَعَلنٰکُم اُمَّةً وَسَطًا»؛[3] «و بدین‌گونه شما را امّتی میانه قرار دادیم ...». امّا «وسط» در اسلام چیست؟ [آیا] در مقابل تندرو است؟ نه! «وسط» در مقابل منحرف است. [امیرالمؤمنین علیه‌السلام می‌فرماید]: «راست و چپ گمراهى است و راه ميانه، جاده اصلى».[4] اگر از این راه مستقیم منحرف شدید، ... غیر میانه است. پس [میانه‌رو] در مقابل میانه‌رو تندرو نیست؛ در مقابل منحرف است».[5] کسی که میانه‌رو نیست، منحرف از راه و جاده است و کسی که در جاده حرکت می‌کند، میانه‌رو است؛ حال در این حرکت، برخی تندتر می‌روند و بعضی‌ها کندتر؛ تند رفتن در صراط مستقیم، چیز بدی نیست؛ بلکه آیه 21 سوره حدید به آن سفارش کرده است.

رهبر انقلاب فرمودند: «آن‌هایی که امروز در بیرون از مرزهای کشور می‌گویند تندرو، مقصودی دارند و معنایی مورد نظرشان است. دوستان ما و برادران ما در داخل، مراقب باشند، آنچه مقصود او است تکرار نکنند. آن‌هایی که می‌گویند تندرو، منظورشان کسانی است که در راه انقلاب، مصمّم‌تر و پایدارترند؛ حزب‌اللّهی‌ها را می‌گویند تندرو. میانه‌رو [هم‌] کسی است که در مقابل آنها تسلیم باشد. ... چرا ما تکرار کنیم حرف آنها را؟ به داعش هم می‌گویند تندرو؛ داعش تندرو است؟ داعش منحرف است؛ منحرف از اسلام است، منحرف از قرآن است، منحرف از صراط مستقیم است. ما به این معنا، تندرو نداریم».[6] بنابراین نباید از تهمتی که دشمنان به یک گروه از ایرانیان می‌زند و صحیح نیست و معنایی خلاف ظاهر آن اتهام فهمیده می‌شود، برای تخریب نامزد جناح رقیب استفاده کرد.

پی‌نوشت:
[1]. بیانات رهبر انقلاب در مراسم سالگرد ارتحال امام خمینی(ره)، ۱۴ خرداد ۱۴۰۳.
[2]. اللباب فی تهذیب الانساب، ابن‌اثیر، ج1، ص210.
[3] سوره بقره، آیه ۱۴۳.
[4]. نهج‌البلاغه، خطبه ۱۶.
[5]. بیانات رهبر انقلاب در دیدار مردم نجف‌آباد ۵ اسفند ۱۳۹۴.
[6]. همان.