پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ عبدالحمید که سال گذشته با اغتشاشات کشور همراهی می‌کرد، هر هفته با سخنان خود، عده‌ای از اهل‌سنت را تهییج کرده و به خیابان می‌کشاند تا شعارهایی علیه نظام سر دهند. او در آخرین اظهارات خود گفته است: «اخیراً برخی تحرکاتی داشتند و می‌خواستند جریان جمعه خونین و مشکلات را به نحوی حل کنند؛ درحالی‌که الله تعالی برای حل هر موضوع و مشکل دروازه‌ای گذاشته است. الله تعالی توصیه کرده وقتی می‌خواهید به منزلی وارد شوید، از درب آن وارد شوید، از پنجره وارد نشوید. اگر ما از راه آن وارد شویم، می‌توانیم موفق بشویم. ... این را هم بگویم که ما به ضرر هیچ کسی، اعم از حاکم و ملت نیستیم؛ فقط این را گفته‌ایم که ما در کنار مظلوم می‌ایستیم؛ کسی را که مرتکب ظلم شده هم نصیحت و ارشاد می‌کنیم و حرفی را که به صلاح او باشد، می‌زنیم».[1]

عبدالحمید در سخنان خود با کنایه، اتهاماتی به سران نظام می‌زند و ادعا می‌کند، خود مخالف هیچ طرفی نیست و به دنبال حق و همراه مظلوم است؛ در حالیکه سخنان وی یا از بی‌اطلاعی و یا از روی لجاجت است! اینکه وی می‌گوید «برخی قصد دارند مشکل جریان کشتگان جمعه مهر سال قبل در زاهدان را حل کنند» به این معنی است که نظام جمهوری اسلامی ایران، در حال دلجویی و پرداخت دیه کشته‌شدگان است که بر مبنای وظیفه اسلامی حکومت است؛ در صدر اسلام نیز نمونه‌هایی به همین صورت وجود داشت. مثلاً در زمان رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله اسامه، فردی که شهادتین گفته بود را به قتل رساند. پس از بازگشت نزد حضرت و اطلاع ایشان از جریان، پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمود: «مردی را کشتی که به یگانگی خداوند و رسالت من شهادت داد!» اسامه گفت: «ای رسول خدا! او برای نجات از کشتن شهادت داد». حضرت فرمود: «آیا دل او را شکافتی تا آگاهی یابی!» رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله همواره این جمله را تکرار می‌کرد که اسامه می‌گوید: «من آرزو کردم، ای کاش قبل از آن روز مسلمان نشده بودم»[2] اما در پی این قتل، کسی قصاص نشد و دیه افرادی که به اشتباه کشته شده بودند، پرداخت شد.

در جریان مشهور دیگری که از دوران خلیفه اول نقل شده، ماجرای قتل عده‌ای از مسلمانانِ قبیله بنی‌تمیم، از جمله مالک بن نویره است. در پی این جریان نیز، قتل فرد مسلمان و فجایع دیگری توسط فرمانده مسلمانان (خالد بن ولید) اتفاق افتاد؛ اما هیچ برخوردی با خالد نشد و خلیفه وقت گفت خالد در اجتهادش اشتباه کرده و ما شمشیر اسلام را در غلاف نخواهیم کرد. سپس خلیفه اول دستور داد اسیران را آزاد کردند و دیه مالک را از بیت‌المال پرداخت شد.[3]

در قانون مجازات اسلامی که به بحث دیه پرداخته، این موارد (قسامه؛ عاقله؛ اشتباه قاضی؛ عدم دسترسی به جانی؛ اشتباه در میزان اجرای مجازات؛ دفاع در مقابل حمله دیوانه؛ جنایت علیه نظم و امنیت عمومی؛ صدمه زدن مأمور در حین انجام وظیفه؛ اشتباه در مجازات قصاص، حد یا تعزیر موجب قتل و عدم شناسایی قاتل) را شامل پرداخت دیه از بیت المال شمرده است.

چنانکه در ماده ۴۷۳ قانون مجازات اسلامی آمده است: «هرگاه مأموری در اجرای وظایف قانونی، عملی را مطابق مقررات انجام دهد و همان عمل، موجب فوت یا صدمه بدنی کسی شود، دیه برعهده بیت‌المال است؛ البته هرگاه شخصی با علم به خطر یا از روی تقصیر، وارد منطقه ممنوعه نظامی و یا هر مکان دیگری که ورود به آن ممنوع است، گردد و مطابق مقررات، هدف قرار گیرد، ضمان ثابت نیست و در صورتی که از ممنوعه بودن مکان مزبور آگاهی نداشته باشد، دیه از بیت‌المال پرداخت می‌شود».

بنابراین باید به عبدالحمید گوشزد گردد که تلاش نظام برای حل این مشکل، راه حل اسلامی آن است و وی که یک‌سال است به خون‌خواهی آنان، هر هفته سخن می‌گوید، مانند وکیل مدافعی است که به هر صورتی قصد دارد، حقانیت موکلان خود را اثبات کند. او باید بداند که طبق قانون اسلام، برای عاملان این جریان، بر فرض خطا کردن، حکم قصاص جاری نخواهد شد و نهایتاً دیه آنان از بیت‌المال پرداخت می‌گردد.

پی‌نوشت:
[1]. سخنان عبدالحمید در 31 شهریور 1402.
[2]. صحيح البخاری، بخاری، ج9، ص4.
[3]. اسد الغابه، ابن اثیر، ج4، ص40.