امید آفرینی
برخی به روایاتی که خبر از پایان امیدوارکننده دنیا داده‌اند، اشکال وارد کرده، بر این باورند که امکان ندارد که فضل و بخشش امام، موجب نجات دنیا شود؛ زیرا اگر کاری هم صورت بگیرد، به فضل پروردگار مرتبط است و فضل امام جایگاهی ندارد؛ در حالی‌که آیات قرآن، خلاف کلام ایشان را نقل می‌کند.
انتظار فرج از آن رو مورد تأكيد و توصيه اهل بيت (ع) قرار گرفته است كه در فرد منتظِر، اميد به آينده ايجاد خواهد كرد و همين اميد، نقش بزرگي را در سعي و كوشش ايفا می‌كند.
خورشید پشت ابر، هرچند قابل رؤیت نیست، اما گرمایش نویدبخش و امیدآفرین تمام شدن روزهای سردی و تاریکی است. امام عصر (عج) در روایتی با بیان این تشبیه، وجود با برکتشان را به خورشید پشت ابر تشبیه کرده و وجود مقدسشان را امانی برای اهل زمین دانسته‌اند.
از مهمترین مسائلی که در ادیان الهی بیان شده است، ورود منجی برای نجات پیروان آن دین است. آنچه که در کلمات رسول خدا (ص) و حضرات معصومین (ع) در این رابطه بیان شده، این است که حتی اگر یک روز از عمر دنیا باقی مانده باشد، امید جهان هستی یعنی امام عصر (عج) با ظهورش، امیدآفرین روزهای روشن خواهد بود.
امید به آینده‌ای روشن، سهم بزرگی در حرکت‌ها، کوشش‌ها و تلاش‌های فردی و اجتماعی مردم دارد و یکی از آثار و فواید آن، انتظار فرج است و چه بسا یکی از دلایل تأکید و توصیه به انتظار، در لسان عترت طاهرین (ع) لحاظ همین فایده بوده است.
پس از ظهور امام زمان (عج) عالم تکوین دگرگون می‌شود؛ در آن زمان، تمام استعداد و قابلیت‌هاى موجودات و مخلوقات به فعلیت مى‌رسد؛ حتی مقداری که تا زمان ظهور امام زمان (عج) کشف می‌شود، نسبت به آنچه پس از آن ظاهر می‌شود، قابل مقایسه نیست؛ این مسئله می‌تواند سبب ایجاد نور امید در دل متدینین و منتظرین ظهور گردد.
دین اسلام در راستای جهت دهی گرایش درونی امید به نجات به آینده و انتظار گشایش، مصداقِ معین مشخص کرده و سطح انتظار را توسعه و تعمیق بخشیده و به سوی حکومت جهانی سوق می‌دهد و روایات انتظار ظهور مهدی موعود (عج)، اهمیت و میزان ارزش این انتظار را نشان مى‌دهد.
در روایات و متون دینی، به انتظار مطلق و امید گشایش، سفارش شده است؛ این اهتمام اسلام به معناى عام انتظار و امید به آینده، تا حدی است که امید به رسیدن به گشایش از سوى خداوند را در زمره برترین اعمال برشمرده و یأس و ناامیدى از رحمت خداوند را از جمله گناهان کبیره، به شمار آورده است.
خداوند متعال از ابتدای خلقت آسمان‌‌ها و زمین، کرات و ستارگان و موجودات و مخلوقات، به دنبال هدف مشخصی است که بر طبق آن، عالم تکوین را به سمت هدف اساسى هدایت کند؛ نقطه‌اى که اوج تکامل بشریت و مخلوقات است؛ فهم این مطلب، موجب ایجاد امید و نشاط در دل منتظران و امیدواران به ظهور می‌شود.
تمام انبیاء گذشته به نبی خاتم و اوصیاء او، خصوصاً وصى آخر حضرت، اعتقاد داشته و ظهور امام زمان (عج) اوج آمال انبیاء و اولیاء الهی (ع) است؛ دانستن این مطلب می‌تواند موجب ایجاد امید و نشاط در دل منتظران و امیدواران به ظهور خاتم الاوصیاء شود و در جهت امید آفرینی منتظران مفید باشد.
بررسی ابعاد اسلام پژوهی در اسرائیل، یک نوع دشمن شناسی و شناخت اهداف دشمن است که نتیجه آن برای ما، امیدبخش است. وقتی ابعاد فعالیت دشمن را رصد کنیم، متوجه بالا بودن سطح کیفی و کمی ارزش‌های خودمان می‌شویم. وقتی می‌بینیم در اسرائیل، دانشگاه‌های اسلام پژوهی وجود دارد، برایمان سؤال می‌شود، چرا باید این‌قدر اسلام برای آنها ارزش داشته باشد که دانشگاه‌های مستقلی به آن اختصاص بدهند.
مفهوم امید آفرینی یکی از مقدس‌ترین مفاهیم دینی است که هر شیعه‌ای وظیفه دارد تا در این زمینه به روشنگری و تبیین بپردازد؛ از مقدمات این امر مهم، می‌توان به انتشار سخنان اهل بیت (ع) و بیان سخنان آنان اشاره کرد. همچنین رجعت به عنوان امر امید آفرینی است که به وسیله آن، انسان‌های ظالم در دنیا جزای اعمال شوم خود را خواهند دید و مظلومان عالم در این دنیا می‌توانند به حق خود برسند.