یکی از روایاتی که اتباع احمد بصری در مناظرات علیه علماء بیان می‌کنند روایت پیامبراکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) است؛ «بر مردم زمانی آید که از قرآن جز نوشتارش و از اسلام جز اسمش باقی نماند... فقیهان آن‌زمان بدترین فقهاء زیر سایه آسمان هستند که فتنه از ایشان خروج نموده و به ایشان برمی‌گردد.»[1] در بررسی این گفتار باید گفت که اولاً: این روایت و روایات دیگر با این مضمون ناظر بر آن دسته از فقهاء است که فتنه می‌کنند و جان و مال و نوامیس مسلمین را مورد تعرض قرار می‌دهند. نه فقهایی که پیرو مکتب اهل بیت هستند همان‌طور که روایات گوناگونی از اهل‌بیت (علیه‌السلام) نیز بر این امر تأکید دارد. پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمودند: «فقیهان، امنای پیامبرانند تا زمانی‌که دنیایی نشوند. عرض شد: ای پیامبرخدا! دنیایی شدن آن‌ها چگونه است؟ فرمود: پیروی از حاکم [بدکار]. پس، هرگاه چنین کردند، از آنان نسبت به دین و باورهای خود بر حذر باشید.»[2]
ثانیا: استدلال نیز نادرست است چرا که؛ امام صادق (علیه‌السلام) در شأن گروه‌هایی از مردم آخرالزمان فرمود: «نمازگذار را می‌بینی که برای ریا نماز می‌گذارد و فقیه را می‌بینی که بنابر انگیزه دنیوی و جاه‌طلبی، مخالف دین خدا فقاهت می‌کند؛ و مردم را می‌بینی که از جانب زورمند را می‌گیرند و هرآن‌که روزی حلال بپوید، نکوهش می‌شود.»[3] پس این‌که به بهانه این خبر، اصل مرجعیت و فقاهت را نادرست بدانیم، همانند این است که بنابر روایات نکوهش نمازگذاران ریاکار، اصل نماز را نادرست قلمداد کنیم؛ و این استدلال ناپسند و نزد اهل علم بی‌ارزش است.

پی‌نوشت:

[1]. ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، شیخ صدوق، انتشارات رضی، قم، ص 253.
[2]. الکافی، دارالکتب الاسلامیة، تهران، ج8، ص 221.
[3]. همان، ص 40.

برای اطلاع بیشتر به؛ خورشید فقاهت، اکبر بیرامی مراجعه کنید.