پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از گروه‌هایی که در مباحث مهدویت، مورد توجه قرار گرفته، گروهی موسوم به انجمن حجتیه است. این گروه که با ریاست شیخ محمود حلبی و هیئت مدیره رسمی آغاز به کار کرد، برای نظم و انسجام فعالیت‌های خود اساسنامه‌ای تنظیم کرد.

در مقدمه این اساسنامه، یکی از اهداف تشکیل انجمن را «اصلاح جهات مادی و معنوی جامعه» ذکر کرده است، ولی بعد از آن، در تبصره دوم آمده است که: «انجمن به هیچ وجه، در امور سیاسی مداخله نخواهد داشت و نیز مسئولیت هر نوع دخالتی را که در زمینه‌های سیاسی از طرف افراد منتسب به انجمن صورت گیرد، برعهده نخواهد داشت». بنابراین باید گفت میان آنچه‌ که به عنوان هدف ذکر شده و آنچه که در اساسنامه آمده است، تناقضات آشکاری وجود دارد؛ به این صورت که چگونه ممکن است که هدف گروهی، اصلاح جهات مادی و معنوی جامعه باشد، اما به هیچ وجه در امور سیاسی مداخله نکند؟! بر فرض اینکه ‌بگوییم اصلاح جهات مادی و معنوی جامعه، ربطی به سیاست ندارد که البته دارد، اما طرفداران انجمن حجتیه چگونه می‌خواستند که جهات مادی و اقتصادی جامعه را بدون دخالت در سیاست اصلاح کنند؟[1]

هر چند که این هدف، از اهداف اساسی و اولیه انجمن بوده است، اما پیروان انجمن، بعدها در اوج مبارزه با رژیم ستم‌شاهی که همه جهات جامعه را به فساد کشانده بود، از این هدف دست کشیدند و گفتند که نهایت وظیفه ما، تربیت افراد صالح و اصلاح آن است؛ زیرا اصلاح جامعه، نیازمند تشکیل حکومت اسلامی است و این امر هم فقط به دست امام معصوم است؛ بنابراین می‌توان گفت که پیروان انجمن حجتیه، خود نیز در هدفی که برای خویش معین کرده بودند، دچار انحراف شدند.

در بخشی از اساسنامه انجمن آمده است: «موضوع و هدف انجمن، ثابت و تا زمان ظهور حضرت بقیة‌الله امام زمان عجل‌الله‌فرجه، لایتغیر خواهد بود». از این‌رو می‌توان گفت که بحث انحلال انجمن حجتیه و تعطیلی فعالیت‌های انجمن، خیال خامی است که متأسفانه برخی را فراگرفته است.

نکته دیگر که مؤید نکته قبل نیز هست، این بخش از اساسنامه است که می‌گوید: «برنامه‌های آن (انجمن) با توجه به شرایط زمان و نیاز جامعه، می‌تواند بر اساس حفظ هدف ملی و رعایت مقررات این اساسنامه تغییر یا تعمیم یابد».[2]

تغییر موضع انجمن نسبت به انقلاب اسلامی، آن هم در بدو پیروزی انقلاب، همچنین اظهارات رسمی‌اش را با جمهوری اسلامی در مقاطع مختلف را بر اساس همین جمله می‌توان بررسی کرد؛ می‌توان گفت که رهبران انجمن، بر اساس همین بند بود که در سال 1362 به ظاهر تعطیلی انجمن را اعلام کردند، اما در عمل، معتقد به فعالیت تا ظهور حضرت هستند.

پی‌نوشت:
[1]. اکبری آهنگر، رضا، مروری بر تاریخچه و تفکرات انجمن حجتیه، ص44، انتشارت سوره.
[2]. اکبری آهنگر، رضا، حقایقی پیرامون انجمن حجتیه، ص33، نشر شهید کاظمی.