رمضان از نگاه اهل‌بیت

  • 1400/01/30 - 09:55
حضرت علی (علیه السلام) در خطبه‌ای این‌گونه ماه رمضان را توصیف می‌کنند: ‌ای مردم! این ماه، ماهی است که خداوند، آن را بر ماه‏‌های دیگر برتری داده است، مانند برتری ما اهل‏بیت بر دیگر مردم. و آن، ماهی است که درهای آسمان و درهای رحمت، در آن گشوده می‏‌شوند و درهای آتش در آن بسته می‏‌گردند و ماهی است که در آن ندا شنیده می‌‏شود و دعا مستجاب می‏‌گردد و گریه مورد ترحّم قرار می‏‌گیرد....

پایگاه جامع فرق ادیان و مذاهب_ یکی از فضایل ویژه ماه رمضان این است که این ماه تنها ماهی است که در قرآن از آن نام برده شده است. خداوند متعال در سوره بقره آیه 185 از این ماه یاد کرده است. ماه رمضان نهمین ماه قمری است و کلمه رمضان یکی از اسماء الهی است که نباید به تنهایی و بدون کلمه شهر که به معنای ماه است ذکر شود. حضرت علی (علیه السلام) در خطبه‌ای این‌گونه ماه رمضان را توصیف می‌کنند: ‌ای مردم! این ماه، ماهی است که خداوند، آن را بر ماه‏‌های دیگر برتری داده است، مانند برتری ما اهل‌‏بیت بر دیگر مردم. و آن، ماهی است که درهای آسمان و درهای رحمت، در آن گشوده می‏‌شوند و درهای آتش در آن بسته می‏‌گردند و ماهی است که در آن ندا شنیده می‏‌شود و دعا مستجاب می‏‌گردد و گریه مورد ترحّم قرار می‏‌گیرد. ماهی است که در آن، شبی وجود دارد که فرشتگان از آسمان فرود آمده، بر مردان و زنان روزه‌‏دار، به اذن پروردگارشان تا طلوع سپیده سلام می‌‏دهند و آن شب، «شب قدر» است. دو هزار سال پیش از آن که آدم علیه ‏السلام آفریده شد، ولایت من در آن شب، مقدّر شد. روزه گرفتن آن، برتر از روزه‌‏داری هزار ماه است و عمل در آن، برتر از عمل در هزار ماه است. ‌ای مردم! خورشید ماه رمضان بر مردان و زنان روزه‌‏دار، با رحمت می‏‌تابد و ماه آن با رحمت بر آنان نورافشانی می‏‌کند و هیچ روز و شبی از این ماه نیست، مگر آن که پروردگار متعال، بر سر این امّت، نیکی می‏‌افشاند. پس هر کس از ریزش نعمت الهی ذرّه‌‏ای بهره‏‌مند گردد، در روز دیدارش با خدا، نزد خداوند، گرامی خواهد بود و هیچ بنده‌‏ای نزد خدا گرامی نگردد، مگر آن که خداوند، بهشت را جایگاه او قرار می‏‌دهد. بندگان خدا! این ماه شما، هم‌چون دیگر ماه‌‏ها نیست. روزهایش برترین روزهاست و شب‏‌هایش برترین شب‏‌ها و ساعاتش برترین ساعات است. آن، ماهی است که شیطان‏‌ها در آن در بند و زندانی‌‏اند؛ ماهی که خداوند در آن، روزی‏‌ها و اجل‏‌ها را می‏‌افزاید و میهمانان خانه‏‌اش را می‏‌نویسد؛ ماهی که اهل ایمان با آمرزش و رضای الهی، با شادی و نعمت‏‌های الهی و با خشنودی فرمانروای دادگر و توانا، پذیرفته می‏‌شوند. ‌ای روزه‏‌دار! در کار خویش نیک بنگر، که در این ماه، میهمان پروردگار خویش هستی. بنگر که در شب و روزت چگونه‌‏ای و چگونه اعضای خود را از نافرمانی خدا حفظ می‏‌کنی. بنگر تا مبادا شب در خواب باشی و روز در غفلت؛ پس این ماه بر تو بگذرد و بار گناهت هم‌چنان بر دوشت مانده باشد؛ پس آنگاه که روزه‏‌داران پاداش‏‌های خود را می‏‌گیرند، تو از زیانکاران باشی و آن‌گاه که به کرامت فرمانروای خویش نایل می‏‌شوند، از محرومان گردی و آنگاه که به همسایگی با پروردگارشان سعادت‌مند می‏‌شوند، تو از طردشدگان باشی! ‌ای روزه‏‌دار! اگر از درگاه صاحبت رانده شوی، به کدام درگاه روی خواهی آورد؟ و اگر پروردگارت محروم سازد، کیست که روزی‏‌ات دهد؟ و اگر تو را خوار شمرد، کیست که اکرامت کند؟ و اگر ذلیلت ساخت، کیست که عزّتت بخشد؟ و اگر تو را واگذاشت، کیست که یاری‏‌ات کند؟ و اگر تو را در جمع بندگانش نپذیرفت، بندگی‌‏ات را به آستان چه کس خواهی برد؟ و اگر از خطایت در نگذشت، برای آمرزش گناهانت به که امید خواهی بست؟ و اگر حقّ خویش را از تو طلبید، حجّت تو چه خواهد بود؟ ‌ای روزه‏‌دار! در شب و روزت با تلاوت کتاب خدا، به او تقرّب بجوی، که همانا کتاب خدا، شفیعی است که روز قیامت، شفاعتش برای قرآن‏‌خوانان پذیرفته است و با خواندن آیات آن، از درجه‏‌های بهشت بالا می‌‏روند. مژده‌ ای روزه‏‌دار! تو در ماهی هستی که روزه‌‏داریت در آن، واجب، نَفَس کشیدنت در آن، تسبیح، خُفتنت در آن، عبادت، طاعتت در آن، پذیرفته، گناهانت در آن، آمرزیده، صداهایت در آن، شنیده ‏شده، و مناجات در آن، مورد ترحّم است. [1]

در آخر به احادیث معصومین در ارتباط با فضیلت ماه رمضان خواهیم پرداخت تا مخاطبین فرهیخته پایگاه جامع فرق ادیان و مذاهب به اهمیت ویژه این ماه نزد خداوند متعال و معصومین (علیهم السلام) پی ببرند. 
حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم): شَهرُ رَمَضانَ شَهرُ اللّه عَز َّوَ جَلَّ وَ هُوَ شَهرٌ یُضاعِفُ اللّه‏ُ فیهِ الحَسَناتِ وَ یَمحو فیهِ السَّیِّئاتِ وَ هُوَ شَهرُ البَرَکَةِ؛ ماه رمضان، ماه خداست و آن ماهی است که خداوند در آن حسنات را می‌‏افزاید و گناهان را پاک می‏‌کند و آن ماه برکت است. [2]
امام صادق (علیه السلام): مَنْ صَامَ ثَلَاثَةَ أَیَّامٍ مِنْ آخِرِ شَعْبَانَ وَ وَصَلَهَا بِشَهْرِ رَمَضَانَ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ صَوْمَ شَهْرَیْنِ مُتَتَابِعَیْن؛ هر کس سه روز آخر ماه شعبان را روزه بگیرد و به روزه ماه رمضان وصل کند خداوند ثواب روزه دو ماه پی در پی را برایش محسوب می‏ کند. [3]
حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم): هُوَ شَهْرٌ أَوَّلُهُ رَحْمَةٌ وَ أَوْسَطُهُ مَغْفِرَةٌ وَ آخِرُهُ الْإِجَابَةُ وَ الْعِتْقُ مِنَ النَّار؛ رمضان ماهی است که ابتدایش رحمت است و میانه‌اش مغفرت و پایانش اجابت و آزادی از آتش جهنم. [4]
حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم): إِنَّ أَبْوَابَ السَّمَاءِ تُفَتَّحُ فِی أَوَّلِ لَیْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ لَا تُغْلَقُ إِلَی آخِرِ لَیْلَةٍ مِنْه؛‏ درهای آسمان در اولین شب ماه رمضان گشوده می‌‏شود و تا آخرین شب آن بسته نخواهد شد. [5]
حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم): اذا استَهَلَّ رَمَضانُ غُلِّقَت أبوابُ النارِ، و فُتِحَت إبوابُ الجِنانِ، و صُفِّدَتِ الشَّیطانُ؛ چون ھلال ماه رمضان پدید آید، درھای دوزخ بسته گردد و درھای بھشت گشوده شود و شیاطین به زنجیر کشیده شوند. [6]

پی‌نوشت:

[1]. ماه رمضان در کلام معصومین، جلد اول، صفحه56
[2]. بحارالانوار (ط-بیروت) ج93، ص340 - فضایل الاشهر الثلاثه ص95
[3]. من لایحضره الفقیه ج 2، ص 94، ح 1829 - امالی (صدوق) ص 670
[4]. کافی (ط-الاسلامیه) ج 4، ص 67 - بحارالانوار (ط-بیروت) ج 93، ص 342
[5]. بحارالانوار (ط-بیروت) ج 93، ص 344
[6]. بحارالانوار (ط-بیروت) ج 93، ص 348، ح 14

برچسب‌ها: 
تولیدی

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.