پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ سید مصطفی حسینی طباطبائی از اشخاص سلفی زده و وهابی زده است. وی اگر چه خودش را مکتب القرآنی می‌داند ولی افکارش بسیار نزدیک به وهابیت و سلفیت است. او اگر چه در ابتدا شیعه بوده است و در خانواده شیعی بزرگ شده است، اما به تدریج از فرهنگ شیعه فاصله گرفته است و حتی در احکام فقهی به فقه اهل سنت نزدیک شده است. در این مقاله فقط به یک نمونه اشاره می‌شود تا ببینید که او بر خلاف اجماع فقهای شیعه سخن می‌گوید.
همه فقهای شیعه به صراحت فتوا داده‌اند که سجد باید بر زمین صورت گیرد. از دیدگاه شیعه سجده بر خاک یا سنگ یا چوب و یا هر چیزی که از زمین می‌روید واجب و معتبر است. بنابراین سجده بر خوردنی‌ها و پوشیدنی‌ها جایز نیست.[1] علت اين مطلب؛ روایاتی است كه وارد شده است: امام صادق(علیه السلام) فرمود: «لَا تَسْجُدْ إِلَّا عَلَى الْأَرْضِ أَوْ مَا أَنْبَتَتْهُ الْأَرْضُ إِلَّا الْقُطْنَ وَ الْكَتَّان‏؛ سجده نكن مگر بر زمين يا بر آنچه از زمين می‌رويد مگر پنبه و كتان».[2] یا این روایت که زراره از امام باقر(علیه السلام) سؤال كرد كه آيا می‌توان بر قير سجده كرد؟ حضرت فرمود: «نه. بر لباس و پشم و ميوه‌‌های خوردنی و معدنی‌ها و بر أجزای حيوان و بر پر پرندگان نيز سجده كردن جائز نيست».[3] همچنین روایات فراوان دیگری که در منابع روایی موجود است. اما سید مصطفی حسینی طباطبائی بر خلاف همه فقهای شیعه، گفته است که سجده بر همه چیز از جمله بر فرش و لباس نیز جایز است. وی مقاله‌ای با عنوان «آیا سجده بر غیر زمین جایز است!؟» نوشته است. وی در این مقاله می‌نویسد: «سجده بر زمین در پیشگاه خدا در نزد خدا از افضل اعمال است. اما در اینجا دو نکته وجود دارد. یکی آن که تحقیق کنیم، آیا سجده بر غیر زمین شرعا جایز است یا نه؟ دوم آنکه ببینیم که اگر کسی بر وجه الارض سجده نکند، ولی بر روی فرش یا گلیمی نماز گزارد و قطعه سنگ یا پاره خشتی را در موضع سجده قرار دهد و پیشانی را بر روی آن نهد چه صورتی دارد؟»[4]
وی در پاسخ از این دو سوال می‌گوید: اما سجده بر غیر زمین نیز جایز است و برای این ادعای خود به آیه و روایاتی از منابع اهل سنت استدلال می‌کند. استدلال طباطبائی به احادیث اهل سنت، دلالت بر نزدیکی مکتب فکری وی با اهل سنت است. وی در نهایت چنین نتیجه گیری می‌کند: «سجده بر زمین واجب نیست، لیکن افضل است و قرار دادن مهر یا سنگی برای سجده، کاری مستحدث است و رسول خدا چنین سجده ای نکرده است.»[5]
بنابراین همانگونه که مشاهده شد، سید مصطفی طباطبائی بر خلاف همه فقهای شیعه سجده بر غیر زمین را نیز جایز می‌داند. بنابراین وی در این مسئله به فقه اهل سنت عمل کرده است، زیرا سجده بر فرش و لباس و... را نیز جایز می‌داند. به همین جهت است که می‌گوییم وی در فقه بیشتر متمایل به فقه مذاهب اهل سنت است.

نویسنده: مجتبی محیطی

پی‌نوشت:

[1]. پایگاه آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی، «دلیل سجده شیعه بر مهر».
[2]. کلینی، اصول کافی، دارالکتب الاسلامیه، تهران1407ق، ج3، ص330.
[3]. همان. ج3، ص330
[4]. پایگاه سید مصطفی حسینی طباطبائی، مقاله «آیا سجده بر غیر زمین جایز است!؟».