آیا انجام يک عمل خارق العاده دال بر صحت اعتقادات اشخاص می‌تواند باشد تا پیرو آن شخص شویم ؟
هميشه انجام کارهاي خارق العاده، دليلي بر حقانيّت اعتقادات يک فرد نبوده و هيچ ملازمه اي ميان اظهارِ کشف و کرامات و حقانيت ظاهر کننده آنها وجود ندارد؛ چون رسيدن به اين مقامات هم از طريق سير و سلوک شرعي و انجام رياضت هاي الهي و هم از طريق غيرشرعي و انجام رياضت هاي شيطاني امکانپذير است. با استفاده از آيات قرآن کريم به دو نمونه از قدرت هايي که از طريق سحر و جادو و ارتباط با شياطين قابل دستيابي است، اشاره ميکنيم تا ابعاد تأثيرگذاري اين نوع از نيروها بيشتر روشن شود.
الف. قدرت انتقال اشياء توسط جن
در آيه 39 از سوره مبارکه نمل ماجراي انتقال تخت بلقيس از سرزمينش به بارگاه حضرت سليمان (ع) چنين مطرح شده که حضرت سليمان از اطرافيان خويش خواستند تا آن جابجايي را صورت دهند. يکي از افرادي که به اين خواسته حضرت جواب داد، از بزرگان جن بود. قرآن کريم سخن او را چنين نقل ميکند: «قالَ عِفْريتٌ مِنَ الْجِنِّ أَنَا آتيكَ بِهِ قَبْلَ أَنْ تَقُومَ مِنْ مَقامِكَ وَ إِنِّي عَلَيهِ لَقَوِي أَمين: عفريتي از جن گفت: من آن را نزد تو مى آورم پيش از آنكه از مجلست برخيزى و من نسبت به اين امر، توانا و امينم!»
از اين آيه ميتوان برداشت نمود که جنّ، داراي قدرت انتقال اشياء، با سرعتي فوق العاده است. يکي از مدعيان عرفانهاي کاذب به نام ساي بابا در هند از اين قدرت شيطاني براي جذب مريدان بهره ميگرفت و در مراسمات عمومي ناگهان اشيائي را در دست خود ظاهر نموده و آنها را به مريدانش هديه ميداد.
ب. قدرت تصرف در افکار و ايجاد تصوير ذهني
در داستان مبارزه حضرت موسي (ع) با جادوگران فرعون آمده که جادوگران، اقدام به تصرّف در چشم بينندگان نموده و به تعبير آية مبارکه، چشم مردم را سحر نموده و در اين هنگام طناب ها و عصاهاى آنان بر اثر سحرشان چنان به نظر مىرسيد كه حركت مى كند. قالَ أَلْقُوا فَلَمَّا أَلْقَوْا سَحَرُوا أَعْينَ النَّاسِ وَ اسْتَرْهَبُوهُمْ وَ جاؤُ بِسِحْرٍ عَظيم[؛[1] «گفت: شما بيفکنيد و هنگامي که [وسايل سحر خود را] افکندند، مردم را چشم بندي کرده و ترساندند و سحر عظيمي پديد آوردند.»
بنابراين نميتوان به محض ديدنِ امور عجيب و غيرعادي از يک نفر، حکم به الهي و صادق بودن آن فرد نمود؛ ضمن اينکه انجام معجزات به دست پيامبران (نيز، تنها دليلي براي اثبات رسول بودنِ آنان است نه حقانيتِ محتواي پيامشان. به عنوانِ مثال، پيامبري مانند حضرت صالح (ع) براي اثبات مطلب حقّي همچون يگانگي خداوند نميتوانست به معجزه خود، يعني خارج کردن شتر از دل کوه تمسک کند، بلکه اين معجزه تنها نشانگر آن است که وي فرستاده خداوند است.
پی‌نوشت:
[1]. اعراف/ 116.