معنویت‌های انحرافی دارای شاخصه‌ها و ویژگی‌هایی زیادی هستند، اما عقل‌گریزی و عالِم‌گریزی دو شاخصه مهمی است که جزو شاخصه مشترک معنویت‌های انحرافی و نوظهور محسوب می‌شود.

از جمله روش‌های جذب افراد و تسلط بر آن‌ها توسط برخی از رهبران فرقه‌های انحرافی، روی‌ آوردن به سحر، جادو و امور خارق‌العاده و علوم غریبه است که گاهی برای فریب افراد، از این امور به‌عنوان عرفان یاد می‌کنند.

آموزه‌های فرقه‌های انحرافی سرشار از تعارض‌ها و مخالفت‌ها با شریعت الهی و احکام عقلی است؛ از طرفی این تعارض‌ها و مخالفت‌ها برای افراد عادی نیز قابل‌ درک و فهم است، به همین جهت، به شیوه مخفی‌ کاری روی آورده‌اند.

آمیخته نمودن حق و باطل از روش‌های تبلیغی فرقه‌های انحرافی است تا از این طریق راه تفکر و تامل را برای افراد ساده‌ اندیش ببندند، به‌گونه‌ای که این افراد بدون تامل و بررسی لازم در حرف‌ها و عقاید این فرقه‌ها به آن‌ها تمایل پیدا کنند.

وقتی مشکلات به حدی می رسد که توان تحمل آن غیرممکن می شود، انسان ها معمولاً به سنجش راهکار نمی اندیشند، بلکه فقط سعی می کنند که از این موقعیت غیر قابل تحمل رها شوند. لذا شبه معنویت ها در این مواقع، با جلب اعتماد آنان و ادعای داشتن راهکار برون رفت از مشکل، افراد را جذب مکتب خود می کنند.