پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ با نظر به عقاید رایج در می‌یابیم بعضا مردم به باورها و آیین‌هایی معتقدند که اصالت دینی و نص قرآنی و روایی(روایت معتبر) برای آنها یافت نمی‌شود و به مرور و با منشایی نامشخص بین مردم رایج شده‌اند. به عبارت دیگر می‌توانیم آنها را در دسته‌ی خرافات دینی قرار دهیم.[1] به تناسب ماهی که در آن هستیم به بررسی نحوست ماه صفر می‌پردازیم، ماهی که بعضا برخی افراد از ماه‌ها قبل نگران آمدنش هستند و در ابتدای ماه هم جهت در امان ماندن از بلایای در کمین نشسته[به خیال خود] به صدقه دادن می‌پردازند.
در مورد نحوست ماه صفر وقتی به منابع روایی رجوع می‌کنیم حدیثی در مجامع روایی دال بر نحوست ماه صفر نمی‌یابیم. شیخ عباسی قمی، صاحب مفاتیح الجنان، در این مورد می‌نویسد: «آگاه باش که این ماه معروف به نحوست و بد یمنى است و براى رفع نحوست و بد یمنى چیزى بهتر از صدقه دادن و خواندن دعاها و استعاذات‏ وارده نیست و اگر کسى بخواهد از بلاهاى نازله این ماه، محفوظ بماند، چنان‏که محدّث فیض و غیر او فرموده ‏اند، هر روز ده مرتبه بخواند:..»[2]. همانطور که خواندیم ایشان صرفاً از شهرت این اعتقاد سخن می‌گویند بدون اینکه روایتی در تأیید آن بیاورند.
گرچه در ادامه دعایی هم برای رفع نحوست آن ذکر می‌کنند.[3]. اما این دعا هم در هیچ منبع روایی یافت نمی‌شود و صرفاً از کتب فیض کاشانی نقل شده. در هیچ یک از منابع حدیثی اثری از آن نیست. علامه مجلسی نیز معتقد است هیچ منبعی برای این اعتقاد وجود ندارد می‌نویسد «هذا الشهر مشهور بالنحوسة و الشؤم، و يمكن أن يكون لذلك وجهان؛ أحدهما: أنه وفقا لقول علماء الشيعة توفي الرسول الأعظم (صلّى اللّه عليه و آله و سلم) في هذا الشهر، و الثاني لأنّه أعقب أشهر الحرم التي حرم فيها القتال، و قد عد شؤما لشروع القتال فيه، و لم أر في أحاديث الشيعة ما يدل على نحوسته، و قد ورد في الروايات غير المعتبرة العاميه؛ این ماه مشهور به نحوست و شومی است و ممکن است گفته شود این نحوست به دو علت است: اول آنکه، طبق قول علمای امامیه (تشیع)، رسول‌الله (صل الله و علیه آله) در این ماه وفات یافتند و دوم اینکه، ازآنجایی‌که این ماه بعد از ماه‌هایی است که از جمله ماه‌های حرام است و جنگ در آنها جایز نیست، این ماه شروع جنگ‌ها باشد و من در روایات اماميه روایتی که دلالت بر نحوست این ماه داشته باشد ندیده ام. و صرفا در برخی روایات غیرمعتبر عامه[اهل سنت] این مطلب آمده است»[4].

پی‌نوشت:
[1] گرچه هنوز معیار مشخصی برای خرافه دانستن عقیده‌ای برای اعتقادات غیر دینی به اثبات نرسیده اما در مورد خرافه‌های دینی، همین که نتوان برای اثبات عقیده‌ای دلیل آورد، می‌توان آنها را در زمره‌ی خرافات دینی شمرد.
[2]  عباس قمی، مفاتیح الجنان، اعمال ماه صفر
[3] برای آگاهی از مضمون این دعا به مفاتیح الجنان در قسمت"نحوست ماه صفر"  مراجعه شود.
[4] محمد باقر؛ مجلسی، زاد المعاد، موسسة الأعلمي للمطبوعات‌، بیروت، چاپ اول 1423 ص 247