پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ تحریف در همه کتب غیر از قرآن کریم امکان پذیر است. اتباع احمد بصری برای رد علم رجال دلیلی می‌آورند و می‌گویند: «هرکس در کتب رجال و بلکه در بزرگترین آن کتب یعنی رجال طوسی و نجاشی تأمل کند خواهد دید که آن مصادر دچار تصحیف و تحریف گردیده‌اند.»[1] یعنی امکان این‌که آن‌ها اشتباها کسی را مطرود کنند وجود دارد و نمی‌شود به علم رجال اعتماد کرد.
بررسی و نقد:
تحریف در کتب حدیثی و رجالی امری طبیعی است و منحصر در این کتب و یا شیعه و سنی هم نیست. تنها کتابی که از تحریف برکنار بوده قرآن کریم است. این سخن اتباع احمد الحسن از سر عجز و نادانی است. علامه مجلسی می‌نویسد: «کمتر کتابی از معضلات تصحیف و تحریف خالی است و اینچنین مسائلی در کافی و سایر کتب معتبر موجود است؛ همانطور که بر شخص متتبع پوشیده نیست.»[2] پس اساس تحریف در کتب غیر از قرآن کریم مورد اجماع علما هست. اما این‌که تحریف در چه جهتی است باید بررسی کرد.
تحریف را می‌توان دو نوع در نظر گرفت؛
الف) تحریف کلی؛ یعنی بر اثر تحریفات ذات و گوهر وجودی کتاب را عوض کرده و در آن تبدیل حاصل شده است.
ب) تحریف جزئی؛ ولی اگر تحریفات جزئی باشد، یعنی ذات و گوهر وجودی کتاب باقی است. در این صورت می‌توان به این کتاب استناد کرد اما اعتبار علی‌الاطلاق به آن کتاب غلط است. همه کتب رجالی از نوع دوم هستند و بزرگانی که در عصرهای بعدی آمدند همانند سید خویی در مورد اشکلات کتاب‌های رجالی بسیار سخن گفتند و بسیاری از اشکالات را با تبیین مصادر حل کردند.[3]
درثانی کتاب بشارت الاسلام که عمده استنادات فرقه‌ی احمدالحسن در این کتاب است دارای تحریفات بسیاری است به طوری که کمتر کتابی دچار چنین تحریفاتی در طول تاریخ بوده است. حتی نویسنده خود نیز در به این مطلب اشاره دارد. «این نسخه دارای غلط‌های فراوان است؛ برخی حرف‌ها فراموش شده و برخی تغییر یافته است.»[4] تأسف جایی است که این فرقه از چاپ مکتب حیدریه نجف که دارای غلط‌های بیشتری است استفاده بسیاری کرده است.

پی‌نوشت:

[1]. دفاع عن الوصیة، ناظم العقیلی، انتشارات انصار، بی‌تا‌بی‌جا، ص 12.
[2]. بحارالانوار، علامه مجلسی، دارالاحیاء التراث العربی، بیروت، ج 22، ص 150.
[3]. علم رجال, علی اکبر بیرامی، بی‌تا، بی‌جا، ص 142.
[4]. بشارت الاسلام، مصطفی بن ابراهیم، کاظمی، بیروت، موسسه البلاغ، ص 247.