انحراف فرقه گنابادیه به حدی شدید است که بزرگان و اقطاب این فرقه نظریاتی دادند که در هیچ یک از فرقه های ضاله دیگر وجود ندارد و این نظریات خود به تنهایی ناقوس رسوایی این فرقه است, در اینجا به یکی از این نظریات خواهیم پرداخت:

مقصود از خضر صاحب وقت است صاحب الزمان است که همه در انتظار ظهور او هستیم.{1}

تمامی علمای عام و خاص شیعه و اهل سنت قائل به این مطلب هستند که وجود مبارک امام زمان{عج} با خضرنبی متفاوت است و کاملا با هم فرق دارند زیرا خداوند متعال خضر را حجّتی قرار داد تا هر که دربارۀ طول عمر امام زمان(ع) دچار شکّ و تردید شود، به ایشان بنگرد و ببیند خداوند بندگانی از طایفۀ انسان‌ها دارد که چند هزار سال عمرشان از امام عصر(ع) بیشتر است.

علاوه بر این، او در دورۀ غیبت و پس از ظهور به سان انیسی مهربان و همراهی دل‌سوز در خدمت امام عصر(عج) خواهد بود.
«خضر (ع) از آب حیات نوشید و بنابراین تا روز قیامت زنده خواهد بود، او به نزد ما می‏آید و بر ما سلام می‏کند و ما صدای او را می‏شنویم، گرچه او را نمی‏بینیم و او در هر جا که یاد شود، حضور می‏یابد. پس هر کس از شما که او را یاد نمود به او سلام کند. او در هنگام حج در مکّه حضور می‏یابد و جمیع عبادات و مناسک را به جا می‏آورد و در عرفه، وقوف می‏کند و برای مؤمنان دعا می‏نماید و به زودی خداوند در هنگام ظهور قائم ما وحشت و تنهایی او را، به انس مبدّل می‏سازد و او در کنار حضرت مهدی(عج) حضور می‏یابد.»{2}

در قرآن مجید صریحاً نامی از خضر برده نشده است، و از رفیق یا استاد حضرت موسی تنها به عناوینی که بیانگر مقام عبودیت و علم و دانش خاص اوست یاد شده است.
«فَوَجَدا عَبْداً مِنْ عِبادِنا آتَیْناهُ رَحْمَةً مِنْ عِنْدِنا وَ عَلَّمْناهُ مِنْ لَدُنَّا عِلْماً؛[کهف/65] (در آن جا) بنده‏ اى از بندگان ما را یافتند كه رحمت (و موهبت عظیمى) از سوى خود به او داده، و علم فراوانى از نزد خود به او آموخته بودیم.»
که در روایات متعددی این مرد عالم بنام «خضر» معرفی شده است و از بعضی روایات استفاده می شود كه اسم اصلی او «بلیا ابن ملكان» بوده و خضر لقب اوست، زیرا هر كجا گام می نهاده، زمین از قدومش سرسبز می شده است.
این مرد یك دانشمند الهی و مشمول رحمت خاص پروردگار، و مأمور به باطن و نظام تكوینی جهان و آگاه از پاره ای از اسرار بوده و از یك جهت معلم موسی بن عمران بوده است، هر چند حضرت موسی درپاره ای از جهات بر او مقدم بوده است. اینکه خضر پیامبر بوده است یا نه، روایات متفاوتی داریم:
درجلد اول اصول كافی روایات متعددی نقل شده است كه دلالت بر این دارند كه این مرد عالم، پیامبر نبود، بلكه دانشمندی همچون «ذوالقرنین» و «آصف بن برخیا» بوده است.
در حالی كه از پاره ای دیگر از روایات استفاده می شود از جمله شیخ صدوق(رحمة الله علیه) از امام صادق علیه السلام نقل كرده، آن حضرت فرمود: «خضر از پیغمبران مرسل بود كه خداوند او را به سوی قوم خود مبعوث فرمود و او مردم را به توحیدخداوند و اقرار به پیغمبران و كتابهایی كه بر آنها نازل شده بود دعوت كرد، و معجزه اش این بود كه بر هیچ چوب خشك یا زمین بی علفی نمی نشست، جز آنكه چون برمی خاست، سرسبز می گردید و به همین سبب او را خضر گفتند.»{3}

و مطالبی درباره نوشیدن آب حیات توسط خضر (ع) بیان شده است که خضر از آب حیات نوشید و برای همیشه زنده است. از جمله ابن فضّال از امام رضا(ع) نقل می‏كند كه حضرت فرمود: «خضر از آب حیات آشامید. او زنده است و نمی‏میرد تا در صور دمیده شود».{4}

مشابه این روایت از حضرت در جایی دیگر از بحارالأنوار نقل شده است.

مرحوم علامه مجلسی از حضرت امام رضا(ع) روایت كرده است‌: «حضرت خضر از آب حیات خورد و او زنده خواهد ماند تا در صور بدمند و همه زندگان بمیرند، و می‌آید به نزد ما و بر ما سلام می‌كند و ما صدای او را می‌شنویم و او را نمی‌بینیم‌، و هر جا كه نام او مذكور شود، اودر آن جا حاضر می‌شود، پس هر كه او را یاد كند، بر او سلام كند، و در هر موسم حج در مكه حاضر می‌شود و حج می‌كند و در عرفات وقوف می‌كند و برای دعای مؤمنین آمین می‌گوید. زود باشد كه حق تعالی خضر را مونس قائم آل محمدـ صلوات اللّه علیهم ـ گرداند در وقتی كه آن حضرت از مردم غایب گردد، و در تنهایی رفیق آن حضرت باشد.»{5}از این روایت استفاده می‌شود كه یكی از حكمت‌های عمر طولانی حضرت خضر خدمت‌گذاری به پیامبران‌، مومنان و بالاخص حضرات اهل‌بیت(ع) و خدمت ویژه به حضرت حجت‌(ع)است‌.

علامه طباطبایی درباره این احادیث می‏فرماید: در روایاتی كه از شیعه و سنّی رسیده، آمده است خضر از آب حیات كه در ظلمات می‏باشد، نوشیده است، چه وی در طلیعه لشگر ذوالقرنین كه در طلب آب حیات بود، قرار داشت. خضر به آن رسید و ذوالقرنین نرسید. این روایات و امثال آن، روایات آحادی(خبرهای واحد) است كه یقین به صدورش نداریم و از قرآن كریم و سنت و عقل، دلیلی بر توجیه و تصحیح آن نداریم.{6}

--------------------------------------------------------------------------------
منابع:

{1}خورشیده تابنده 459 شرح و احوال و اثار رضاعلی شاه تالیف محبوب علیشاه
{2} تاریخ انبیاء/سیدهاشم رسولی محلاتی/ص474.
{3} الخرائج و الجرائح، ج‏3، ص: 1174.
{4} بحارالأنوار ، ج 52، ص 152.
{5}تاریخ پیامبران‌، حیوة القلوب‌(1)، محمد باقر مجلسی‌، تحقیق سید علی امامیان‌، ح 1، ص 764
{6} ترجمه تفسیر المیزان، ج 13، ص 598 با تلخیص.ت و در خدمت مولای ما.