مساله امامت و خصوصیات آن از دیرباز مورد بررسی و کنکاش عالمان جهان اسلام بوده است. این سؤال که چه مؤلفه‌هایی در تصویر کامل از امام و جایگاه امامت دخالت دارند، همیشه اذهان دوست‌داران مباحث دینی را به چالش می‌کشاند. از این روی پیروان مکتب ماتریدیه که یکی از بزرگ‌ترین گروه‌های اسلامی اهل سنت هستند، به دنبال پاسخ به این سؤال بوده و یکی از موارد که در این خصوص تذکر می‌دهند این است که نیازی نیست امام از همه اشخاص برتر (افضل) باشد. به این معنا که، امام می‌تواند جایگاه پست‌تری از بقیه داشته باشد.[1]
اما این کلام با نقد جدی روبروست. برای درک بهتر نقد، بیان مقدمه‌ای ضروری می‌نماید. امام کسی است که سرپرستی امور جامعه بر عهده او بوده و کلام وی لازم الاتباع است. اوست که امر و نهی را سامان داده و مسیر جامعه را به سوی تعالی دنیوی سوق می‌دهد. چگونه عقل انسان می‌پذیرد که شخصی عهده‌دار این مقام باشد و در برخی فضائل از دیگران پست‌تر باشد؟ اگر عقل مهر صحت بر این  امر نهد یا باید به ماهیت آن عقل شک کرد و یا باید آن فرد را عاقل ندانست. بدیهی است که باید فرد افضل زمام حکومت را به دست گیرد.

پی‌نوشت:

[1]. ابن همان، کمال الدین، المسایره فی علم الکلام، تعلیق: محمد محی الدین، قاهره، مکتبه محمود؛ بی تا، ص 170، نسفی، نسفی، ابو معین، تبصره الادله فی اصول الدین علی طریقه الامام ابی منصور الماتریدی، تحقیق: کلود سلامه، دمشق، المعهد العلمی الفرنسی للدراسات العربیه،1990 م، ج 2، ص 834.