مؤلف كتاب معرفة الامام از آيت الله صدرالدين جزايری نقل می‌كند كه تعدادی از علما در خانه علامه محسن امين جمع شدند و در آن مجلس شیخ عباس قمی به علامه محسن أمين اعتراض می‌كند كه چرا بيعت امام سجاد با يزيد را ذكر كردی!؟ ایشان در پاسخ می‌گوید: كتاب أعيان الشيعه كتاب تاريخ است و اين بيعت ثابت شده و امام سجاد (علیه‌السلام) برای حفظ جانش و جان اهل بيت از روی تقيه بيعت كرده و اين بيعت همانند بيعت حضرت علی (عليه‌السلام) با ابوبكر بعد از شش ماه است.
شیخ عباس قمی به محسن الأمين می‌گوید نقل اين وقايع به مصلحت نيست تا عقيده شيعيان سست نشود، ... در ادامه مؤلف كتاب معرفة الامام نظر محسن الامین را بر نظر شیخ عباس قمی ترجیح می‌دهد؛ شبهه این است که عالمان شیعه وقایع تاریخی را کتمان می‌کردند.[1]
در پاسخ می‌گوییم:
اولاً با بررسی روایتی که در این زمینه در کتاب کافی آمده، مشخص می‌شود که این روایت کذب است و اتفاق نیافتاده است.[2]
ثانیاً شیخ عباس قمی این حرف را از جهت محافظت از عقاید عوام مردم گفته است که تحمل شنیدن برخی از امور را ندارند، لذا شیخ عباس قمی نظرشان این است که عدم ذکر چنین اموری اولی است؛ در صورتی‌که طبق نقل همین روایتی که صحیح هم نیست، وجوب تقیه در آن محرز است.[3]
ثالثاً نظر شیخ عباس قمی توسط محسن الامین پذیرفته نشده و مولف کتاب معرفة الامام نیز بعد از نقل این بحث، نظر شیخ عباس قمی را غیر صحیح می‌داند.[4]
بنابراین نظر عالمان شیعه بر کتمان حقایق نمی‌باشد، ولی نظر عالمان اهل سنت عکس این مطلب است و قاعده‌ای در کتمان حقایق دارند.[5]
عالمان اهل سنت موارد زیادی را کتمان کرده و در کتاب‌های خود به آن کتمان اعتراف نموده‌اند.[6] حتی از کلام ابن حجر هیثمی مشخص می‌گردد که غالب علمای اهل سنت به این قاعده عمل می‌کنند و از ابن قتیبه به دلیل عمل نکردن به این قاعده انتقاد کرده است. وی می‌گوید: «نظر به كتاب‌هایی كه بعضی از محدثان والا مقام همانند ابن قتیبه (در حوادث صدر اسلام) نوشته‎اند، شایسته این بود كه وی از ذكر جزئیات حوادث، اجتناب می‎نمود و چنان‌چه ناچار از نقل آن‎ها بود، می‎بایست جریان این حوادث را مطابق قواعد اهل سنت تعدیل و تبیین می‎نمود.»[7]

پی‌نوشت:

[1]. «کتاب معرفة الامام؛ التفاوت بین الائمة» نقل‌ لي‌ المرحـوم‌ صديقـي‌ البارّ الكريـم‌ سـماحة‌ آيـة‌ الله‌ السـيّد صدرالدين‌ الجزائري‌ّ أعلی‌ الله‌ مقامه‌ أ نّه‌ كان‌ ذات‌ يومٍ في‌ بيت‌ المرحوم‌ آية‌الله‌ السيّد محسن‌ الامين‌ العاملي‌ّ رحمه‌ الله‌ بالشام‌، واتّفق‌ حضور المرحوم‌ ثقة‌ المحدِّثين‌ الشيخ‌ عبّاس‌ القمّي‌ّ رحمه‌ الله‌ هناك‌. فجري‌ حوار بين‌ المرحومين‌ القمّي‌ّ والامين‌. فقال‌ المرحوم‌ القمّي‌ّ مخاطباً المرحوم‌ الامين‌: لِمَ ذكرتَ في‌ كتاب‌ «أعيان‌ الشيعة‌» بيعة‌ الإمام‌ زين‌ العابدين‌ علیه‌ السلام‌ ليزيد بن‌ معاوية‌ ...
[2]. «روایت بیعت امام سجاد و یزید صحیح نیست»
«روایتی مشتمل بر کذب از معصوم صادر نمی‌شود»
«عدم صحت روایت بیعت امام سجاد (علیه‌السلام) با یزید»
[3]. «تقیه در زمان ترس از جان»
[4]. «کتاب معرفة الامام؛ التفاوت بین الائمة» ومن الطبیعی أن راي المرحوم القمی هذا غیر سدید
[5]. «قاعده کتمان حقیقت در بین مورخین اهل سنت»
[6]. «کتمان حقایق توسط طبری»
«کتمان حقایقی که دانستنش راه را عوض می‌کند»
[7]. «مع تألیف صدرت من بعض المحدثین كابن قتیبه مع جلالته القاضیة بأنه كان ینبغی له أن لا یذكر تلك الظواهر، فان أبی إلّا أن یذكرها، فلیبین جریانها علی قواعد اهل السنة.» تفطهير الجنان و اللسان، ابن حجر هیثمی، ص51.