متن مقاله
صبحی منصور از جمله عالمان معاصر اهل‌سنت و فار‌غ‌التحصیل دانشگاه الازهر است. او که به عنوان یکی از متفکرین فرقه قرآنیان مطرح است، با نگاشتن کتاب «القرآن و کفی مصدرا للتشریع الاسلام» پایبندی خود را به این گروه ابراز کرده و هم اکنون در موسسه «المرکز الاسلامی للقرآن الکریم» در ایالت ویرجینای مشغول به فعالیت است.[1]
وی در راستای اعتقاد بنیادین خود یعنی قرآن بسندگی، با استفاده از آیات قرآن، تنها منبع تشریع اسلامی را این کتاب دانسته و از این روی سنت را تخطئه می‌کند. در ذیل یکی از آیات مورد استفاده وی در مسیر اثبات قرآن بسندگی ارائه می‌گردد:
دسته ای از آیات[2] قرآن کریم بر کفایت قرآن برای بندگان دلالت دارند؛ هم‌چون آیه «أَلَيْسَ اللَّهُ بِكَافٍ عَبْدَهُ.[زمر/36] آیا خدای (مهربان) برای بنده‌اش کافی نیست؟» در این آیه و آیات شبیه به آن از استفهام انکاری استفاده شده است، به این معنا که این آیات در صدد انکار کسانی هستند که کتب دیگر غیر از قرآن را برگزیده‌اند.[3]
با نگاه دقیق به آیه مورد بحث و آیات شبیه به آن می‌توان دریافت که نزول این آیات به صورت استفهام انکاری در مواجهه با وقایع خارجی آن زمان بوده است. به عنوان مثال در آیه مذکور خداوند متعال کفایت امور پیامبرش را در برابر مشرکین اعلام می‌کند.[4] با چشم‌پوشی از این کلام باید افزود که چگونه از این آیات، برداشت کافی بودن قرآن شده در حالی‌که خود قرآن اطاعت از رسول را هم سنگ با اطاعت خداوند قرار داده است. خداوند در این باره می‌فرماید: «مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ.[نساء/80] هر که رسول را اطاعت کند، خدا را اطاعت کرده است.»

پی‌نوشت:

[1]. "با کمی تصرف در عبارت" مظفری، راضیه، بررسی و نقد مبانی قرآنی احمد صبحی منصور، پژوهشنامه ثقلین، دوره 1، شماره 1، بهار 1393، ص 2.
[2]. سوره عنکبوت، آیه 51 و سوره انعام، آیه 164.
[3]. صبحی منصور، احمد، قرآن و کفی مصدرا للتشریع الاسلامی، بیروت، موسسه الانتشار العربی، 2005 م، ص 8.
[4]. طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان، قم، دفتر انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه، چاپ پنجم، 1417 ه، ج 16، ص 209.