ابن تیمیه و دو گفتار متفاوت او دربارهی خلافت علی(ع)
اگر کسی سیر مطالعاتی در کتابهای ابن تیمیه داشته باشد، به این نکته مهم میرسد که او سمبل عناد و کینه و دشمنی نسبت به خاندان پیامبر، خصوصاً حضرت علی (علیهالسلام) است و در هر فرصتی، و ذیل هر واقعهای از آیات و روایات و جریانهای تاریخی مرتبط با حضرت علی (علیهالسلام)، بلافاصله موضعگیری کرده و عقدههای درونی خود را بروز میدهد. یکی از جاهایی که عناد خود را آشکار میکند، زیر سؤال بردن دوران خلافت امیرالمومنین است، او با زشتترین تعبیرات و سخنان نابهجا اقدام به این کار کرده و در کتاب خود ذیل این قضیه، از دوران خلافت حضرت علی (علیهالسلام) مینویسد: «به خوبی معلوم و مشخص است که دوران خلافت خلفای سهگانه از روی مصلحت و لطف الهی، دوران بزرگترین الطاف و مصلحتهای خداوندی بوده است، در حالیکه دوران خلافت علی، زمان جنگها و کشتارها و فتنهها و تفرقهها بود...»[1]
این سخن نادرست او، در حالی است که پیامبر اکرم، خود به علی (علیهالسلام) دستور نبرد با گروههایی را در زمان خلافتشان داده و فرمود: «ابوایوب انصاری ... روایت کرد که پیامبر به علی بن ابیطالب دستور داد تا با ناکثان، قاسطان، مارقان بجنگد.»[2] و همچنین با صراحت، پیامبر اکرم افرادی مانند عایشه و طلحه و زبیر و ... را مورد خطاب قرار داد و آنها را از شرکت در جنگی که امیرمومنان در طرف مقابل آنهاست، برحذر داشت. بهعنوان مثال ابنحجر در کتاب خود مینویسد: «عکرمه از ابن عباس نقل میکند که پیامبر خطاب به همسرانش فرمود: کدامیک از شما بر شتر پر مو سوار شده و خروج میکند و سگهای حوأب بر او پارس میکنند و مردم بسیاری از جانب راست و چپ او کشته میشوند و او سرانجام نجات مییابد و...»[3]
فلذا افرادی مانند طلحه و زبیر و دیگران، ... با قسم دروغ و اصرار زیاد، موفق شدند عایشه را که تصمیم به برگشت از این سفر داشت را بفریبند و منصرفش کنند و خون عدهی زیادی در جنگ جمل به زمین ریخته شد و...[4]
در نتیجه با این عقیدهای که او دارد فقط این پاسخ مهم او را از کلام خودش میدهیم که در کتاب منهاج السنه گفته بود که: «هر کس علی (علیهالسلام) را بهعنوان خلیفه چهارم نپذیرد، از الاغ خانه خود گمراهتر است.»[5]
و ما هم او را گمراهتر از الاغ خانهاش میدانیم؛ چرا که در گفتار خود، دوران خلافت حضرت علی (علیهالسلام) را زیر سؤال میبرد و در جای دیگر، ضد این گفتار خود سخن میگوید و نمیفهمد چه گفته است!
فاعتبروا یا اولی الابصار
پینوشت:
[1]. «و من المعلوم بالضروره انّ حال الطف و المصلحه التی کان المومنون فیها زمن الخلفاء الثلاثه اعظم من الطف و المصلحه الذی کان فی خلافه علیّ زمن القتال و الفتنه والافتراق...» منهاج السنه النبویه، ابن تیمیه، موسسه قرطبه، قاهره، مصر، ج3 ص379.
[2]. «حدثنی ابو ایوب الانصاری... قال أمر رسول الله-ص- علی بن ابیطالب بقتال الناکثین و القاسطین و المارقین.» مستدرک علی الصحیحین، حاکم نیشابوری، دار الکتب العلمیه، بیروت، لبنان، ج3 ص150.
[3]. «عن عکرمه عن ابن عباس انّ رسول الله قال لنسائه ایّتکنّ صاحبه الجمل الأدبب -بهمزه مفتوحه و دال ساکنه الاولی تخرج تنحیها کلاب الحوأب یقتل عن یمینها و عن شمالها قتلی کثیره...» فتح الباری فی شرح صحیح بخاری، ان حجر عسقلانی، دارالمعرفه، بیروت، لبنان، ج13 ص55.
[4]. صحیح ابن حبان، ابوحاتم تمیمی البستی، موسسه الرساله، بیروت، لبنان، ج15 ص126 حدیث6732.
[5]. «... من یربّع بعلیّ فی الخلافه فهو اضلّ من حمار أهله.» منهاج السنه النبویه، ابن تیمیه، موسسه قرطبه، قاهره، مصر، ج1 ص537.
افزودن نظر جدید