تلاش مخالفین برای تحریف حدیث منزلت

  • 1404/08/08 - 13:17
با مراجعه به بخش مناقب و فضائلِ جوامع حدیثی و متون روایی اهل سنت با احادیثی برخورد می‌کنیم که در فضل بعضی از صحابه، از لسان مبارک رسول خدا صلى‌اللّه‌عليه‌وآله ایراد شده که با مطالعه دقیق‌تر در همان منبع یا منابع دیگر خواهیم دید، عین همان عبارت یا نزدیک به آن عبارت در شأن اهل بیت علیهم‌السلام نیز وارد شده است، که این مسأله مخاطب را دچار سردرگمی می‌کند! ...
حدیث منزلت

.

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ با مراجعه به بخش مناقب و فضائلِ جوامع حدیثی و متون روایی اهل سنت، به احادیثی برخورد می‌کنیم که در فضل بعضی از صحابه، از لسان مبارک رسول خدا صلى‌اللّه‌عليه‌وآله ایراد شده که با مطالعه دقیق‌تر در همان منبع یا منابع دیگر، خواهیم دید عین همان عبارت یا نزدیک به آن عبارت، در شأن اهل بیت علیهم‌السلام نیز وارد شده است که این مسأله، مخاطب را دچار سردرگمی می‌کند که آیا رسول الله صلى‌اللّه‌عليه‌وآله، این روایت را در شأن هر دو گروه فرموده‌اند یا این‌که فضائل مذکور، مختص به اهل بیت عصمت و طهارت بوده و دست خیانت‌کار وضّاعین و جاعلین، آن را به دیگران نسبت داده است.

به عنوان نمونه، می‌توان به «حدیث منزلت» اشاره کرد؛ این حدیث، بنا بر تصریح کتب معتبر شیعه و سنی، در شأن حضرت علی علیه‌السلام از لسان مبارک پیامبر صلى‌اللّه‌عليه‌وآله ایراد شده است، اما برخی که تاب و توان این شأن و مقام را برای حضرت بر نمی‌تابند، دست به تحریف روایت زده و به جای نام مبارک ایشان، نام خلیفۀ اول و خلیفۀ دوم را جایگزین کرده‌اند.

خطیب بغدادی در تاریخش چنین نقل می‌کند: «علی بن الحسن بن علی بن زكريا أبوالقاسم الوراق الشاعر حدث عن محمد بن جرير الطبری وعبدالله بن محمد البغوی حدثنا عنه الحسن بن رزقويه وعلی بن عبدالعزيز الطاهری أخبرنا الطاهری أخبرنا أبوالقاسم علی بن الحسن بن علی بن زكريا الشاعر حدثنا أبوجعفر محمد بن جرير الطبری حدثنا بشر بن دحية حدثنا قزعة بن سويد عن بن أبی مليكة عن بن عباس أن النبی صلى‌الله‌عليه‌وسلم قال أبوبكر وعمر منی بمنزلة هارون من موسى.[1] ... ابوجعفر محمّد بن جرير طبرى، از بُشر بن دحيه، از قزعة بن سويد، از ابن ابى مُلَيكه نقل مى‌كند: ابن‌عبّاس مى‌گويد كه پيامبر صلى‌اللّه‌عليه‌وآله فرمود: نسبت ابوبكر و عمر به من، مانند نسبت هارون به موسى است.»

قابل توجه است که خطیب بغدادی، در حالی این حدیث جعلی را در کتاب خود ذکر کرده، که محدثان بزرگ متقدم و متأخر از اهل تسنّن، متذکر حدیث اصلی (حدیثی که نام امیرالمؤمنین در آن ذکر شده است) شده‌اند؛ براى نمونه مى‌توان به بُخارى،[2] مسلم نيشابورى[3] و ديگر نويسندگان صحاح اشاره کرد. نگارندگان مسند نیز همچون احمد بن حنبل شيبانى در مسندش و معجم نگارانی هم مانند طبرانى در المعجم الكبير به اين حديث اشاره كرده‌اند.

علاوه بر این، عده‌ای از محدثین و رجالیون متعصب اهل سنت، مانند ابن‌جوزی و ابن‌حجر عسقلانی، این حدیث را ذکر کرده و به تضعیف آن پرداخته‌اند. ابن‌حجر در لسان المیزان، پس از این‌که این حدیث جعلی را نقل می‌کند، آن را تضعیف کرده و به جعلی بودن آن تصریح می‌کند و بعضی از روات آن را متهم به جعل می‌کند.[4]

ابن جوزی نیز در العلل المتناهیه آوده است: «حديث آخر اخبرنا ابومنصور القزاز قال انا ابوبكر بن ثابث قال اخبرنا علی بن عبدالعزيز الطاهری قال انا ابوالقاسم علی بن الحسن بن علی بن زكريا الشاعر قال انا ابوجعفر محمد بن جرير الطبری قال انا بشر بن دحية قال انا قزعة بن سويد عن ابن ابی‌مليكة عن ابن عباس أن النبی صلى‌الله‌عليه‌وسلم قال ابوبكر وعمر منی بمنزلة هارون بن موسى. قال المؤلف هذا حديث لا يصح والمتهم به الشاعر وقد قال ابوحاتم الرازی لا يحتج بقزعة بن سويد وقال احمد هو مضطرب الحديث.[5] ... از على بن حسن بن علىّ بن زكريّاى شاعر، از طبرى، ... از قزعة بن سويد، ... نقل شده كه ابن عبّاس مى‌گويد: پيامبر صلى‌اللّه‌عليه‌وآله فرمود: نسبت ابوبكر و عمر به من مانند نسبت هارون به موسى است. ابن جوزى پس از نقل اين حديث گفت: اين حديث صحيح نيست و كسى كه به جعل اين حديث متّهم است، على بن حسن شاعر است. ابوحاتم رازى گفت: روايت‌هاى قزعة بن سويد، قابل استناد نيست.»

با مشاهده این شواهد و تصریحات، آن هم از افراد متعصبی مثل ابن‌جوزی و ابن‌حجر، به خوبی می‌توان نتیجه گرفت، دست‌هایی پشت پرده وجود دارد که بین مسلمین تفرقه ایجاد کند و آن‌ها را از صراط حق منحرف سازد و اگر نبود تاریکی‌ها و ضلالت‌ها انحرافی در امت اسلامی وجود نداشت و مردم گرد اهل بیت علیهم‌السلام جمع می‌شدند و با نور هدایت آن‌ها، در مسیر سعادت قدم برمی‌داشتند و چه بسیارند امثال این حدیث که توسط کوردلان و معاندان مورد تحریف قرار گرفته است.

پی‌نوشت:
[1]. خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، دار الغرب الإسلامی، ج13، ص317.
[2]. محمد بن اسماعیل بخاری، صحیح البخاری، دار طوق النجاة، ج5، ص19 و ج6، ص3.
[3]. مسلم بن الحجاج، صحیح مسلم، دار إحياء التراث العربی، ج4، ص1870 و 1871.
[4]. ابن حجر عسقلانی، لسان المیزان، موسسة الاعلامی للمطبوعات، ج4، ص219. «عن محمد بن جرير الطبري بخبر كذب هو المتهم به ومتنه أبو بكر مني بمنزلة هارون موسى.»
[5]. ابن جوزی، اللعلل المتناهیة، إدارة العلوم الأثرية، پاكستان، ج 1 ص 194.

تولیدی

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.